Okręty typu "COLOSSUS" były zmodyfikowanymi okrętami typu "AGAMEMNON". Zostały zaprojektowane przez Nathaniela Barnaby'ego, były nieco większe, miały większą prędkość i silniejsze uzbrojenie pomocnicze. Poprawiono również właściwości morskie. Zasadniczymi zmianami były jednak działa główne, które były ładowane odtylcowo, zastosowanie pancerza warstwowego zarówno do kadłuba jak i do wież oraz zastosowanie stali do większości konstrukcji kadłuba.
Kraj: Wielka Brytania klasa: pancernik wieżowy (pancerny okręt wieżowy) |
Specyfikacja
Nazwa okrętu | Stocznia | Położenie stępki | Wodowanie | Ukończenie budowy | Los okrętu |
COLOSSUS | Portsmouth DYd | 06.06.1879 | 21.03.1882 | 31.10.1886 | Sprzedany na złom w 1908 r. |
EDINBURGH (ex. MAJESTIC - 1882 r.) | Pembroke DYd | 20.03.1879 | 18.03.1882 | 08.07.1887 | Sprzedany na złom w 1910 r. |
Dane taktyczno-techniczne
Wymiary:
Wyporność projektowa | 9150 t. |
Wyporność pełna | 9420 t. |
Długość między pionami | 99,06 m (325 ft 0 in) |
Szerokość | 20,73 m (68 ft 0 in) |
Zanurzenie | 7,85 m (25 ft 9 in) |
Napęd:
Maszyny | Dwie 3-cylindrowe maszyny parowe typu Maudslay IC (HMS "EDINBURGH": dwie 3-cylindrowe maszyny parowe typu Humphreys IC), 10 kotłów rurowych (8 główne i 2 pomocnicze), 2 śruby |
Moc indykowana | 7488 ihp (HMS "EDINBURGH": 6808 ihp) |
Prędkość | 16,5 węzła (HMS "EDINBURGH": 16 węzłów) |
Paliwo | 970 t. węgla |
Zasięg | 6200 mil morskich przy prędkości 10 węzłów |
Opancerzenie:
Burty | 457 mm (18 in) na podkładzie z 508 mm (20 in) drewna tekowego. |
Cytadela | 457 mm - 356 mm (18 in - 14 in) |
Wieże działowe | 406 mm - 356 mm (16 in - 14 in) |
Przegrody | 406 mm - 330 mm (16 in - 13 in) |
Stanowisko dowodzenia | 356 mm (14 in) |
Pokład | 76 mm - 64 mm (3 in - 2,5 in) |
Uzbrojenie:
Początkowe - HMS "COLOSSUS" | 4 działa 305 mm (12 in)/25 RBL (45 t.) Mk. IV (2x2); 5 dział 152 mm (6 in) RBL (89 cwt) (5x1); 4 działa 6-funtowe (6 pdr) QF (4x1); 4 lekkie działa, 15 karabinów maszynowych, 2 wyrzutnie torped 356 mm (14 in) |
Początkowe - HMS "EDINBURGH" | 4 działa 305 mm (12 in)/25 RBL (45 t.) Mk. IV (2x2); 5 dział 152 mm (6 in) RBL (89 cwt) (5x1); 7 dział 6-funtowych (6 pdr) QF (4x1); 2 lekkie działa, 13 karabinów maszynowych, 2 wyrzutnie torped 356 mm (14 in) |
Modernizacja w 1898 r. | 4 działa 305 mm (12 in)/25 RBL (45 t.) Mk. IV (2x2); 5 dział 152 mm (6 in) QF (5x1); 4 działa 6-funtowe (6 pdr) QF (4x1); 4 lekkie działa, 15 karabinów maszynowych, 2 wyrzutnie torped 356 mm (14 in) |
Ludzie:
Załoga | 396 oficerów i marynarzy |
Projekt
Okręty typu "COLOSSUS" pod pewnymi względami stanowiły znaczny krok na drodze budownictwa okrętowego w Wielkiej Brytanii. Zastosowano działa dużego kalibru ładowane odtylcowo jako działa artylerii głównej, zdefiniowano zastosowanie artylerii pomocniczej oraz szeroko zastosowano stal do konstrukcji kadłuba. Okręty tej klasy były pierwszymi wobec których od samego początku zastosowano nową terminologię i zaczęto nazywać ten rodzaj okrętów w Royal Navy "battleship".
