Slupy śrubowy (później przeklasyfikowane na korwety) o drewnianym kadłubie typu "ECLIPSE", zostały zaprojektowane przez Sir Edwarda Reed'a i zostały wyposażone w dziobnice typu taranowego, jednak bez odpowiedniego wzmocnienia samego dziobu.
Kraj: Wielka Brytania klasa: slup śrubowy (drewnianokadłubowy slup śrubowy) |
Specyfikacja
Nazwa okrętu | Stocznia | Położenie stępki | Wodowanie | Ukończenie budowy | Los okrętu |
ECLIPSE (ex. SAPPHO) | Sheerness DYd | ?.?.1866 | 14.11.1867 | ?.06.1868 | Sprzedany w 1921 r. |
BLANCHE | Chatham DYd | ?.?.1865 | 17.08.1867 | ?.01.1868 | Sprzedany w 1886 r. |
DANAE | Portsmouth DYd | ?.?.1865 | 21.05.1867 | ?.11.1868 | Sprzedany w 1906 r. |
DIDO | Portsmouth DYd | brak danych | 23.10.1869 | 20.04.1871 | Sprzedany w 1922 r. |
SIRIUS | Portsmouth DYd | ?.?.1867 | 24.04.1868 | ?.07.1869 | Sprzedany w 1885 r. |
SPARTAN | Deptford DYd | brak danych | 14.11.1868 | ?.07.1871 | Sprzedany w 1882 r. |
TENEDOS | Devonport DYd | 11.11.1867 | 13.05.1870 | ?.07.1872 | Sprzedany w 1887 r. |
PROSERPINE | Autoryzowany w dniu 18 grudnia 1866 roku, ale nigdy nie zamówiony. | ||||
DIOMEDE | Autoryzowany w dniu 18 grudnia 1866 roku, ale anulowany 30 kwietnia 1867 roku. |
Dane taktyczno-techniczne
Wymiary:
Wyporność | "ECLIPSE": 1755 t.; "BLANCHE": 1682 t.; "DANAE": 1719 t.; "SIRIUS": 1755 t.; "SPARTAN": 1755 t.; "TENEDOS": 1755 t. |
Tonaż | 1268 bm |
Długość pomiędzy pionami | 64,61 m (212 ft 0 in) |
Szerokość | 10,97 m (36 ft 0 in) |
Zanurzenie | 4,97 m (16 ft 4 in) |
Napęd:
Maszyny | Dwucylindrowa maszyna parowa typu HSE ("ECLIPSE": John Penn; "BLANCHE": Ravenhill & Hodgson; "DANAE": Robert Napier; "DIDO": Humphreys & Tennant), maszyna parowa typu HCE ("SIRIUS": Maudslay; "SPARTAN": G and J Rennie; "TENEDOS": J Elder), 4 kotły, 1 śruba |
Ożaglowanie | Pełnorejowe (później typu bark) o nieznanej powierzchni, 3 maszty |
Moc indykowana | "ECLIPSE": 1946 ihp; "BLANCHE": 2158 ihp; "DANAE": 2089 ihp; "SIRIUS": 2334 ihp; "SPARTAN": 1960 ihp; "TENEDOS": 2038 ihp; "DIDO": 2518 ihp |
Moc nominalna | 350 nhp |
Prędkość (maszyna parowa) | "ECLIPSE": 13,024 węzła; "BLANCHE": 13,631 węzła; "DANAE": 13,172 węzła; "SIRIUS": 13,068 węzła; "SPARTAN": 13,1 węzła; "TENEDOS": 13,009 węzłów; "DIDO": 13,683 węzła |
Prędkość (żagle) | od 11 węzłów ("ECLIPSE") do 13,5 węzła ("BLANCHE") |
Paliwo | brak danych |
Zasięg | brak danych |
Opancerzenie:
Brak |
Uzbrojenie:
Początkowe | 2 działa 179 mm (7 in) 6,5-tonowe MLR; 4 działa 160 mm (6,3 in) 64-funtowe (64 pdr) 71 cwt MLR |
Modernizacja w późniejszych latach | 12 dział 160 mm (6,3 in) 64-funtowych (64 pdr) 71 cwt MLR |
Ludzie:
Załoga | 180 (później 200) oficerów i marynarzy |
Projekt
Zaprojektowane przez Sir Edwarda Reed'a w 1865 r. jako 6-działowe slupy z dziobami taranowymi, zostały (w niektórych przypadkach jeszcze w trakcie budowy) przeklasyfikowane na 12-działowe korwety. Reed zaprojektował te okręty na bazie slupów typu "AMAZON", jednak z dodatkowymi wzmocnieniami z żelaza i drewnianymi wręgami i pokryciem. Oryginalne 6-działowe uzbrojenie szybko zwiększono do 8, by w 1867 r. po przeklasyfikowaniu okrętów na korwety zwiększyć je do 12 dział.
