Niszczyciele typu "CONFLICT" zostały zakontraktowane w stoczni J. Samuel White, East Cowes, Isle of Wight. W związku z problemami z osiągnięciem wymaganych 27 węzłów, okręty późno weszły do służby, a sama stocznia nie uzyskała później już kontraktów na budowę nowocześniejszych odmian niszczycieli.
Kraj: Wielka Brytania klasa: niszczyciele |
Specyfikacja
Nazwa okrętu | Stocznia | Położenie stępki | Wodowanie | Ukończenie budowy | Los okrętu |
CONFLICT | White | 03.01.1894 | 13.12.1894 | ?.07.1899 | Sprzedany w 1920 r. |
TEAZER | White | 03.02.1894 | 09.02.1895 | ?.03.1899 | Sprzedany w 1912 r. |
WIZARD | White | 03.04.1894 | 26.02.1895 | ?.07.1899 | Sprzedany w 1920 r. |
Dane taktyczno-techniczne
Wymiary:
Wyporność pełna | 360 t. |
Wyporność normalna | 320 t. (wg. Steam Ships of England (1898) wyporność wynosiła 270 t.) |
Długość całkowita | 62,64 m (205 ft 6 in) |
Długość pomiędzy pionami | 60,96 m (200 ft 0 in) |
Szerokość | 6,10 m (20 ft 11/16 in) |
Głębokość | 3,45 m (11 ft 4 in) |
Zanurzenie | 2,51 m (8 ft 3 in) |
Napęd:
Maszyny | Dwie maszyny parowe typu TE; 3 kotły wodnorurkowe typu White-Forster; 2 śruby |
Moc indykowana | 4500 ihp |
Prędkość | 27 węzłów (kontraktowa 27 węzłów) |
Paliwo | 20 t. węgla (minimum) do 78 t. (maksimum) |
Zasięg | 1490 mil morskich przy prędkości 11 węzłów |
Opancerzenie:
Brak |
Uzbrojenie:
Początkowe | 1 działo 76 mm (3 in) 12-funtowe (12 pdr) 12 cwt QF; 5 dział 57 mm (2,24 in) 6-funtowych (6 pdr) 8 cwt QF; 2 wyrzutnie torped 450 mm (17,72 in) |
Ludzie:
Załoga | 53 oficerów i marynarzy |
Projekt
Zamówienie na te okręty ujęto w 1893-94 Follow Up Order, które łącznie opiewało na 36 jednostek zbudowanych w kilku stoczniach. W stoczni J. Samuel White, East Cowes, Isle of Wight zaprojektowano niszczyciele typu "CONFLICT". Z racji braku doświadczenia w budowie tego typu jednostek okręty te zostały obarczone wieloma wadami, głównie odbijającymi się na prędkości. W późniejszym okresie Admiralicja pominęła tę stocznie przy zamawianiu następców tych niszczycieli, 30-węzłowców. Podobnie jak pozostałe z wczesnych serii niszczycieli ich klasyfikacja została unormowana dopiero 30 sierpnia 1912 r., kiedy to pierwsze 42 jednostki zaklasyfikowano do typu "A". Zanim to nastąpiło okręty tego typu były nazywane 27-węzłowcami ("27-knotters"). Koszt pojedyńczego okrętu tego typu wyniósł 38 613 funtów.
Konstrukcja
Kadłub
Wyporność pełna okrętów liczyła 360 t., długość całkowita 62,64 m (205 ft 6 in), szerokość wynosiła 6,10 m (20 ft 11/16 in) natomiast zanurzenie 2,51 m (8 ft 3 in). Kadłub okrętów był wykonany ze stali. Okręty miały trzy kominy, rozmieszczone w taki sposób iż oba umieszczone na śródokręciu były w bliższej odległości od siebie w porównaniu do odległości środkowego i dziobowego komina. Podobnie jak większość wczesnych niszczycieli miały zakryty dziób, ukształtowany na podobieństwo skorupy żółwia (ang. "turtleback"), miał on ułatwić omywanie kadłuba przez fale przy dużej prędkości. W części dziobowej znajdowało się odkryte stanowisko działa 12-funtowego, które w dużym stopniu było zintegrowane z niewielkim mostkiem (stanowiskiem dowodzenia). Powodowało to pewne problemy (głównie dlatego, iż dla wygody oficerowie używali platformy działa jako mostka, zamiast używac stanowiska pod nią) i w późniejszych, większych konstrukcjach odseparowano te dwa elementy.
Jeżeli chodzi o HMS "WIZARD" to na jego temat wiadomo tyle iż został poddany przebudowie i wzmocnieniu kadłuba w latach 1903 - 1904, co nieco zmieniło jego sylwetkę, kolejna przebudowa nastąpiła w 1910 r. kiedy to połączono dwa kominy zmieniając jednocześnie nieco jego położenie. Sylwetka zmieniła się na dwukominową, z przednim, podwujnym kominem umieszczonym na tyle daleko od mostka, iż pomiędzy mostkiem a nim zmieszczono jedną z wyrzutni torped, która poprzednio znajdowała się pomiędzy przednim a środkowym kominem. Nie jest pewne, czy pozostałe okręty, a w szczególności HMS "CONFLICT" zostały poddane podobnej przebudowie.