Budowa kadłuba była przystosowana do użycia dział ładowanych odprzodowo, jak w dotychczasowych konstrukcjach, jednak w porównaniu do marynarek europejskich zaczynało być to już anachronizmem gdyż działa ładowane odtylcowo były stosowane w Europie już od jakiegoś czasu. W tamtych czasach za projektowanie okrętów była odpowiedzialna Rada Admiralicji jednak za projekty, wykonanie i dostarczanie dział dla okrętów było odpowiedzialne Ministerstwo Wojny. W 1897 r., kiedy typu "COLOSSUS" była w fazie projektowania, 100-tonowe działa ładowane odprzodowo były właśnie testowane w Królewskim Arsenale w Woolwich, natomiast działa 80-tonowe dla klasy "INFLEXIBLE" były już prawie gotowe. Admiralicja pod wpływem profesjonalnych opinii oficerów oraz doniesień z innych krajów europejskich zdecydowała się wysłać grupę oficerów i inżynierów do fabryki Krupp'a w Essen. W wyniku ich raportu, Arsenał Woolwich podjął produkcję 12-calowych armat ładowanych odtylcowo, z mechanizmem zamka produkowanym w Elswick. Typ "COLOSSUS", jako pierwszy w Royal Navy został wytypowany do uzbrojenia w te działa, jednakże opóźnienia w dostarczeniu armat spowodowały również opóźnienia w oddaniu okrętów do służby.
Konstrukcja
Kadłub
Wyporność projektowa wynosiła 9150 t., natomiast pełna 9420 t. Długość między pionami wynosiła 99,06 m (325 ft 0 in), szerokość 20,73 m (68 ft 0 in), natomiast zanurzenie 7,85 m (25 ft 9 in). Budowa kadłuba nawiązywała do typu "AGAMEMNON". Okręty miały nieco lepsze właściwości morskie niż poprzednicy jednak nadal były trudne w manewrowaniu, wolno reagowały na ster i miały sporą cyrkulację. Z racji szybkich i głębokich przechyłów (9 sekund z jednej burty na drugą) nie były dobrą platformą dla dział, tym bardziej iż przy przechyłach powyżej 13 stopni z racji niskiej wolnej burty wyloty dział wież skierowanych na burty zanurzały się już w wodzie. Na próbach morskich przekroczyły zakładaną prędkość. Aby zniwelować niekorzystne przechyły okręty zostały wyposażone w duże stępki antyprzechyłowe oraz zbiorniki balastowe.
Kadłub bły wyposażony w podwójne dno dla wytrzymałości, sztywności i zminimalizowania zagrożenia powodziowego. Przegrody dzieliły statek na przedziały wodoszczelne, chociaż pomiędzy komorami znajdowało się wiele drzwi wodoszczelnych, które w razie niezamknięcia na czas mogły stanowić zagrożenie. Kotły i silniki były dobrze chronione wewnątrz opancerzonej cytadeli. Dodatkowo wokół nich znajdowały się zasobnie węglowe dodatkowo chroniące wrażliwe części okrętu - 0,61 m (2 ft) węgla uważano za równoważnik 25 mm (1 in) normalnego pancerza. Wewnątrz pancernej cytadeli znajdowały się również podstawy wież oraz mechanizm ładowania dział. Magazyny pocisków i ładunków znajdowały się głęboko poniżej linii wody w części dziobowej i rufowej cytadeli, natomiast ciągi (windy) dostarczające je do dział były dodatkowo opancerzone. Magazyny zostały skonstruowane w postaci wodoszczelnych pomieszczeń wykonanych z żelaza, wyłożonych drewnem. Drewniana wykładzina nie stykała się z żelazną powierzchnią "zbiornika". Magazyny mogły być zalane w razie potrzeby aby zapobiec wybuchowi. Z racji tego, iż światło było dostarczane z zewnątrz przez świetliki były to bardzo ciemne pomieszczenia. W większości magazynów pocisków i ładunków zamontowano również urządzenia wentylacyjne. Tylne magazyny mogły być obsługiwane przez obie windy, gdyż korytarz między nimi był wspólny, natomiast dziobowe magazyny miały odseparowane, niezależne windy na każdy magazyn. W przypadku awarii jednej z wind w magazynach dziobowych magazyn ten zostawał wyłączony z akcji, natomiast w przypadku rufowych magazynów była możliwość przenoszenia pocisków i ładunków pomiędzy pomieszczeniami (i windami). Jednak należy dodać, iż przy wzburzonym morzu operacja ta była niezwykle niebezpieczna.