Konstrukcja
Kadłub
Wyporności przedstawiały się następująco: HMS "ECLIPSE": 1755 t.; HMS "BLANCHE": 1682 t.; HMS "DANAE": 1719 t.; HMS "SIRIUS": 1755 t.; HMS "SPARTAN": 1755 t.; HMS "TENEDOS": 1755 t. Długość pomiędzy pionami liczyła 64,61 m (212 ft 0 in), szerokość 10,97 m (36 ft 0 in), zanurzenie 4,97 m (16 ft 4 in). Dno kadłubów okrętów zostały pokryte miedzią. Posiadały pełne rufy, zaokrąglone i podobne do tych stosowanych w żaglowych okrętach liniowych. Okręty posiadały dziób typu taranowego, jednak bez odpowiednich wzmocnień.
Uzbrojenie
Okręty początkowo były wyposażone w 2 działa 179 mm (7 in) 6,5-tonowe MLR i 4 działa 160 mm (6,3 in) 64-funtowe (64 pdr) 71 cwt MLR. Działa 179 mm zostały umieszczone na lawetach ślizgowych na śródokręciu i mogły być obracane na każdą z burt. Działa 64-funtowe były osadzone na lawetach wózkowych oraz mogły być przemieszczane do furt działowych umieszczonych na rufie i na dziobie, kiedy zachodziła potrzeba wykorzystania dział pościgowych. W późniejszych latach w ramach ujednolicania artylerii okrętowej zdjęto działa 179 mm, a ilość dział 64-funtowych zwiększono do 12.
Napęd
Okręty zostały wyposażony w maszyny parowe różnych producentów. Spośród 4 kotłów jedna para była wysokiego ciśnienia, natomiast druga niskiego. Na HMS "ECLIPSE" maszyna HSE była odmiany "trunk". Część okrętów była wyposażona w czterołopatowe śruby typu Mangin. Wszystkie okręty mogły unosić śruby i opuszczać kominy na czas rejsu pod żaglami. Początkowo okręty były wyposażone w żagle w konfiguracji pełnorejowej, później zmieniono konfigurację na typ bark.
"DANAE" i "DIDO" miały maszyny o cylindrach średnicy 1,63 m (64 in) i skoku 0,84 m (33 in). Cylindry na "BLANCHE" miały średnicę 1,61 m (63,5 in) i skok 0,84 m (33 in). Na "ECLIPSE" cylindry miały średnicę 1,61 m (63¼ in) i skok 0,91 m (36 in). Trzy kolejne okręty zostały wyposażone w inny typ maszyny parowej - HCE ("horizontal compound engine"). Ciśnienie w kotłach na ostatnich trzech okrętach wynosiło 60 psi w porównaniu do 30 psi na pierwszej czwórce, wyposażonej w maszyny pojedynczego rozprężania (HSE). "SIRIUS" miał czterocylindrową maszynę parową - 2 cylindry wysokiego ciśnienia miały średnicę 0,86 m (34 1/16 in), 2 cylindry niskiego ciśnienia miały średnicę 1,91 m (75 1/8 in), skok cylindrów wynosił 0,84 m (33 in). "SPARTAN", oryginalnie wyposażony w maszynę firmy Allen (dwa cylindry wysokiego ciśnienia o średnicy 0,82 m (32 1/8 in), dwa niskiego o średnicy 1,63 m (64¼ in), skok 0,84 m (33 in)), w 1875 r. został zmodernizowany i zamontowano na nim maszynę parową HCE firmy Rennie (cylindry wysokiego ciśnienia 1,45 m (57 in), niskiego 2,29 m (90 in), skok 0,84 m (33 in)). Na próbach osiągnął 1938 ihp i 13,156 węzła.
