HMS "HOOD" był ósmym pancernikiem z zaplanowanych w Akcie Obrony Morskiej z 1889 r., obok okrętów typu "ROYAL SOVEREIGN". Właściwie HMS "HOOD" również należał do tego typu, jednakże w przeciwieństwie do swoich poprzedników był zbudowany wg. nieco innej koncepcji - miał być swoistym eksperymentem oraz miał wykazać przewagę pewnych rozwiązań konstrukcyjnych. Został wyposażony w cylindryczne wieże artylerii głównej oraz miał niższą wolną burtę od swoich bliźniaków.
Kraj: Wielka Brytania klasa: pancernik - predrednot I klasy (pancernik wieżowy) |
Specyfikacja
Nazwa okrętu | Stocznia | Położenie stępki | Wodowanie | Ukończenie budowy | Los okrętu |
HOOD | Chatham DYd | 12.08.1889 | 30.07.1891 | ?.05.1893 | Zatopiony jako blokada w Portland w 1914 r. |
Dane taktyczno-techniczne
Wymiary:
Wyporność normalna | 14 780 t. |
Wyporność pełna | 15 588 t. |
Długość między pionami | 115,82 m (380 ft 0 in) |
Długość całkowita | 124,97 m (410 ft 6 in) |
Szerokość | 22,86 m (75 ft 0 in) |
Zanurzenie normalne | 8,38 m (27 ft 6 in) |
Zanurzenie maksymalne | 8,69 m (28 ft 6 in) |
Napęd:
Maszyny | Dwie 3-cylindrowe maszyny parowe typu Humphreys & Tennant TE, 8 kotłów cylindrycznych, 2 śruby |
Moc normalna | 9000 ihp |
Moc maksymalna | 11 000 ihp |
Prędkość normalna | 15,7 węzła |
Prędkość maksymalna | 16,7 węzła (niektóre opracowania podają 17,5 węzła) |
Paliwo | 1490 t. węgla |
Zasięg | 4720 mil morskich przy prędkości 10 węzłów |
Opancerzenie:
Pas burtowy | 457 mm - 356 mm (18 in - 14 in) |
Górny pas burtowy | 102 mm (4 in) |
Wieże | 432 mm - 279 mm (17 in - 11 in) |
Przegrody | 406 mm - 356 mm (16 in - 14 in) |
Kazamaty | 152 mm (6 in) |
Stanowisko dowodzenia | 356 mm (14 in) |
Pokład | 76 mm - 64 mm (3 in - 2,5 in) |
Uzbrojenie:
Początkowe | 4 działa 343 mm (13,5 in)/30 RBL (67 t.) (2x2); 10 dział 152 mm (6 in)/40 QF (10x1); 8 dział 6-funtowych (6 pdr) QF (8x1); 12 dział 3-funtowych (3 pdr) QF Hothkiss (12x1); 7 wyrzutni torped 457 mm (18 in) |
Modernizacja w 1900 r. | 4 działa 343 mm (13,5 in)/30 RBL (67 t.) (2x2); 10 dział 152 mm (6 in)/40 QF (10x1); 8 dział 6-funtowych (6 pdr) QF (8x1); 12 dział 3-funtowych (3 pdr) QF (12x1); 2 wyrzutnie torped 457 mm (18 in) |
Modernizacja w 1903 r. | 4 działa 343 mm (13,5 in)/30 RBL (67 t.) (2x2); 6 dział 152 mm (6 in)/40 QF (6x1); 8 dział 6-funtowych (6 pdr) QF (8x1); 12 dział 3-funtowych (3 pdr) QF (12x1); 2 wyrzutnie torped 457 mm (18 in) |
Modernizacja w 1905 r. | 4 działa 343 mm (13,5 in)/30 RBL (67 t.) (2x2); 6 dział 152 mm (6 in)/40 QF (6x1); 8 dział 6-funtowych (6 pdr) QF (8x1); 10 dział 3-funtowych (3 pdr) QF (10x1); 2 wyrzutnie torped 457 mm (18 in) |
Modernizacje w latach 1907 - 1910 r. | 4 działa 343 mm (13,5 in)/30 RBL (67 t.) (2x2); 8 dział 6-funtowych (6 pdr) QF (8x1); 6 dział 3-funtowych (3 pdr) QF (6x1); 2 wyrzutnie torped 457 mm (18 in) |
Ludzie:
Załoga | 690 oficerów i marynarzy |
Projekt
HMS "HOOD" został zatwierdzony do budowy w Akcie Obrony Morskiej z 1889 roku razem z okrętami typu "ROYAL SOVEREIGN". Zdecydowano się jednak na dokonanie kilku zmian, z których najpoważniejsze było umieszczenie dział artylerii głównej w wieżach, zamiast w barbetach oraz zmniejszenie wysokości wolnej burty.