Uzbrojenie
Uzbrojenie składało się z 4 dział 305 mm (12 in) RBL (2x2), 5 dział 152 mm (6 in) RBL (5x1), 4 dział 6-funtowych (6 pdr) QF (4x1) oraz 2 wyrzutni torped 356 mm (14 in). Działa 305 mm były umieszczone w dwudziałowych wieżach. Początkowo planowano uzbroić okręty w działa takie jak na HMS "AGAMEMNON", jednak działa ładowane odtylcowo zostały oddane do służby po zakończeniu testów więc zdecydowano się zamontować je w okrętach typu "COLOSSUS". Początkowo zamontowano działa wersji Mk. II zbudowane z kombinacji stali i żelaza, jednak okazały się one niezbyt udane. Podczas testów artyleryjskich na HMS "COLLINGWOOD" przeprowadzanych w maju 1886 r. jedno z dział pancernika uległo uszkodzeniu. W wyniku tego dowódcom obu okrętów zakazano używać dział głównego kalibru do czasu zamontowania nowszej wersji dział. Ostatecznie zamontowano armaty wersji Mk. IV, które były wykonane w całości ze stali. Wieże były opancerzone pancerzem typu "compound" od czoła 406 mm (16 in) natomiast na bokach i z tyłu 356 mm (14 in). Działa w wieżach mogły być unoszone za pocą hydraulicznych podnośników, które jako medium używały zwykłej wody. Działa były umieszczone na podstawach i przymocowane za pomocą stalowych pasów. W przeciwieństwie do tradycyjnych czopów, które do tej pory były używane do posadowienia dział na lawetach miało to tą zaletę, iż działa mogły być umieszczone bliżej siebie. Ładowanie dział odbywało się przy 13-stopniowym podniesieniu dział i przy położeniu 90° wieży na sterburcie i 85° dla drugiej wieży w odniesieniu do osi okrętu. W takim położeniu specjalne tory za pomocą popychaczy wprowadzały pociski i ładunki do luf. Po opuszczeniu torów do poziomu pokładów działa były gotowe do strzału. Wieże były obracane za pomocą dwóch silników umieszczonych poniżej wież, które za pomocą hydraulicznych przekładni obracały wieże o 360° w około minutę. W dachach wież znajdowały się trzy miejsca obserwacyjne, z których jedno zawsze było zajęte przez dowódcę wieży. W dachach wież znajdowały się również otwory wentylacyjne służące odprowadzaniu dymów powstałych podczas wystrzałów. Wokół podstaw wież przylegających do krawędzi pancernego dachu cytadeli znajdowały się elastyczne pierścienie zapobiegające przedostawaniu się wody do wnętrza okrętu przez szczelinę między wieżą a pokładem. Jednym z elementów szkolenia artylerzystów było usuwanie tych pierścieni, przed rozpoczęciem działoczynów tak aby nie uległy one uszkodzeniu podczas obracania wieży.
Działa artylerii pomocniczej umieszczone były na nadbudówkach, dwa na dziobie, na rufie oraz jedno na rufie na stanowisku obrotowym. W 1898 r. wymieniono je na działa 152 mm QF. Na obu burtach były zamontowane dwie wyrzutnie torped Whitehead'a o kalibrze 356 mm (14 in). Mogły one był trawersowane po około 30° w każdą stronę. Odpalenie torpedy następowało za pomocą sprężonego powietrza. W przypadku załadunku można było ustawić wyrzutnię równolegle do burty cytadeli, obracając ją na specjalnym zawiasie. W takim położeniu była również ustawiana podczas normalnych, pokojowych przemarszach okrętów. Na sterburcie znajdowało się pomieszczenie schowane za pancerzem burtowym, gdzie znajdowało się od 9 do 14 zapasowych torped.
