Kolejne niszczyciele należące do uzupełniającego programu 1893-94 Follow Up Order zbudowano w stoczni Hawthorn Leslie, Hebburn. Wyróżniały się trzykominową sylwetką i mocną budową.
Kraj: Wielka Brytania klasa: niszczyciele |
Specyfikacja
Nazwa okrętu | Stocznia | Położenie stępki | Wodowanie | Ukończenie budowy | Los okrętu |
OPOSSUM | Hawthorn | 17.09.1894 | 09.08.1895 | ?.03.1896 | Sprzedany w 1920 r. |
RANGER | Hawthorn | 17.09.1894 | 04.10.1895 | ?.06.1896 | Sprzedany w 1920 r. |
SUNFISH | Hawthorn | 29.08.1894 | 28.05.1895 | ?.02.1896 | Sprzedany w 1920 r. |
Dane taktyczno-techniczne
Wymiary:
Wyporność pełna | 350 t. (spotyka się również wartość 340 t., natomiast w Steam Ships of England (styczeń1907) widnieje 320 t.) |
Wyporność normalna | 295 t. (spotyka się również wartość 310 t.) |
Długość całkowita | 62,18 m (204 ft 0 in) |
Długość pomiędzy pionami | 60,96 m (200 ft 0 in) |
Szerokość | 5,79 m (19 ft 0 in) |
Głębokość | brak danych |
Zanurzenie | 1,65 m (5 ft 5 in) - 2,57 m (8 ft 5 in) |
Napęd:
Maszyny | Dwie 3-cylindrowe maszyny parowe typu TE; 8 kotłów wodnorurkowych firmy Yarrow; 2 śruby |
Moc indykowana | 4000 ihp |
Prędkość | 27 węzłów (kontraktowa 27 węzłów) |
Paliwo | 30 t. węgla (minimum) do 70 t. (maksimum) |
Zasięg | 1175 mil morskich przy prędkości 11 węzłów |
Opancerzenie:
Brak |
Uzbrojenie:
Początkowe | 1 działo 76 mm (3 in) 12-funtowe (12 pdr) 12 cwt QF; 5 dział 57 mm (2,24 in) 6-funtowych (6 pdr) 8 cwt QF; 2 wyrzutnie torped 450 mm (17,72 in) |
Ludzie:
Załoga | 53 oficerów i marynarzy |
Projekt
Zamówienie na te okręty ujęto w 1893-94 Follow Up Order, które łącznie opiewało na 36 jednostek zbudowanych w kilku stoczniach. W stoczni Hawthorn Leslie, Hebburn zaprojektowano i wybudowano niszczyciele typu "SUNFISH". Ten typ niszczycieli czasami jest określany w literaturze jako "OPOSSUM". Podobnie jak pozostałe z wczesnych serii niszczycieli ich klasyfikacja została unormowana dopiero 30 sierpnia 1912 r., kiedy to pierwsze 42 jednostki zaklasyfikowano do typu "A". Zanim to nastąpiło okręty tego typu były nazywane 27-węzłowcami ("27-knotters"). Koszt pojedyńczego okrętu tego typu wyniósł 33 200 funtów.
Konstrukcja
Kadłub
Wyporność pełna okrętów liczyła 350 t. Istnieją spore rozbieżności co do wyporności tych okrętów. Spotyka się również wartość 340 t., natomiast w Steam Ships of England (styczeń1907) widnieje 320 t.. Długość całkowita 62,18 m (204 ft 0 in), szerokość wynosiła 5,79 m (19 ft 0 in) natomiast zanurzenie od 1,65 m (5 ft 5 in) do 2,57 m (8 ft 5 in). Kadłub okrętów był wykonany ze stali. Pod względem wyglądu okręty tego typu charakteryzowały się zastosowaniem trzech kominów, z których środkowy odprowadzał spaliny z dwóch kotłowni i był nieco grubszy. Podobnie jak większość wczesnych niszczycieli miały zakryty dziób, ukształtowany na podobieństwo skorupy żółwia (ang. "turtleback"), miał on ułatwić omywanie kadłuba przez fale przy dużej prędkości. W części dziobowej znajdowało się odkryte stanowisko działa 12-funtowego, które w dużym stopniu było zintegrowane z niewielkim mostkiem (stanowiskiem dowodzenia). Powodowało to pewne problemy (głównie dlatego, iż dla wygody oficerowie używali platformy działa jako mostka, zamiast używac stanowiska pod nią) i w późniejszych, większych konstrukcjach odseparowano te dwa elementy.