Służba
HMS Eclipse
1866 | Rozpoczęcie budowy w stoczni Sheerness Dockyard. |
1867 | Zmiana nazwy okrętu z "SAPPHO" na "ECLIPSE". |
14.11.1867 | Wodowanie okrętu. |
06.1868 | Ukończenie budowy okrętu. |
02.06.1868 | Wcielenie okrętu do służby w Sheerness. |
07.1868 | Okręt podczas manewrów utyka na mieliźnie nieopodal Helgolandu. Kapitan okrętu, Captain Lewis James Moore zostaje zdjęty za to z dowodzenia. |
08.1868 | Okręt został skierowany do służby w składzie eskadry North America and West Indies Station. |
23.11.1872 | Okręt po powrocie z North America and West Indies Station został zdjęty ze służby w Sheerness. |
11.1872 - 11.1873 | Okręt był poddany remontowi, przezbrojeniu i modernizacji. |
19.11.1873 | Ponowne wcielenie okrętu do służby w Sheerness, z przydziałe do North America and West Indies Station. |
18.01.1878 | Wycofanie okrętu ze służby w Sheerness. |
01.1878 - 12.1879 | Kolejny remont okrętu. |
01.01.1880 | Wcielenie okrętu do służby w Sheerness z przydziałem do East Indies Station. |
25.09.1883 | Ponowne zdjęcie ze służby w Sheerness po powrocie z East Indies Station. |
1888 - 1892 | Po przekazaniu War Department okręt służył w postaci hulka jako magazyn minowy. |
1921 | Okręt został sprzedany na złom. |
Znani dowódcy (przydziały)
02.06.1868 - 27.08.1868 | Captain Lewis James Moore (aż do zdymisjonowania go 22 lipca za sprowadzenie zagrożenia dla okrętu - wejście na mieliznę) |
30.08.1868 - 07.1869 | Captain Henry Harvey (aż do momentu swojej śmierci - zmarł na żółtą febrę, razem z pierwszym oficerem i 16 członkami załogi) |
10.08.1869 - 23.11.1872 | Captain Anthony Hiley Hoskins |
19.11.1873 - 18.01.1878 | Captain James Elphinstone Erskine |
01.01.1880 - 03.1882 | Captain Charles Compton Rising (w niektórych źródłach podawane jest iż dowodził jedynie do grudnia 1880 r.) |
03.1882 - 25.09.1883 | Captain Edmund St John Garforth (w niektórych źródłach podawane jest iż dowodził od grudnia 1880 r.) |
HMS Blanche
1865 | Rozpoczęcie budowy w stoczni Chatham Dockyard. |
17.08.1867 | Wodowanie okrętu. |
01.1868 | Ukończenie budowy okrętu. |
15.01.1868 | Wcielenie okrętu do służby w Chatham z przydziałem do Australia Station. |
04.1868 | Okręt dociera na miejsce pełnienia służby. |
09.1869 | Okręt wziął udział w misji pacyfikacyjnej przeciwko plemionom zamieszkującym Wyspy Salomona. |
1870 | Okręt wziął udział w nieudanych poszukiwaniach szkunera "DAPCHNE". |
1872 | Okręt wziął udział w wyprawie do Rabaul. Jedna z zatok w pobliżu portu została nazwana na cześć okrętu Blanche Bay. Podczas badania okolicznych wysp okręt wszedł na mieliznę nieopodal New Hanover Island, Papua Nowa Guinea. |
1875 | Okręt zakończył służbę w Australia Station i ruszył do domu. Podczas przechodzenia koło Przylądka Horn okręt niemal zatonął w sztormie. |
23.11.1875 | Zdjęcie okrętu ze służby. |
11.1875 - 09.1877 | Okręt znajdował się w rezerwie. |
04.09.1877 | Wcielenie do służby w Sheerness z przydziałem do West Indies Station. |
26.11.1881 | Po powrocie do kraji okręt został zdjęty ze służby w Sheerness. |
09.1886 | Okręt został sprzedany na złom do Castle i złomowany w Charlton. |
Znani dowódcy (przydziały)
15.01.1868 - 11.1871 | Captain John Eglinton Montgomerie |
11.1871 - 23.11.1875 | Captain Cortland Herbert Simpson |