Opancerzenie
W konstrukcji pancerza okrętu zastosowano pancerz wielowarstwowy i wykonany z różnych materiałów, podobnie jak w HMS "AGAMEMNON". Sam pancerz został ograniczony do pancernej cytadeli, pozostawiając resztę kadłuba nieopancerzoną. Cytadela miała długość 37,49 m (123 ft) i miała wysokość 4,88 m (16 ft). Pancerz składał się z dwóch warstw żelaza podbitych drewnem. Warstwa żelaza miała grubość 457 mm (18 in) na linii wodnej i 356 mm (14 in) powyżej i poniżej. Przegrody zamykające cytadelę miały w odróżnieniu od poprzedników owalny kształt i grubość na dziobie 406 mm (16 in) i 330 mm (13 in) na rufie. Pokład nad cytadelą miał grubość 76 mm (3 in), natomiast na niższym poziomie w kierunku dziobu i rufy miał grubość 64 mm (2,5 in). Był on umieszczony powyżej pokładu dolnego, jednak nadal był ok. 1,52 m (5 ft) poniżej linii wody. Pomieszczenia i przedziały poniżej tego pokładu pancernego były uznawane za wodoszczelne i odporne na uszkodzenia. Jeżeli te przedziały pozostały nieuszkodzone podczas walki, okręt zachowywał pływalność nawet jeżeli górne części okrętu były poważnie uszkodzone. Pomieszczenia powyżej pokładu pancernego były przeznaczone na bunkry węglowe i magazyny, natomiast przestrzenie w pobliżu burt były wypełnione korkiem dla zwiększenia pływalności w przypadku zalania. Umieszczone przed przednim masztem stanowisko dowodzenia było chronione 356 mm (14 in) pancerzem i miało bardzo dobre pole widzenia.
Napęd
HMS "COLOSSUS" został wyposażony w dwie 3-cylindrowe maszyny parowe typu Maudslay, natomiast HMS "EDINBURGH" w typ Humphreys. W maszynie parowej HMS "COLOSSUS" średnica cylindra wysokiego ciśnienia wynosiła 1,47 m (58 in), natomiast średnice dwóch mniejszych cylindrów niskiego ciśnienia wynosiły 1,88 m (74 in). Skok wynosił 0,99 m (39 in). Maszyna parowa HMS "COLOSSUS" miała moc 7488 ihp i zapewniała prędkość 16,5 węzła. Jego bliźniak miał maszyny o mocy 6808 ihp co pozwalało na osiąganie prędkości 16 węzłów. Łącznie 10 kotłów rurowych (8 głównych i 2 pomocnicze) umieszczonych w czterech kotłowniach produkowało parę o ciśnieniu 64 psi. Kotły główne miały po 3 ruszty, natomiast pomocnicze po 2. Maszyny napędzały dwie czterołopatowe śruby o średnicy 5,38 m (17 ft 8 in).
Służba
HMS Colossus
1879 | Zatwierdzenie okrętu do budowy. |
06.06.1879 | Położenie stępki. |
21.03.1882 | Wodowanie. |
01.1884 | Okręt rozpoczął prędkościowe próby odbiorcze. |
07.1885 | Okręt rozpoczął artyleryjskie próby odbiorcze. |
31.10.1885 | Ukończenie budowy okrętu. Koszt budowy wyniósł 645 138 funtów (kadłub: 533 000 funtów, maszyny: 113 786 funtów). |
13.04.1886 | Okręt został wcielony do służby w Portsmouth. |
08.1886 | Okręt został wcielony do Channel Fleet na czas odbycia testów. |
10.1886 | Został wydzielony ze składu Channel Fleet do odbycia specjalnych testów nowego uzbrojenia. |
28.03.1887 | Okręt wraz z HMS "THUNDERER" i HMS "AGAMEMNON" oraz HMS "DREADNOUGHT" z Księciem Walii i Diukiem Edynburga na pokładzie udał się do Cannes. Okręty docierają na miejsce 1 kwietnia i przebywają tam aż do 7 kwietnia. |
04.1887 | Okręt został przydzielony do służby na Morzu Śródziemnym. |
15.01.1890 | Okręt jest raportowany w porcie na Gibraltarze. |
05.02.1890 | Okręt opuszcza Maltę i kieruje się do Gibraltaru. |
14.02.1890 | Okręt opuszcza Gibraltar i kieruje się na Maltę. Po dotarciu na miejsce zostaje umieszczony w suchym doku w celu dokonania napraw. |
