HMS "SUPERB", podobnie jak okręty typu "BELLEISLE", pierwotnie był przeznaczony dla floty Turcji jednak został zakupiony po ukończeniu przez Royal Navy. Okręt był powiększoną wersją HMS "HERCULES", miał cięższe uzbrojenie i opancerzenie. Został zaprojektowany przez Edwarda Reed'a.
Kraj: Wielka Brytania klasa: pancernik centralnobateryjny (okręt pancerny z baterią centralną, żelaznokadłubowy pancernik centralnobateryjny) |
Specyfikacja
Nazwa okrętu | Stocznia | Położenie stępki | Wodowanie | Ukończenie budowy | Los okrętu |
SUPERB (ex. HAMIDIEH) |
Thames Iron Wks, Blackwall | ?.?.1873 | 16.11.1875 | 15.11.1880 | Sprzedany na złom w 1906 r. |
Dane taktyczno-techniczne
Wymiary:
Wyporność | 9710 t. |
Długość między pionami | 101,3 m (332 ft 4 in) |
Szerokość | 17,98 m (59 ft 0 in) |
Zanurzenie | 8,05 m (26 ft 5 in) |
Napęd:
Maszyny | 2-cylindrowa maszyna parowa typu Maudslay HDA (modernizacja w latach 1887/91: maszyna parowa typu TE), 9 kotłów prostokątnych (modernizacja w latach 1887/91: 9 kotłów cylindrycznych), 1 śruba |
Ożaglowanie | Ożaglowanie typu bark, 3 maszty |
Moc indykowana | 6580 ihp (modernizacja w latach 1887/91: 7431 ihp) |
Prędkość (maszyna parowa) | 13,2 węzła (modernizacja w latach 1887/91: 13,78 węzłów) |
Prędkość (żagle) | 6 węzłów |
Paliwo | 970 t. węgla |
Zasięg | 1810 mil morskich przy prędkości 10 węzłów |
Opancerzenie:
Burty | 305 mm - 102 mm (12 in - 4 in) na podkładzie z 305 mm - 203 mm (12 in - 8 in) drewna |
Bateria główna | 305 mm (12 in) |
Przegrody | 254 mm - 127 mm (10 in - 5 in) |
Stanowisko dowodzenia | 203 mm (8 in) |
Pokład | 38 mm (1,5 in) |
Uzbrojenie:
Początkowe | 16 dział 254 mm (10 in) (18 t.) MLR; 4 wyrzutnie torped 356 mm (14 in) |
Modernizacja we wczesnych latach 80-tych XIX wieku | 16 dział 254 mm (10 in) (18 t.) MLR; 6 dział 102 mm (4 in) 20-funtowych (20 pdr) (22 cwt) RBL; 4 wyrzutnie torped 356 mm (14 in) |
Modernizacja w latach 1887/91 | 12 dział 254 mm (10 in) (18 t.) MLR; 10 dział 152 mm (6 in) QF; 6 dział 6-funtowych (6 pdr) QF; 10 dział 3-funtowych (3 pdr) QF; 4 wrzutnie torped 356 mm (14 in) |
Ludzie:
Załoga | 620 - 654 oficerów i marynarzy |
Projekt
Okręt został zaprojektowany przez sir. Reed'a i pierwotnie był przeznaczony dla floty Turcji. W obliczu możliwej wojny z Rosją, 20.02.1878 r. okręt został zakupiony przez Royal Navy. Pierwotne plany okrętu podobnego w założeniach do HMS "HERCULES" zostały mocno zmodyfikowane co wywołało spore opóźnienie w oddaniu okrętu do służby.
Konstrukcja
Kadłub
Budowa kadłuba była bardzo podobna do HMS "HERCULES", z centralną baterią oraz stanowiskami dowodzenia umieszczonymi na pokładzie górnym na końcach baterii, na dziobie i na rufie. Wyporność wynosiła 9710 t. Długość między pionami wynosiła 101,3 m (332 ft 4 in), szerokość 17,98 m (59 ft 0 in), natomiast zanurzenie 8,05 m (26 ft 5 in). Zmodyfikowany projekt (po zakupie przez Royal Navy) przewidywał również zamontowanie dodatkowych ładowni węglowych, reflektorów oraz dodatkowych kabin dla załogi. Rozbudowano również cześć nadbudówek znajdujących się w części dziobowej i rufowej.
W oryginalnym projekcie pokład "mieszkalny" był bardzo wysoki co wykorzystali go projektanci dzieląc go poprzecznie pokładem dodatkowym na dwie części. Uzyskane w ten sposób miejsce było wykorzystywane do zawieszania hamaków przez marynarzy jednak ze względu na ciasnotę nazywano ten dodatkowy pokład "pokładem niewolniczym".
Uzbrojenie
Uzbrojenie początkowo składało się z 16 dział 254 mm (10 in) MLR oraz 4 wyrzutnie torped 356 mm (14 in). Na głównym pokładzie znajdowało się 8 dział 254 mm na burtach oraz po jednym na każdym rogu baterii. Pozostałe cztery znajdowały się na pokładzie górnym, po dwa na dziobie i na rufie. We wczesnych latach 80-tych dodano na górnym pokładzie 6 dział 102 mm (4 in) RBL. W latach 1887/91 wszystkie działa na pokładzie górnym zostały zamienione na 12 dział 152 mm (6 in) QF, 6 dział 6-funtowych (6 pdr) QF oraz 10 dział 3-funtowych (3 pdr) QF. Okręt wyposażono również w sieć przeciwtorpedową.