Konstrukcja
Kadłub
Wyporność normalna wynosiła 14 780 t., natomiast pełna 15 588 t. Długość między pionami wynosiła 115,82 m (380 ft 0 in), długość całkowita 124,97 m (410 ft 6 in), szerokość 22,86 m (75 ft 0 in), zanurzenie normalne liczyło 8,38 m (27 ft 6 in), natomiast maksymalne 8,69 m (28 ft 6 in). Kadłub HMS "HOOD" różnił się budową od swoich poprzedników - okrętów typu "ROYAL SOVEREIGN". Jednakże wolna burta okrętu była znacznie niższa niż u poprzedników. Na dziobie wynosiła zaledwie 3,43 m (11 ft 3 in) w porównaniu do 5,94 m (19 ft 6 in) okrętów typu "ROYAL SOVEREIGN". Jak wcześniejsze okręty z niską wolną burtą wykazywał niską dzielność morską, był "mokry" podczas złej pogody i nie był w stanie z tego powodu osiągać wysokich prędkości przy wysokiej fali. Zalety takiego rozwiązania, jak np. mniejsza powierzchnia celu w przypadku ostrzeliwania przez nieprzyjaciela i mniejsze zapotrzebowanie na pancerz burtowy były dosyć popularne w poprzednich latach, jednak okazały się zbyt mało znaczące w porównaniu do właściwości morskich i w kolejnych konstrukcjach oceanicznych okrętów pancernych przyjęto koncepcję wypracowaną w pozostałych okrętach typu "ROYAL SOVEREIGN".
W HMS "HOOD" niska burta została zastosowana głównie z uwagi na użycie pancernych wież artyleryjskich, projekt których wywodził się z wież konstrukcji Coles'a i niewiele miał wspólnego z wieżami, które znamy z okrętów pancernych w rodzaju HMS "DREADNOUGHT". Na okrętach typu "ROYAL SOVEREIGN", które miały znacznie lżejsze otwarte barbety można było zastosować znacznie wyższą wolną burtę, natomiast umieszczenie ciężkich wież na takiej wysokości doprowadziłoby do zaburzenia stabilności okrętów, a na to konstruktorzy nie mogli pozwolić. Ponieważ stabilność okrętu w dużej mierze zależy od wysokości wolnej burty, wysokość metacentryczna (odległość pozornego środka obrotu jednostki pływającej w czasie przechyłu od środka ciężkości) HMS "HOOD" była nieco większa niż w przypadku okrętów typu "ROYAL SOVEREIGN": wynosiła 1,2 m w porównaniu do 1,1 m u bliźniaków. Wynikiem tego były nieco mniejsze przechyły na wzburzonym morzu. Jednak okres przechyłu był krótszy o ok. 7% od bliźniaków, co z kolei przekładało się na mniejszą celność dział. W 1894 r. dodano stępki przeciwprzechyłowe, co poprawiło dzielność morską.
Okręt był wyposażony w urządzenia radiowe typu "1 to 52" W/T.
Uzbrojenie
Uzbrojenie składało się z 4 dział 343 mm (13,5 in) RBL (2x2), 10 dział 152 mm (6 in) QF (10x1), 8 dział 6-funtowych (6 pdr) QF (10x1), 12 dział 3-funtowych (3 pdr) QF (12x1) oraz 7 wyrzutni torped 457 mm (18 in). Działa 343 mm były umieszczone w dwudziałowych wieżach, zamiast w barbetach jak w typie "ROYAL SOVEREIGN". Na każde działo przewidziano 80 pocisków. Wieże były ochraniane pancerzem o grubości od 432 mm do 279 mm (17 in - 11 in). Same wieże miały grubość 432 mm (17 in), górny wieniec barbety miał grubość 406 mm (16 in) natomiast poniżej pokładu pancernego wynosiła 279 mm (11 in).
Działa 152 mm były zamontowane na dwóch pokładach na każdej burcie - minimalizowało to skutki trafienia i pozwalało na efektywniejsze zarządzanie ogniem baterii. Na każde działo przypadało po 200 pocisków. Na każdej z burt dwa z nich były zamontowane w kazamatach o grubości 152 mm (6 in), natomiast pozostałe trzy znajdowały się na pokładzie górnym i były chronione jedynie przez tarcze przeciwodłamkowe. Kazamaty znajdowały się zbyt blisko linii wodnej co czyniło je niezdatnymi do użytku przy wysokiej fali, natomiast ochrona dział na pokładzie górnym była niewystarczająca. Działa w kazamatach zostały zdjęte w 1904 r. z powodu ich nieprzydatności przy złej pogodzie.