08.08.1890 | Okręt dociera do Salonik. |
16.08.1890 | Okręt opuszcza Saloniki i kieruje się do Lemnos. |
14.02.1891 | Okręt jest raportowany na Malcie. |
09.03.1891 | Okręt dociera do portu w Pireusie. |
13.03.1891 | Okręt opuszcza Pireus i kieruje się do Smyrna. |
19.05.1891 | Okręt kieruje się na Maltę. |
25.05.1891 | Okręt opuszcza port na Malcie i kieruje się na Korfu. |
07.07.1891 | Okręt dociera do Navarino. |
04.08.1891 | Okręt dociera do Aleksandrii. |
14.08.1891 | Okręt opuszcza Aleksandrię i kieruje się do Lemnos. |
17.08.1891 | Okręt dociera do Lemnos. |
24.08.1891 | Okręt opuszcza Lemnos i kieruje sie do Thaso. |
25.08.1891 | Okręt dociera do Thaso. |
03.09.1891 | Okręt opuszcza Thaso i kieruje się do Mitylene. |
17.09.1891 | Okręt dociera do Marmarice. |
15.03.1892 | Okręt jest raportowany w Aleksandrii. |
14.04.1892 | Okręt dociera do portu na Malcie płynąc z Aleksandrii. |
31.05.1892 | Okręt opuszcza Maltę i kieruje się do Nauplia. |
04.06.1892 | Okręt dociera do Nauplia. |
08.12.1892 | Okręt jest raportowany na Malcie. |
11.1893 | Okręt wraca z Morza Śródziemnego i obejmuje służbę strażniczą w Holyhead. Zastępuje w niej HMS "NEPTUNE". |
15.11.1893 | Okręt zostaje czasowo zdjęty ze służby i zadokowany w Portsmouth w celu dokonania remontu. |
09.12.1893 | Okręt opuścił Portsmouth i udał się do Plymouth. Jednakże z racji bardzo złej pogody okręt został zatrzymany w Plymouth Sound. Dopiero 11 grudnia ruszył w dalszą drogę. |
23.02.1894 | Podczas próbnego strzelania torpedą Whitehead'a pancernik staranował i zatopił łódź służącą do wyławiania torped ćwiczebnych. Sześciu ludzi zostało rannych. |
26.03.1894 - 30.06.1894 | Okręt przeszedł w Plymouth coroczny przegląd i remont. Po jego zakończeniu wrócił do Holyhead. |
11.07.1894 | Para królewska (Księżna i Książę Walii) podczas wizyty w Carnavon została przywitana oddziałem Marines z HMS "COLOSSUS", zaś sam okręt w gali banderowej oddał salut na cześć dostojnych gości. |
19.07.1894 | Okręt udał się do Torbay, gdzie miał dołączyć do innych okrętów Reserve Fleet. |
22.07.1894 - 21.08.1894 | Okręt wziął udział w dorocznych ćwiczeniach. Odbyły się one na Morzu Irlandzkim i na zachodnich podejściach. W ich trakcie okręty odwiedziły m.in. Dublin i Palma (31.07). Po zakończeniu ćwiczeń i powrocie do Plymouth, okręt opuścił port i udał się do Holyhead. |
23.09.1894 | Kuter "MAGARET LEARS" (należący do Newport Pembrokeshire) podczas pobytu w Refuge Harbor został trafiony torpedą Whitehead'a z kutra należącego do HMS "COLOSSUS". Mimo wybicia sporego otworu w burcie kuter nie zatonął i został zadokowany w celu dokonania napraw. |
30.12.1894 | Podczas burzy, w Holyhead uległ zniszczeniu bark "OSSEO". Załoga HMS "COLOSSUS" została początkowo oskarżona o nieudzielenie pomocy, jednakże późniejsze dochodzenie wykazało iż marynarze z pancernika próbowali spuścić łodzie okrętowe na wodę, jednakże fale i wiatr uniemożliwiły to działanie. |
25.03.1895 | Marynarze z pancernika skutecznie dopomogli w opanowaniu pożaru na hiszpańskim parowcu "TORDERA". |
01.04.1895 | Okręt wrócił do Plymouth. Dzień później okręt został czasowo zdjęty ze służby. |
04.08.1895 | Wraz z resztą Floty Rezerwowej jest raportowany w Lough Swilley. |
16.07.1896 | Okręt jest raportowany w Falmouth Roads. |
18.07.1896 | Okręt dociera do Milford Haven. |