04.09.1877 - 26.11.1881 | Captain Charles George Frederick Knowles |
HMS Danae
1865 | Rozpoczęcie budowy w stoczni Portsmouth Dockyard. |
21.05.1867 | Wodowanie okrętu. |
11.1867 | Ukończenie budowy okrętu. |
23.11.1867 | Wcielenie do służby w Portsmouth z przydziałem najpierw do West Africa Station, a później do North America and West Indies Station. |
05.1871 | Okręt został zdjęty ze służby na Bermudach i parę dni później wcielony z powrotem do służby już z nowym dowódcą. |
13.07.1874 | Po powrocie z North America and West Indies Station okręt został zdjęty ze służby w Portsmouth. |
07.1874 - 09.1876 | Okręt był poddany modernizacji, przezbrojeniu i remontowi. |
20.09.1876 - 03.07.1881 | Okręt po wcieleniu ponownym do służby w Portsmouth udał się do Cape of Good Hope Station, a potem w 1879 r. do Australia Station. Po powrocie został ponownie zdjęty ze służby. |
1886 | Okręt został przekształcony w hulk i przekazany do War Department. |
15.05.1906 | Okręt został sprzedany na złom. |
Znani dowódcy (przydziały)
23.11.1867 - 22.10.1868 | Captain Malcolm MacGregor Bt. |
22.10.1868 - 05.1871 | Captain William Graham |
26.05.1871 - 13.07.1874 | Captain William Samuel Brown |
20.09.1876 - 03.07.1881 | Captain John Child Purvis |
HMS Dido
23.10.1869 | Wodowanie okrętu. |
04.1871 | Ukończenie budowy okrętu. |
20.04.1871 | Okręt został wcielony do służby w Portsmouth z przydziałem do West Africa Station. |
06.05.1871 | Okręt opuszcza Anglię i udaje sie na miejsce pełnienia służby. Płynąc zachacza o Maderę, docierając do Sierra Leone 9 czerwca. 16 czerwca okręt luzuje bliźniaka HMS "SIRIUS" w Fernando Po. |
12.1871 | Okręt dociera do Simonstown. Dowódca okrętu, Captain Chapman czasowo przejmuje obowiązki głównodowodzącego eskadrą West Coast Africa Station. |
16.05.1872 | Okręt udaje się do Australia Station. |
03.07.1872 | W drodze do Sydney Dido zatrzymała się w St. Paul's, gdzie nadal były widać pozostałości fregaty HMS "MEGAERA". Okręt dotarł do Sydney w dniu 3 lipca 1872 r., a następnie spędził dziewięć miesięcy w Nowej Zelandii, a następnie w lutym 1873 r. udał się na Fidżi. Wyspy Fidżi były w tym czasie w stanie chaosu, a relacje między rządem króla Cakabau a europejskimi osadnikami były bardzo napięte. Po sześciu miesiącach spędzonych na Fidżi okręt wrócił do Sydney, zatrzymując się na wyspach Nowych Hebrydów, Salomona, Nowej Irlandii i Karolinach. |
07.1874 | Po sześciu miesiącach pobytu w Sydney, gdzie okręt otrzymał nowy cylinder maszyny parowej, okręt wrócił na Fidżi w lipcu 1874 roku, po czym udał się na wyspę Norfolk. W dniu 17 lipca nadeszła informacja o zniszczeniu francuskiego okrętu wojennego "L'HERMITE" na wyspie Wallace, dowódca HMS "DIDO" wysłał wiadomości i poprosił o pomoc. We wrześniu Sir Hercules Robinson, gubernator Nowej Południowej Walii, przybył na pokładzie HMS "PEARL", aby ponownie rozpocząć negocjacje w sprawie cesji wysp. |
10.10.1874 | Okręt wziął udział w ceremonii, która zakończyła ostateczną cesją Fidżi dla Wielkiej Brytanii. HMS "DIDO" zabrał króla Cakabau do Sydney, aby odwiedzić gubernatora Nowej Południowej Walii i wrócił z nim do Fiji miesiąc później. Niektóre źródła przypisują tej wizycie sprowadzenie odry i rozprzestrzenienie wśród ludności tubylczej. Nie mając odporności na choroby, duża liczba lokaknych mieszkańców zmarła. |