Uzbrojenie
Okręty podobnie jak niszczyciele poprzednich typów z zamówień uzupełniających były uzbrojone 1 działo 76 mm (3 in) 12-funtowe (12 pdr) 12 cwt QF, 5 dział 57 mm (2,24 in) 6-funtowe (6 pdr) 8 cwt QF i 2 wyrzutnie torped 450 mm (17,72 in). Działo 12-funtowe znajdowało się na odsłoniętym stanowisku w części dziobowej. Dwa stanowiska szybkostrzelnych dział 6-funtowych znajdowały się zaraz za stanowiskiem dowodzenia, dwa kolejne na burtach na śródokręciu natomiast ostatnie z nich na rufie. Zarówno działo 12-funtowe jak i działa 6-funtowe były wyposażone w osłony przeciwodłamkowe, jednak mogły być one demontowane i często na zdjęciach nie są one uwidocznione.
Okręty były wyposażone w dwie wyrzutnie torped umieszczone na obrotowych pojedyńczych stanowiskach. Jedno z nich znajdowało się pomiędzy kominami, drugie za ostatnim kominem w stronę rufy. Wyrzutnie torped w nomenklaturze brytyjskiej określane jako 18-calowe w rzeczywistości miały 17,72 cala, co dawało w przeliczeniu 450 mm.
W kilku dostępnych opracowaniach znalazło się twierdzenie że po 1902 r. większość "27-węzłowców" została przezbrojona, zdjęto z nich dwa stanowiska dział 6-funtowych ze śródokręcia i jedną wyrzutnie torped. W pewnym stopniu potwierdzają to dostępne fotografie.
Napęd
Okręty zostały wyposażone w dwie, maszyny parowe typu TE (potrójnego rozprężania). Parę zapewniało 8 kotłów wodnorurkowych firmy Yarrow, które generowały parę o ciśnieniu 185 psi. Były one umieszczone parami w czterech kotłowniach. Z racji tego okręty posiadały trzy kominy, komin odprowadzający spaliny ze środkowej kotłowni był nieco grubszy gdyż musiał obsłużyć dwie kotłownie. Moc generowana przez maszyny została określona konstrukcyjnie na 4000 ihp, natomiast prędkość konstrukcyjną tradycyjnie dla niszczycieli typu "A" zakontraktowano na 27 węzłów. Na próbach podczas trzygodzinnego przebiegu testowego HMS "OPOSSUM" osiągnął średnio przy mocy 4187 ihp prędkość 27,131 węzła przy 359,7 obrotów na minutę. HMS "RANGER" osiągnął 27,130 węzła, natomiast HMS "SUNFISH" przy mocy 4174 ihp osiągnął średnią prędkość 27,581 węzła przy 361,1 obrotów na minutę.
Służba
HMS Opossum
17.09.1894 | Położenie stępki okrętu w stoczni Hawthorn Leslie, Hebburn. |
09.08.1895 | Wodowanie okrętu. |
03.1896 | Ukończenie budowy okrętu. Koszt okrętu wyniósł 33 200 funtów. Całą służbę okręt spędził na wodach ojczystych. |
26.06.1897 | Okręt wziął udział w Rewii Floty z okazji Diamentowego Jubileuszu. |
29.07.1920 | Okręt został sprzedany z przeznaczeniem na złom. |
Znani dowódcy (przydziały)
16.08.1896 - 03.01.1898 | Lieutenant in Command William G. E. Ruck-Keene |
01.01.1898 (?) - 15.09.1898 | Lieutenant in Command Roger J. B. Keyes |
15.09.1898 - 04.05.1899 | Lieutenant in Command Louis C. S. Woollcombe |
16.08.1900 - 01.10.1900 | Lieutenant & Commander Godfrey E. Corbett |
31.08.1900 (?) - 31.08.1901 (?) | Commander William A. Barkley |
05.01.1902 - 02.12.1902 | Lieutenant & Commander Frederick G. Brine |
02.12.1902 - 02.04.1903 | Lieutenant & Commander Reginald L. Crichton |
21.07.1903 - 08.1903 | Lieutenant & Commander George L. Massey (na czas manewrów) |
14.08.1903 - 10.12.1903 | Lieutenant & Commander Bernard J. H. Ward |