26.06.1897 | Okręt uczestniczył w paradzie morskiej z okazji Diamentowego Jubileuszu Królowej Wiktorii. |
1898 | Okręt przeszedł wymianę uzbrojenia pomocniczego. |
26.01.1899 | Okręt dociera do Plymouth Sound. |
02.07.1900 | Okręt dociera do Plymouth z Holyhead. |
05.07.1900 | Okręt opuszcza Plymouth i płynie do Torbay. |
07.07.1900 | Okręt dociera do Torbay. |
01.03.1901 | Okręt dociera do Portland. |
1901 | Okręt zostaje wycofany ze służby czynnej i przeniesiony do rezerwy w Portsmouth. |
1902 | Okręt zostaje skierowany do Dockyard Reserve (rezerwy portowej). |
01.1904 | Zostaje zaadaptowany jako tender w Szkole Artylerii "Excellent" w Portsmouth. |
08.1904 | Okręt zostaje skierowany do służby strażniczej w Cowes. |
15.12.1904 | Okręt jest raportowany w Portland Roads. |
09.1906 | Okręt zostaje przeznaczony do sprzedaży na złom. |
06.10.1908 | Okręt zostaje sprzedany na złom do Ward, Briton Ferry. |
ZNANI DOWÓDCY (PRZYDZIAŁY)
13.04.1886 - 11.1888 | Captain Cyprian A. G. Bridge |
11.1888 - 05.1890 | Captain Hugo L. Pearson |
09.05.1890 - 25.08.1892 | Captain Thomas S. Jackson |
08.1902 - 15.11.1893 | Captain Wollaston C. Karslake |
16.11.1893 - 02.04.1895 | Captain Rodney Maclaine Lloyd |
04.1895 - 03.1897 | Captain Edward H. M. Davis |
06.03.1897 - 03.1900 | Captain Samuel A. Johnson |
25.03.1900 - 16.11.1901 | Captain J. E. C. Goodrich |
25.02.1902 | Captain Rowland Nugent |
28.01.1904 | Commander Herbert C. J. Grant |
HMS Edinburgh
29.03..1879 | Położenie stępki. Początkowo okręt nosił nazwę HMS "MAJESTIC". |
18.03.1882 | Wodowanie. |
1883 - 1884 | Okręt przeszedł próby odbiorcze, jednak gotowość okrętu została opóźniona z powodu niedostarczenia uzbrojenia głównego. |
08.07.1887 | Ukończenie okrętu. Koszt budowy wyniósł 661 716 funtów (kadłub: 555 333 funtów, maszyny: 87 000 funtów). |
27.08.1887 | Okręt został wcielony do służby w Portsmouth. W literaturze spotyka się również datę 23 sierpnia. Dwa dni przed wcielenie do służby nastąpiło przemianowanie okrętu na HMS "EDINBURGH". |
23.09.1887 | Okręt przechodzi próby maszyn i udaje się do Spithead. |
01.10.1887 | Okręt opuszcza port i udaje się na Morze Śródziemne. |
07.10.1887 - 11.1887 | Okręt bazował w Gibraltarze. |
01.12.1887 - 20.03.1888 | Okręt przebywał na Malcie. W czasie pobytu w porcie odbył się sąd polowy nad jednym z marynarzy z HMS "EDINBURGH", którym był inżynier William Tazewell, oskarżony o zachowanie niegodne oficera, uznany winnym i zwolniony ze służby. Pożyczał pieniądze od innych oficerów i podoficerów z pancernika i nie był stanie spłacić długu. |
24.03.1888 - 22.04.1888 | Okręt bazował w Spezia. |
26.04.1888 - 17.05.1888 | Okręt powrócił na Maltę. W kwietniu i maju w gazecie Hampshire Telegraph ukazały się listy ewidentnie wysłane z HMS "EDINBURGH" w których nadawcy skarżyli się na liczne zaniedbania i naginanie regulaminu przez kadrę dowódczą na pokładzie okrętu. Pancernik został w nich nazwany "najbardziej nieszczęśliwym okrętem". |
23.05.1888 - 05.06.1888 | Okręt przenosi się do Gibraltaru. Dzień po opuszczeniu portu okręt zawinął do Malagi i pozostawał tam aż do 9 czerwca. |
16.06.1888 - 18.06.1888 | Krótki pobyt w Valencii. Po opuszczeniu Valencii okręt na chwilę udał się do Port Mahon. |
25.06.1888 - 02.07.1888 | Okręt bazował w Spezia. Dwa dni po opuszczeniu portu okręt zawinął do Puzuoli i pozostał tam przez kilka dni. |
10.07.1888 - 21.07.1888 | Powrót okrętu na Maltę. |