Działa 6-funtowe były zamontowane podobnie jak działa 6-calowe. Cztery z nich również znajdowały się w kazamatach i również okazały się niezdatne do użytku przy wysokiej fali. Działa 3-funtowe były zamontowane na nadbudówkach oraz na platformach masztowych. Okręt posiadał również wyrzutnie torpedowe. Dwie z nich umieszczono na dziobie poniżej linii wodnej, pozostałe pięć natomiast umieszczono powyżej linii wodnej: po dwie na burtach i jedna na rufie. Nawodne wyrzutnie torped zostały zdjęte w 1900 r. Okręt posiadał również wzmocniony dziób, przystosowany do taranowania.
W 1897 r. na dachu każdej z wież dział artylerii głównej zamontowano po jednym dziale 3-funtowym, a właściwie przeniesiono je z innego miejsca na okręcie. W 1900 r. działa 3-funtowe z platform masztowych zostały przeniesione na dziobową nadbudówkę. W 1903 r. dwa działa 6-funtowe zamontowane na głównym pokładzie zostały usunięte i przeniesione na nadbudówkę. Pozostałe dwa nie były przenoszone. W 1905 r. dwa działa 3-funtowe z przedniej nadbudówki zostały usunięte natomiast w latach 1907 - 1910, kiedy okręt pozostawał w rezerwie usunięto kolejne działa 6-calowe i 3-funtowe.
Opancerzenie
Opancerzenie było zasadniczo identyczne jak w typie "ROYAL SOVEREIGN". Główny pas pancerny miał długość 76,81 m (252 ft) i miał wysokość 2,64 m (8 ft 8 in), z czego poniżej linii wodnej 1,68 m (5 ft 6 in) przy normalnej wyporności. Grubość pancerza burtowego wynosiła 457 mm (18 in) na śródokręciu zmniejszając się w kierunku dziobu do 406 mm (16 in), natomiast w kierunku rufy do 356 mm (14 in). Grubość przegród zamykających pas burtowy wynosiła na dziobie 406 mm (16 in), natomiast na rufie 356 mm (14 in), zamykały one cytadelę pancerną.
Środkowy pokład miał grubość 76 mm (3 in). Pozostałe pokłady miały grubość 64 mm (2,5 in). Górny pas pancerny pomiędzy pokładem głównym a środkowym miał długość 45,72 m (150 ft) oraz grubość 102 mm (4 in) i był wykonany ze stali NS. Był zamknięty 76 mm (3 in) przegrodami wykonanymi z tego samego materiału. Pas ten ochraniał burty okrętu pomiędzy barbetami. Stanowisko dowodzenia było chronione 356 mm (14 in) pancerzem. Pokład pancerny miał grubość 76 mm (3 in) nad maszynownią, lecz zmniejszał grubość do 63,5 mm (2,5 in) poza centralną cytadelą pancerną. Na dziobie był nieco zakrzywiony ku dołowi. Przestrzeń pomiędzy pokładem głównym a dolnym, na burtach była wykorzystana na ładownie węglowe i magazyny. Stanowiły one dodatkową ochronę.
Służba
12.08.1889 | Położenie stępki. |
30.07.1891 | Wodowanie. |
05.1893 | Ukończenie budowy i zakończenie prób morskich. Koszt okrętu wyniósł 926 396 funtów. |
01.06.1893 | Wcielenie okrętu do służby z przeznaczeniem na Morze Śródziemne. |
07.06.1893 | Wypłynięcie okrętu na miejsce pełnienia służby uległo przesunięciu kiedy odkryto przeciek w dziobowej części kadłuba spowodowany wadliwymi nitami i nadmiernym przeciążaniem kadłuba podczas pobytu w doku. Naprawy trwały tylko 2 dni. |
18.06.1893 | Okręt opuszcza Sheerness i kieruje się na Morze Śródziemne. |
03.07.1893 | Okręt dociera na Maltę, gdzie zastępuje pancernik HMS "COLOSSUS". |
26.05.1895 - 02.06.1895 | Okręt przebywa w Aleksandrii. |
08.1897 - 09.1897 | Okręt był częścią International Squadron, zespołu okrętów blokujących Kretę w okresie konfliktu grecko - tureckiego. |
29.04.1900 | Okręt wrócił do Wielkiej Brytanii i został czasowo przeniesiony do rezerwy w Chatham. Tam został poddany modernizacji i przebudowie. |
12.12.1900 | Okręt po zakończeniu modernizacji i przebudowy został przydzielony do Pembrocke Dock jako okręt strażniczy. Zastąpił w pełnieniu tej służby pancernik HMS "THUNDERER". |
01.03.1901 | Okręt dociera do Portland. |
