Gleaner (1854)

HMS RubyKanonierki śrubowe typu "GLEANER" (nazywane niekiedy typem "PELTER") zostały zamówione w ramach tzw. "Great Armament", czyli programu rozbudowy floty niewielkich jednostek Royal Navy w trakcie wojny Imperium Rosyjskiego a Imperium Osmańskiego i jego sprzymierzeńcami, tj. Wielką Brytanią, Francją i Królestwem Sardynii w latach 1853 - 1856. Z tego też powodu bywają czasami nazywane kanonierkami "krymskimi".
Kraj: Wielka Brytania
klasa: klasa: kanonierka śrubowa, drewniana kanonierka śrubowa, "gunboat"

Specyfikacja

Nazwa okrętu Stocznia Położenie stępki Wodowanie Ukończenie budowy Los okrętu
PELTER W. & H. Pitcher, Northfleet 29.06.1854 26.08.1854 20.10.1854 Sprzedany w 1864 r.
PINCHER W. & H. Pitcher, Northfleet 29.06.1854 05.09.1854 28.03.1855 Utylizowany w 1864 r.
BADGER W. & H. Pitcher, Northfleet ?.06.1854 23.09.1854 26.03.1855 Utylizowany w 1864 r.
SNAPPER W. & H. Pitcher, Northfleet ?.06.1854 04.10.1854 27.03.1855 Sprzedany w 1906 r.
RUBY Deptford Dyd 29.06.1854 07.10.1854 08.03.1855 Utylizowany w 1868 r.
GLEANER Deptford Dyd 29.06.1854 07.10.1854 28.03.1855 Sprzedany w 1868 r.

Dane taktyczno-techniczne

Wymiary:

Wyporność 290 lt
Tonaż 215 53/94 bm
Długość pokładu działowego 30,48 m (100 ft 0 in)
Długość stępki dla obliczeń tonażu 26,31 m (86 ft 4 in)
Szerokość całkowita 6,71 m (22 ft 0 in)
Szerokość do obliczeń tonażu 6,60 m (21 ft 8 in)
Głębokość 2,39 m (7 ft 10 in)
Zanurzenie brak danych


Napęd:

Maszyny 2-cylindrowa maszyna parowa z tłokiem rurowym pojedynczego rozprężania firmy John Penn & Sons; 2 kotły cylindryczne, 1 śruba
Ożaglowanie typu szkuner o powierzchni 225 m² (2426 sq ft)
Moc nominalna 60 nhp
Moc indykowana (projektowana) 270 ihp
Prędkość (maszyna parowa)  7,5 węzła
Prędkość (żagle) brak danych
Paliwo 25 ton węgla
Zasięg brak danych


Uzbrojenie:

Początkowe 1 działo 68-funtowe (68 pdr) 95 cwt / 10 ft SBML (shell), 1 działo 32-funtowe (32 pdr) 56 cwt / 9½ ft SBML; 2 haubice 24-funtowe (25 pdr)

Ludzie:

Załoga 36 oficerów i marynarzy

Projekt

W czasie wojny krymskiej (15.10.1853 - 30.03.1856) Admiralicja dotkliwie odczuła brak w składzie Royal Navy okrętów o niewielkim zanurzeniu, które mogłyby podejść na niewielką odległość do brzegu i wspierać ogniem swoich dział oddziały walczące na lądzie. Kanonierki i pływające baterie które w owym czasie znajdowały się w służbie okazały się niezbyt przydatne w warunkach w jakich musiała działać flota brytyjska w trakcie prowadzenia działań na Bałtyku. W związku z tym wdrożono przyśpieszony plan rozbudowy floty, nazywany potocznie "Great Armament". W jego ramach planowano zbudować łącznie 156 niewielkich drewnianych kanonierek śrubowych (oraz 56 żaglowych łodzi moździerzowych oraz 50 pływających barek moździerzowych). Warunkiem było zbudowanie płaskodennych jednostek o niewielkim zanurzeniu, określonym wstępnie na 1,98 m (6 ft 6 in). Prototypowe kanonierki typu "GLEANER" nazwano potocznie "kanonierkami krymskimi". Zostały zaprojektowane przez W. H. Walkera i zostały zamówione 16 czerwca 1854 r. Dwie z nich zostały zaplanowane do budowy w stoczni Deptford, natomiast reszta została zakontraktowana w prywatnej stoczni W. & H. Pitcher, Northfleet. Nazwy dla wszystkich sześciu okrętów wybrano 24 czerwca 1854 r. 

Stocznie które zostały wybrane do budowy tych kanonierek (podobnie jak i kolejnych typów jak np. "DAPPER" i "ALBACORE") budowały jedynie kadłuby, natomiast silniki były instalowane przez producenta, a uzbrojenie w Arsenale Royal Navy. Z racji pośpiechu wiele z "kanonierek krymskich" zostało zbudowanych z niesezowanego drewna, co spowodowało iż ich kariera z racji szybko postępującego niszczenia kadłuba nie trwałą zbyt długo.

Konstrukcja

Służba

Galeria

Źródła:
- Dawid Lyon, Rif Winfield (2004). The Sail & Steam Navy List. All the ships of the Royal Navy 1815 - 1889. Chatham Publishing.
- Rif Winfield (2014). British Warship of the Age of Sail 1817 - 1863. Seaforth Publishing.
- Wikipedia, The Dreadnought Project oraz inne strony internetowe.