07.02.1875 | Okręt opuścił Fidżi i odwiedzając pod rodze Nową Kaledonię, popłynął do Auckland. Po pięciu miesiącach w okolicach Nowej Zelandii HMS "DIDO" wrócił do Sydney, gdzie dowódca okrętu dowiedział się o śmierci Commodore Goodenough od zatrutych strzał na Wyspach Santa Cruz. Kapitan Chapman został mianowany Commodore przez telegram z Admiralicji. |
02.12.1875 | Podczas ostatnich dni w Australian Station "DIDO" odwiedził Tasmanię, opuszczając Sydney 2 grudnia w kierunku Melbourne, gdzie Commodore Chapman zrzekł się dowództwa eskadry Australia Station na rzecz kapitana Hoskinsa. HMS "SAPPHIRE" zastąpił HMS "DIDO" w składzie eksadry i okręt udał się do domu. |
06.06.1876 | Okręt dociera do Spithead. W czasie swojej pięcioletniej misji w Australia STation i West Africa Station okręt przebył niemal 60 000 mil morskich i spędził łącznie 616 dni na morzu. |
17.06.1876 | Okręt zostaje zdjęty ze służby w Portsmouth. |
06.1876 - 05.1879 | Okręt znajdował się w rezerwie. |
27.05.1879 | Okręt został ponownie wcielony do służby w Portsmouth z przydziałem do West Africa Station. Tym razem był już klasyfikowany jako 12 działowa korweta. |
1881 | Okręt wydzielił ze swojej załogi 50 żołnierzy i dwa działa polowe do Brygady Marynarki Wojennej (Naval Brigade), która wyruszyła na front pod porucznikiem Henry'em Ogle. Oddział stracił 3 zabitych i 3 rannych podczas bitwy pod Majubą 27 lutego. Captain Compton Domvile dołączył później do swoich ludzi na lądzie, aby przejąć kontrolę nad Brygadą Marynarki Wojennej, ale do zakończenia wojny (23 marca) nie doszło do żadnych akcji. |
10.1881 | Okręt zostaje wysłany do North America and West Indies Station. |
16.02.1883 | Okręt został tymczasowo wycofany ze służby na Barbadosie i parę dni później wcielony do niej ponownie z nowym dowódcą. |
25.09.1886 | Okręt po powrocie do domu został zdjęty ze służby w Portsmouth. |
1886 | Okręt został przekształcony w hulk i był wykorzystywany jako magazyn min w Firth of Forth. |
1906 | Nazwa okrętu została zmieniona na "ACTAEON II". Został częścią Szkoły Torpedystów w Sheerness. |
17.07.1922 | Okręt został sprzedany na złom do J.B. Garnham. |
Znani dowódcy (przydziały)
20.04.1871 - 17.06.1876 | Captain William Cox Chapman |
27.05.1879 - 19.08.1879 | Captain Arthur Richard Wright (aż do momentu swojej śmierci) |
19.09.1879 - 16.02.1883 | Captain Compton Edward Domville |
02.1883 - 25.09.1886 | Captain Frederick Samuel Vander-Meulen |
HMS Sirius
1867 | Rozpoczęcie budowy w stoczni Portsmouth Dockyard. |
24.04.1868 | Wodowanie okrętu. |
07.1869 | Ukończenie budowy okrętu. |
17.07.1869 | Wcielenie okrętu do służby w Portsmouth z przydziałem do Cape of Good Hope Station. Później również West Africa Station. |
05.12.1873 | Zdjęcie okrętu ze służby w Portsmouth. |
12.1873 - 09.1875 | Okręt znajdował się w rezerwie. |
06.09.1875 | Ponowne wcielenie do służby i skierowanie do West Africa Station. |
10.1877 | Powrót okrętu do Anglii i remont polączony z wymianą maszyn napędowych. Potem przydział do North America and West Indies Station. |
06.09.1875 | Wcielenie okrętu do służby w Portsmouth, również z przydziałem do Cape of Good Hope Station. Później również West Africa Station. |