24.07.1888 - 27.07.1888 | Okręt udaje się na Kretę i kotwiczy w Suda Bay. |
30.07.1888 - 03.08.1888 | Pancernik przenosi się do Limasol. Dwa dni po opuszczeniu Limasol okręt zawija do Alexandretty i pozostaje tam aż do 8 sierpnia. |
08.08.1888 - 12.08.1888 | Okręt cumuje w Ayas. |
16.08.1888 - 21.08.1888 | Okręt bazował w Marmarice. |
24.08.1888 - 27.08.1888 | Okręt przyniósł się do Smyrna. Dzień po opuszczeniu portu w Smyrna okręt zawinął do Tenedos i przebywał tam aż do 2 września. |
03.09.1888 - 06.09.1888 | Okręt wizytuje Lenos. Tego samego dnia kiedy opuścił port, zawinął do Thaso, gdzie bazował aż do 10 września. |
12.09.1888 - 17.09.1888 | Okręt przenosi się do Salonik. Później opuszcza port i zalicza krótki pobyt w Volo (18.09 - 21.09). |
23.09.1888 - 28.09.1888 | Pobyt w Pireusie. |
29.09.1888 - 02.10.1888 | Wizyta w Naupila. |
04.10.1888 - 06.10.1888 | Pancernik wizytuje Zante. Dzień później wpływa do Argostoli gdzie pozostaje do 10 października. |
13.10.1888 - 23.10.1888 | Powrót na Maltę. |
27.10.1888 - 05.11.1888 | Pancernik bazował w Salamis Bay. |
08.11.1888 - 02.1889 | Zimowanie na Malcie. |
16.02.1889 | Okręt zawinął do Patras. Dwa dni później wrócił na Maltę gdzie przebywał aż do 21 maja. |
25.05.1889 - 08.06.1889 | Wizyta w Corfu. |
13.06.1889 - 25.06.1889 | Okręt bazował w Neapolu. |
30.06.1889 - 03.07.1889 | Wizyta w Port Mahon. |
06.07.1889 - 10.07.1889 | Pancernik bazuje w Valencii. |
14.07.1889 - 16.07.1889 | Kolejne przebazowanie, tym razem do Almerii. |
18.07.1889 - 25.07.1889 | Pobyt w Maladze. |
28.07.1889 - 14.08.1889 | Pancernik cumuje w Gibraltarze. |
21.08.1889 - 26.08.1889 | Wizyta w Palermo. |
28.08.1889 - 04.09.1889 | Okręt wraca na Maltę. We wrześniu odwiedza również Stamphalia i Mudros. |
13.09.1889 | Okręt przenosi się do Lemnos i pozostaje tam do początków października. |
14.10.1889 - 21.10.1889 | Okręt bazuje w Nauplia. Po opuszczeniu portu odwiedza Pireus (23.10 - 30.10). |
04.11.1889 - 20.11.1889 | Powrót na Maltę. Pod koniec listopada okręt odwiedza Platea, gdzie pozostaje aż do grudnia, by potem wrócić na Maltę. |
12.1889 - 21.03.1890 | Okręt zimuje na Malcie. |
21.03.1890 - 29.03.1890 | Okręt odbywa ćwiczenia nieopodal Sycylii. |
30.03.1890 - 02.05.1890 | Powrót na Maltę. |
03.05.1890 - 10.05.1890 | Kolejne manewry nieopodal Sycylii. |
11.05.1890 - 20.05.1890 | Okręt wraca na Maltę, gdzie przygotowuje się do corocznego rejsu po portach Morza Śródziemnego. |
20.05.1890 - 23.07.1890 | Okręt wyrusza w rejs odwiedzając m.in. Aleksandrię (27.05 - 02.06), Port Said (03.06 - 06.06), Jaffa (07.06 - 11.06), Bejrut (12.06 - 16.06), Famagustę (17.06 - 18.06), Larnaka (19.06 - 21.06), Limassol (22.06 - 24.06), Rodos i Marmorice (27.06 - 03.07), Smyrna (07.07 - 14.07) i Mitylene (15.07 - 19.07), by w końcu wrócić na Maltę. |
23.07.1890 - 04.08.1890 | Okręt bazuje na Malcie. |
12.08.1890 - 26.08.1890 | Okręt dociera na Gibraltaru. |
31.08.1890 - 03.09.1890 | Okręt odwiedza Golfe-Juan. |
12.09.1890 - 18.09.1890 | Pancernik wizytuje Neapol. |
27.09.1890 | Okręt wraca na Maltę. |
06.10.1890 | Okręt zostaje czasowo zdjęty ze służby. Na okręcie zostaje wymieniona załoga - stara udaje się do kraju na pokładzie transportowca wojska HMS "TAMAR" (dociera do Portsmouth 17 października). |
14.03.1891 | Okręt po opuszczeniu Aten kieruje się do Smyrna. |
06.08.1891 | Okręt po opuszczeniu Malty kieruje się do Neapolu. |