14.07.1904 - 08.1904 | Lieutenant & Commander George P. Leith (na czas manewrów) |
22.08.1905 - 05.11.1907 | Lieutenant & Commander Claude H. Woodward |
09.06.1908 - 01.09.1909 | Lieutenant & Commander Colin E. M. Law |
01.09.1909 - 08.1910 | Lieutenant & Commander Cecil G. Cruttwell |
15.08.1910 - 03.04.1911 | Lieutenant & Commander Norman M. C. Thurstan |
27.03.1912 - 27.03.1913 | Gunner in Command Sidney C. Cox |
26.03.1913 (?) - 03.1913 | Lieutenant & Commander Salisbury H. Simpson |
26.03.1913 - 11.1913 | Chief Gunner in Command Alfred Reep |
14.11.1913 - ? | Chief Gunner in Command Michael Horrigan |
29.07.1914 - 13.09.1914 | Lieutenant in Command Philip E. U. Townshend |
13.09.1914 - 12.1915 | Lieutenant-Commander Robert Raymond Hallowell-Carew |
06.04.1916 - ? | Lieutenant R.N.R. in Command Arthur J. Baxter |
07.1917 - ? | Lieutenant R.N.R. in Command Arthur J. Baxter |
HMS Ranger
17.09.1894 | Położenie stępki okrętu w stoczni Hawthorn Leslie, Hebburn. |
04.10.1895 | Wodowanie okrętu. |
06.1896 | Ukończenie budowy okrętu. Koszt okrętu wyniósł 33 200 funtów. Całą służbę okręt spędził na wodach ojczystych. |
26.06.1897 | Okręt wziął udział w Rewii Floty z okazji Diamentowego Jubileuszu. |
02.07.1908 | Okręt podczas letnich manewrów floty zderzył się z niszczycielem HMS "HAUGHTY". |
20.05.1920 | Okręt został sprzedany z przeznaczeniem na złom. |
Znani dowódcy (przydziały)
18.08.1896 - 18.11.1896 | Lieutenant & Commander Reginald Yorke Tyrwhitt |
18.11.1896 - 09.01.1897 | Lieutenant in Command Ernest K. Loring |
09.01.1897 - 07.1897 | Lieutenant & Commander David R. Beatty |
21.07.1897 - 02.06.1898 | Lieutenant & Commander Francis G. St. John |
31.05.1898 (?) - 10.01.1899 | Lieutenant & Commander William D. Church |
10.01.1899 - ? | Lieutenant & Commander Loftus C. O. Mansergh |
16.04.1902 - 1902 | Lieutenant & Commander Reginald A. Norton |
29.11.1902 - 01.01.1904 | Lieutenant & Commander Spencer R. S. Richards |
01.01.1904 - 28.10.1904 | Lieutenant & Commander Frederick H. Hallowes |
03.01.1905 - 28.03.1905 | Lieutenant & Commander Morris E. Cochrane |
01.04.1905 - 23.05.1905 | Lieutenant-Commander Arthur S. Chambers |
23.05.1905 - 01.01.1906 | Lieutenant in Command Frank F. Rose |
01.01.1906 - 01.11.1906 | Lieutenant & Commander Rupert S. Gwatkin-Williams |
01.11.1906 - 26.06.1907 | Gunner in Command John B. Thomas |
30.05.1907 (?) - 30.09.1909 | Lieutenant & Commander Harold N. Key |
30.09.1909 - 12.01.1910 | Lieutenant & Commander Edward O. Tudor |
12.01.1910 - 22.01.1910 | Lieutenant & Commander Ernest G. H. Du Boulay |
22.01.1910 - 15.08.1910 | Lieutenant & Commander Edmond A. B. Stanley |
15.08.1910 - 15.12.1910 | Lieutenant in Command Edwin A. Homan |
15.12.1910 - 16.05.1911 | Lieutenant & Commander James L. C. Clark |
31.07.1911 - 10.10.1912 | Lieutenant & Commander Robin W. M. Lloyd |
10.10.1912 - 04.1913 | Lieutenant & Commander Gordon Campbell |
16.06.1915 - ? | Lieutenant R.N.R. in Command Frank A. Bond |
12.03.1917 - 1919 | Lieutenant R.N.R. in Command Guy W. Richards |
HMS Sunfish
17.09.1894 | Położenie stępki okrętu w stoczni Hawthorn Leslie, Hebburn. |
28.05.1895 | Wodowanie okrętu. |