26.02.1880 | Okręt został zdjęty ze służby. |
1885 | Okręt został sprzedany na złom do Castle. |
Znani dowódcy (przydziały)
17.07.1869 - 05.12.1873 | Captain David Miller |
06.09.1875 - 10.1876 | Captain Charles Pringle |
25.10.1876 - 26.02.1880 | Captain George Lydiard Sulivan |
HMS Spartan
14.11.1868 | Wodowanie okrętu. |
07.1871 | Ukończenie budowy okrętu. |
31.07.1871 | Wcielenie okrętu do służby w Portsmouth z przydziałem do West Indies Station. |
03.07.1875 | Okręt po powrocie do kraju zostaje zdjęty ze służby w Sheerness. |
07.1875 - 06.1876 | Okręt znajdował się w rezerwie. |
15.06.1876 | Ponowne wcielenie okrętu do służby w Sheerness z przydziałem do East Indies Station. |
17.07.1876 | Kapitan okrętu, Captain Hawksworth Fawkes umiera na pokładzie nieopodal Vigo i dalsza podróż do miejsca pełnienia służby zostaje odwołana. Okręt wraca do Portsmouth, gdzie zostaje mu przydzielony inny dowódca i rusza z powrotem w podróż do East Indies Station. |
18.08.1880 | Okręt po powrocie z East Indies Station został zdjęty ze służby w Sheerness. |
07.11.1882 | Okręt został sprzedany na złom do Castle. |
Znani dowódcy (przydziały)
31.07.1871 - 23.09.1872 | Commander Charles Fenton Fletcher Boughey (aż do momentu rezygnacji na własną prośbę) |
23.09.1872 - 17.03.1874 | Commander Joseph Samuel Hudson |
17.03.1874 - 03.07.1875 | Captain Richard Carter |
15.06.1876 - 17.07.1876 | Captain Hawksworth Fawkes (aż do momentu śmierci) |
20.07.1876 - 18.08.1880 | Captain Richard Edward Tracey |
HMS Tenedos
11.11.1867 | Rozpoczęcie budowy w stoczni Devonport Dockyard. |
13.05.1870 | Wodowanie okrętu. |
07.1872 | Ukończenie budowy okrętu. |
09.07.1872 | Wcielenie do służby w Plymouth z przydziałem do Pacific Station. |
30.11.1876 | Okręt zostaje wycofany ze służby w Plymouth. |
12.1876 - 03.1878 | Okręt był remontowany i modernizowany. |
25.03.1878 | Okręt został wcielony do służby w Plymouth z przydziałem początkowo do Cape of Good Hope Station oraz West Africa Station, a później do North America and West Indies Station. |
13.12.1882 | Okręt został zdjęty ze służby w Antigua, następnego dnia został wcielony z powrotem z tym samym dowódcą, jednak dodatkowo pełniącym funkcję starszego oficera na stacji rybackiej w Nowej Funlandii. |
03.07.1886 | Po powrocie z North America and West Indies Station nastąpiło wycofanie okrętu ze służby. |
11.1887 | Okręt został sprzedany na złom do G. Pethwick, Plymouth. |
Znani dowódcy (przydziały)
09.07.1872 - 28.10.1874 | Captain Edward Hood Lingard Ray (aż do momentu okaleczenia i inwalidztwa) |
28.10.1874 - 30.11.1876 | Captain Edwin John Pollard |
25.03.1878 - 02.11.1880 | Captain Edward Stanley Adeane |
02.11.1880 - 13.12.1882 | Captain Charles George Fane |
14.12.1882 - 08.01.1884 | Captain Charles George Fane (dodatkowo pełniący funkcję starszego oficera na stacji rybackiej w Nowej Funlandii) |
08.01.1884 - 03.07.1886 | Captain Edmund Charles Drummond |
Źródła:
- Dawid Lyon, Rif Winfield (2004). The Sail & Steam Navy List. All the ships of the Royal Navy 1815 - 1889. Chatham Publishing.
- Chesneau, Roger; Kolesnik, Eugene M., eds. (1979). Conway's All the World's Fighting Ships 1860–1905. Greenwich: Conway Maritime Press.
- Wikipedia oraz inne strony internetowe.