31.03.1901 | Okręt dociera na Maltę. Wrócił jednocześnie do składu Mediterranean Fleet. |
18.04.1901 | Okręt opuszcza Maltę. |
19.04.1901 | Okręt zawija na Korfu. |
26.04.1901 | Okręt zawija do Nauplia. |
02.05.1901 - 05.06.1901 | Okręt przebywa na Malcie. |
06.06.1901 - 09.06.1901 | Okręt przebywa Palmas Bay. |
10.06.1901 | Okręt dociera do Polenza Bay. |
16.06.1901 | Okręt dociera do Tetuan Bay. |
21.06.1901 | Okręt dociera do Gibraltaru. |
12.07.1901 - 15.07.1901 | Okręt przebywa w Rapallo. |
21.07.1901 | Okręt dociera na Maltę. |
09.1902 - 06.10.1902 | Okręt uczestniczył w łączonych manewrach wraz z Channel Squadron i Cruiser Squadron u wybrzeży wysp Kefalonia i Morea. Dwa dni przed zakończeniem ćwiczeń okręt uszkodził ster podczas opuszczania portu Argostoli Harbour. Zawinął najpierw na Maltę na prowizoryczne naprawy, a potem udał się do Wielkiej Brytanii, gdzie w Chatham miał zostać gruntownie naprawiony. Podczas całego rejsu okrętem sterowano wyłącznie za pomocą maszyn. |
05.12.1902 | Rozpoczęły się naprawy w Chatham. Po ich ukończeniu okręt udał się do Devonport w celu przebudowy i przezbrojenia. |
25.06.1903 | Okręt został ponownie wcielony do służby po pobycie w doku. Zastąpił HMS "COLLINGWOOD" w składzie Home Fleet. |
05.08.1903 - 09.08.1903 | Okręt uczestniczył w połączonych manewrach Channel Fleet, Mediterranean Fleet oraz Home Fleet u wybrzeży Portugalii. |
28.09.1904 | Okręt został zastąpiony w składzie Home Fleet przez pancernik HMS "RUSSELL". |
03.01.1905 - 02.1907 | Okręt został przydzielony do floty rezerwowej w Devonport. |
04.1909 | Okręt po raz kolejny został poddany niewielkiej przebudowie w Devonport, po której rozpoczął pełnienie służby w Queenstown, w Irlandii. |
09.1910 | Okręt został wyznaczony do pełnienia funkcji jako okręt flagowy Starszego Oficera Marynarki Wybrzeża Irlandii (Senior Naval Officer, Coast of Ireland). |
02.04.1911 | Okręt był raportowany w Cork Harbour. |
1911 | Pod koniec roku okręt został przeholowany do Portsmouth, gdzie oczekiwał na dalsze dyspozycje. |
1913 - 1914 | Okręt został wyznaczony do testów broni torpedowej. W sekrecie prowadzono na nim eksperymenty dotyczące zastosowania bąbli przeciwtorpedowych. |
08.1914 | Okręt został wystawiony na sprzedaż. |
04.11.1914 | Okręt został zatopiony jako element portu w Portsmouth. Użyto go do zablokowania części południowego kanału. Spoczął na burcie, prawie odwracając się na wznak. Jego wrak jest nazywany "Starą Dziurą w Murze" ("Old Hole in the Wall"). Mimo jego zatopienia w latach 1916 i 1917 nadal figurował na listach sprzedaży Royal Navy. Obecnie z racji dużego zniszczenia konstrukcji nurkowanie wokół wraku jest zabronione. |
KOLEJNI DOWÓDCY (PRZYDZIAŁY)
01.06.1893 - 10.1895 | Captain Edmund F. Jeffreys |
10.10.1895 - 09.1897 | Captain Charles C. Drury |
29.09.1897 - 12.1898 | Captain Arthur C. B. Bromley |
09.12.1898 - 04.1900 | Captain Alvin C. Corry |
12.1900 - 04.1902 | Captain John E. Blaxland |
19.04.1902 - 05.12.1902 | Captain Robert S. Lowry |
25.06.1903 - 19.02.1904 | Captain William S. Rees |
02.1904 - 04.05.1904 | Captain Hugh P. Williams |
05.05.1904 - 11.06.1904 | Captain Frederick St. G. Rich |
11.06.1904 - 01.04.1907 | Captain Francis C. M. Noel |
15.04.1907 - 31.05.1907 | Captain Charles H. H. Moore |
01.06.1907 - 01.10.1909 | Commander Lawrence de W. Satow |
22.10.1909 - 07.1910 | Captain Thomas L. Shelford |
14.07.1910 - 09.1910 | Commander Arthur T. Taylor |
01.09.1910 | Commander John C-T. Glossop |
25.07.1911 | Commander Robert W. Myburgh |
Źródła:
- Chesneau, Roger; Kolesnik, Eugene M., eds. (1979). Conway's All the World's Fighting Ships 1860–1905. Greenwich: Conway Maritime Press.
- Wikipedia oraz inne strony internetowe.