02.1896 | Ukończenie budowy okrętu. Koszt okrętu wyniósł 33 200 funtów. |
1896 | Okręt wziął udział w letnich manewrach floty, gdzie działał w składzie Berehaven na południu Irlandii. Po zakończeniu manwerów okręt został wysłany na Morze Śródziemne. |
1900 | Okręt został wysłany na Morze Śródziemne. |
08.1900 - 05.1902 | Okręt z powodu problemów z kotłami został odstawiony do rezerwy i poddany remontowi na Malcie. Miesiąc po naprawie ruszył przez Gibraltar do Wielkiej Brytanii i został po dotarciu do Plymouth odstawiony do rezerwy. |
02.08.1902 | Po ponownym wcieleniu do służby okręt został przydzielony do Medway Instructional Flotilla. |
09.1902 | Okręt uszkodził sobie rufę podczas dokowania w czasie złej pogody w Dundee. |
1910 - 1912 | Okręt został wcielony do 6. Destroyer Flotilla w Devonport. 5 czerwca 1911 r. niszczyciel uderzył w dziób niszczyciela HMS "HAVOCK" podczas cumowania w Waterford Harbour, a kiedy próbował wycofać się po zderzeniu uderzył dodatkowo w torpedowiec "TB 45". Sam "SUNFISH" odniósł niewielkie uszkodzenia i musiał wrócić na naprawy do Devonport. |
02.1913 | Okręt pełnił funkcję tendera dla ośrodka szkoleniowego "Vivid" w Devonport. Na okręcie pełniła służbę jedynie załoga szkieletowa. Pełnił tą funkcję na pewno aż do wybuchu wojny. |
01.1915 | Okręt został przydzielony do Devonport Local Defence Flotilla, pozostawał w jej składzie do końca wojny. 23 lipca 1917 r. okręt był zaangażowany w poszukiwanie okrętu podwodnego zauważonego w Lyme Bay. |
07.06.1920 | Okręt został sprzedany z przeznaczeniem na złom. |
Znani dowódcy (przydziały)
18.02.1896 - 01.09.1896 | Lieutenant & Commander Albert S. Lafone |
19.04.1900 - 01.1902 | Lieutenant & Commander Robert G. D. Dewar (został wypożyczony na HMS "CYGNET" 29 listopada 1900 r.) |
02.08.1902 - 15.10.1903 | Lieutenant & Commander John M. D. E. Warren |
08.1903 - 11.1903 | Commander Marcus R. Hill (?) |
15.10.1903 - 23.03.1904 | Lieutenant & Commander John Kiddle |
14.07.1904 - 27.08.1904 | Lieutenant & Commander Alfred B. Barker (na czas manewrów) |
21.06.1905 - 23.09.1905 | Lieutenant & Commander Francis B. Favell |
23.09.1905 - 04.1907 | Lieutenant & Commander Arthur N. Gouldsmith |
09.04.1907 - 04.08.1909 | Lieutenant & Commander Henry C. Stahl |
04.08.1909 - 24.01.1910 | Lieutenant & Commander Reginald Watkins Grubb |
15.08.1910 - 04.04.1911 | Lieutenant-Commander Valentine D. English |
04.05.1912 - 14.05.1914 | Gunner in Command John D. Sumner |
29.07.1914 - 01.06.1915 | Lieutenant in Command George S. Brown |
01.06.1915 - ? | Lieutenant R.N.R. in Command William B. Clementson |
11.07.1917 - ? | Acting Commander R.N.R. Frederic J. Thompson |
08.10.1917 - 17.04.1918 | Lieutenant-Commander R.N.R. George ff. H. Lloyd |
16.12.1918 - ? | Lieutenant R.N.R. in Command Hubert G. D. Merrett |
Źródła:
- Chesneau, Roger; Kolesnik, Eugene M., eds. (1979). Conway's All the World's Fighting Ships 1860–1905. Greenwich: Conway Maritime Press.
- Norman Friedman (2009). British Destroyer - From Earliest Days to the Second World War. Seaforth Publishing
- Эдгар Дж.Марч. Британские эсминцы. История эволюции. 1892—1953. Часть 1. — "Галея Принт", 2012
- Wikipedia oraz inne strony internetowe.