Jeśli chodzi o liczbę dział głównego kalibru to HMS "SUPERB" dzierżył w tamtych czasach palmę pierwszeństwa wśród pancerników Royal Navy. Ponadto, zgodnie z "Annual Report of the Torpedo School, 1881" w 1881 r. ma okręcie stacjonowły dwa niewielkie torpedowce II klasy typu "TB 51": HMS "TB 58" i "TB 60". Torpedowce te były przewożone na pokładzie pancernika i przed akcją były spuszczane na wodę.
Opancerzenie
Pas pancerny miał dwa pasy - górny miał grubość na śródokręciu 305 mm (12 in). Grubość zmniejszała się na dziobie i na rufie do 254 mm (10 in). Dolny pas miał grubość na śródokręciu 178 mm (7 in), na dziobie 152 mm (6 in), natomiast na rufie 102 mm (4 in). Bateria na głównym pokładzie miała długość 33,83 m (111 ft). Była chroniona na burtach przez 305 mm (12 in) pancerz i ograniczona przegrodami o grubości 254 mm (10 in).
Napęd
HMS "SUPERB" został wyposażony w 2-cylindrową maszynę parową Maudslay HDA oraz 9 kotłów prostokątnych. Maszyna parowa o mocy 6580 ihp zapewniała HMS "SUPERB" prędkość 13,2 węzła przy wykorzystaniu wyłącznie maszyny parowej. W trakcie modernizacji i przebudowy w latach 1887/91 wymieniono maszyny na typ TE oraz zamieniono kotły prostokątne na typu cylindrycznego. Wymieniono także kominy. Po wymianie maszyn okręt przy mocy 8500 ihp osiągał prędkość 14,5 węzła.
Okręt posiadał ożaglowanie typu bark o nieustalonej powierzchni. Okręt pod żaglami zachowywał się bardzo źle, w przeciwieństwie do żeglowania pod parą. Ożaglowanie zostało zdjęte podczas modernizacji w latach 1887 - 1891.
Służba
1873 | Położenie stępki okrętu (numer stoczniowy 82F). Pierwotna nazwa okrętu brzmiała "MEMDUHIE", później została zmieniona na "HAMIDIEH". |
16.11.1875 | Wodowanie okrętu. |
20.02.1878 | Okręt zostaje zakupiony przez rząd Wielkiej Brytanii w związku z zagrożeniem wojną z Rosją. Nazwa okrętu zostaje zmieniona na HMS "SUPERB". |
04.12.1880 | Okręt zostaje wcielony do służby z przeznaczeniem do wysłania na Morze Śródziemne. Pozostaje tam przez 7 lat. |
15.11.1880 | Ukończenie okrętu. Koszt budowy okrętu wyniósł 531 846 funtów (w tym 443 000 funtów które Admiralicja zapłaciła za okręt rządowi Turcji). |
1882 | Okręt brał udział w bombardowaniu Aleksandrii. Wystrzelił 310 pocisków z dział 10-calowych inkasując w zamian 10. Został lekko uszkodzony, ofiar nie zanotowano. |
04.1886 | Okręt nadal przebywa na Morzu Śródziemnym. |
03.04.1886 | Okręt cumuje w zatoce Suda (Candia). |
06.05.1886 | Okręt odbywa rejs na wodach Grecji. |
19.06.1886 | Wraz z innymi okrętami dociera na Maltę. |
1887 - 1891 | Okręt przechodzi modernizację oraz przezbrojenie w Chatham. |
1891 - 1894 | Okręt pełni funkcję strażniczą w Clyde. |
1894 | Okręt zostaje przeniesiony do rezerwy. |
1900 | Okręt czasowo zostaje przywrócony do służby w celu wzięcia udziału w manewrach morskich. |
1904 | Okręt zostaje oddelegowany do służby portowej. Pełni służbę pływającego szpitala dla zakaźnie chorych. |
15.05.1906 | Okręt został sprzedany na złom G. Garnham'owi. |
ZNANI DOWÓDCY (PRZYDZIAŁY)
08.1880 - 11.1883 | Captain Thomas Le H. Ward | ||
11.1883 - 07.1886 | Captain Henry F. Cleveland | ||
07.07.1886 - 15.05.1887 | Captain Claude Edward Buckle, Morze Śródziemne | ||
04.1891 - 11.1891 | Captain Robert H. Boyle | ||
30.11.1891 - 04.1892 | Captain Arthur H. Alington | ||
04.1892 - 05.1893 | Captain Bouverie F. Clark | ||
03.05.1893 - 05.1894 | Captain Harry T. Grenfell | ||
12.12.1895 | Commander (N) Henry Preedy | ||
07.1900 - 08.1900 | Captain Henry Leah | ||
25.11.1902 - 05.1903 | Captain Rosslyn E. Wemyss | ||
12.03.1903 (?) - 01.08.1903 | Captain William G. E. Ruck-Keene |
Źródła:
- Dawid Lyon, Rif Winfield (2004). The Sail & Steam Navy List. All the ships of the Royal Navy 1815 - 1889. Chatham Publishing.
- Chesneau, Roger; Kolesnik, Eugene M., eds. (1979). Conway's All the World's Fighting Ships 1860–1905. Greenwich: Conway Maritime Press.
- Wikipedia oraz inne strony internetowe.