03.10.1891 | Okręt jest raportowany na Malcie. |
08.01.1892 | Okręt dociera na Maltę z Suda Bay. |
12.02.1892 | Okręt jest raportowany na Malcie. |
08.12.1892 | Okręt jest raportowany na Malcie. |
19.04.1893 | Okręt opuszcza Maltę i kieruje się do Nauplia. |
22.06.1893 | Okręt jest raportowany niedaleko Trypolisu. |
1894 | Okręt rozpoczyna pełnienie służby strażniczej w Hull i Queensferry. |
04.08.1895 | Wraz z resztą Floty Rezerwowej jest raportowany w Lough Swilley. |
18.07.1896 | Okręt dociera do Milford Haven. |
1897 | Okręt został wycofany ze służby czynnej i przeniesiony do rezerwy. |
26.06.1897 | Okręt uczestniczył w paradzie morskiej z okazji Diamentowego Jubileuszu Królowej Wiktorii. |
1898 | Okręt przeszedł wymianę uzbrojenia pomocniczego. |
1899 | Jako tender służył w Szkole Marynarki "Wildfire" w Sheerness. Pełnił tą służbę z przerwami aż do 1905 r. |
05.06.1900 | Okręt dociera do Torbay. |
26.06.1900 | Okręt dociera do Chatham. |
07.1900 - 08.1900 | Manewry. |
30.01.1901 | Okręt opuszcza Sheerness i udaje się do Spithead. |
16.08.1902 | Okręt uczestniczy w Rewii Koronacyjnej w Spithead. |
1908 | Okręt posłużył jako okręt cel w serii eksperymentów artyleryjskich. Na czas testów został wyposażony w nowoczesne płyty pancerne, zamontowane w taki sposób by przetestować skuteczność pocisków AP (przeciwpancernych) padających pod dużym kątem. W wyniku tych badań Główny Kontroler Marynarki Wojennej (Jellicoe) polecił w październiku 1908 r. Dyrektorowi Wydziału Artylerii Morskiej skierować do produkcji zmodyfikowane pociski 12-calowe i o wyższych kalibrach będące w stanie przebić ustawiony skośnie lub poziomo pancerz burt i pokładów. Z racji tego, iż instrukcja z różnych powodów nie została wykonana (głównie dlatego, iż Jellicoe został wkrótce mianowany dowódcą brytyjskiej Floty Atlantyckiej i nie mógł forsować dalej modyfikacji pocisków) miało ogromny wpływ na skuteczność brytyjskiej artylerii podczas bitwy jutlandzkiej. |
11.10.1910 | Sprzedany na złom do Ward, Swansea. |
KOLEJNI DOWÓDCY (PRZYDZIAŁY)
07.1887 - 1890 | Commander Percy Scott | ||
27.08.1887 - 06.10.1890 | Captain Henry St. L. B. Palliser | ||
06.10.1890 - 12.1901 | Captain Archibald L. Douglas | ||
15.12.1891 - 01.1904 | Captain John W. Brackenbury | ||
02.1894 - 12.1894 | Captain William F. S. Mann | ||
12.1894 - 04.1895 | Captain Ernest N. Rolfe | ||
04.1895 - 05.1895 | Captain A. Frederick St. Clair | ||
07.05.1895 - 21.09.1897 | Captain John Robert Ebenezer Pattisson, Coast Guard, Queensferry | ||
01.11.1899 - 28.04.1900 | Commander William G. Van Ingen | ||
28.04.1900 - 1901 | Commander The Hon. Francis C.B. Addington | ||
07.1900 - 08.1900 | Captain Daniel Mc N. Riddel | ||
19.06.1901 - 07.1901 | Commander Cecil G. Treherne | ||
16.07.1901 - 14.08.1901 | Captain Frederick S. Pelham | ||
17.06.1902 | Lieutenant William F. Blunt (tymczasowo, na czas rewii) | ||
16.02.1903 - 25.07.1903 | Commander The Hon. George A. Hardinge | ||
25.07.1903 - 13.08.1903 | Captain Charles Lionel Napier | ||
30.06.1904 | Commander William B. S. Wrey |
Źródła:
- Dawid Lyon, Rif Winfield (2004). The Sail & Steam Navy List. All the ships of the Royal Navy 1815 - 1889. Chatham Publishing.
- Chesneau, Roger; Kolesnik, Eugene M., eds. (1979). Conway's All the World's Fighting Ships 1860–1905. Greenwich: Conway Maritime Press.
- Wikipedia oraz inne strony internetowe.