Uzbrojenie
Okręty podobnie jak niszczyciele poprzednich typów z zamówień uzupełniających były uzbrojone 1 działo 76 mm (3 in) 12-funtowe (12 pdr) 12 cwt QF, 5 dział 57 mm (2,24 in) 6-funtowe (6 pdr) 8 cwt QF i 2 wyrzutnie torped 450 mm (17,72 in). Działo 12-funtowe znajdowało się na odsłoniętym stanowisku w części dziobowej. Dwa stanowiska szybkostrzelnych dział 6-funtowych znajdowały się zaraz za stanowiskiem dowodzenia, dwa kolejne na burtach na śródokręciu natomiast ostatnie z nich na rufie. Zarówno działo 12-funtowe jak i działa 6-funtowe były wyposażone w osłony przeciwodłamkowe, jednak mogły być one demontowane i często na zdjęciach nie są one uwidocznione.
Okręt był wyposażony w dwie wyrzutnie torpedu umieszczonych na obrotowych pojedyńczych stanowiskach. Jedno z nich znajdowało się pomiędzy kominem środkowym a rufowym, natomiast drugie pomiędzy rufowym kominem a rufowym stanowiskiem działa 6-funtowego. Wyrzutnie torped w nomenklaturze brytyjskiej określane jako 18-calowe w rzeczywistości miały 17,72 cala, co dawało w przeliczeniu 450 mm.
W kilku dostępnych opracowaniach znalazło się twierdzenie że po 1902 r. większość "27-węzłowców" została przezbrojona, zdjęto z nich dwa stanowiska dział 6-funtowych ze śródokręcia i jedną wyrzutnie torped. W pewnym stopniu potwierdzają to dostępne fotografie.
Napęd
Okręty zostały wyposażone w dwie maszyny parowe typu TE (potrójnego rozprężania). Parę zapewniało najprawdopodobniej 3 kotły wyprodukowane przez powiązaną ze stocznią firmę White-Forster. Każdy z kotłów miał oddzielną kotłownię, a każda z nich miała oddzielny komin. Pomiędzy dziobową kotłownią a dwoma rufowymi umieszczono zasobnię węglową, co spowodowało nierównomierne rozmieszczenie kominów. Maszynownia znajdowała się dosyć daleko za najdalszą w stronę rufy kotłownią. Dużym problemem okazał się pomysł zmiany kierunków obrotów śrub względem siebie, w przeciwieństwie do innych projektów. Spowodowało to istotne problemy z utrzymaniem okrętów na kursie i ich sterowaniem, oraz z osiąganiem wymaganej prędkości. W niektórych opracowaniach podawane są informację iż jedynie HMS "WIZARD" miał w ten sposób rozwiązany napęd śrub, wskazują na to m.in. dane z pomiarów. Prędkość maksymalna osiągana przy tym zespole napędowym została zakontraktowana na 27 węzłów. Moc generowana przez maszyny została określona konstrukcyjnie na 4500 ihp. Na próbach morskich na mili pomiarowej HMS "CONFLICT" osiągnął 27,210 węzła przy nieznanej mocy maszyn, HMS "TEAZER" przy mocy 4844 ihp osiągnął prędkość 27,110 węzła przy 368 obrotach na minutę. HMS "WIZARD" przy mocy 4788 ihp osiągnął 26,152 węzła - tak słaby wynik tego ostatniego był z pewnością spowodowany eksperymentem z odwróceniem obrotów śrób.
Służba
HMS Conflict
03.01.1894 | Położenie stępki okrętu w stoczni J. Samuel White, East Cowes, Isle of Wight. |
13.12.1894 | Wodowanie okrętu. |
07.1899 | Ukończenie budowy okrętu. Koszt okrętu wyniósł 38 613 funtów. |
1899 - 1902 | Okręt spędził ten okres na Morzu Śródziemnym. 4 listopada 1901 r. Sir John Fisher dokonał inspekcji okrętu i zakończyła się ona bardzo niefortunnie dla dowódcy niszczyciela, którym w tamtym czasie był Lieutenant & Commander Thomas Henderson. Henderson został odesłany do kraju na pokładzie krążownika HMS "AMPHITRITE", z wpisem do akt mówiącym, iż że nie nadaje się do niezależnego dowództwa "ponieważ ma zły charakter i nie posiada ani taktu, ani właściwego osądu". |
04.1902 | Zanim okręt wrócił do Wielkiej Brytanii wziął udział w ćwiczeniach artyleryjskich i taktycznych nieopodal Arucas, Las Palmas. |
05.07.1902 | Okręt wrócił do Plymouth. 24 lipca okręt został zdjęty ze służby w Portsmouth. |
1911 | Okręt pełnił funkcję tendera dla szkoły torpedystów HMS "Vernon" i w owym czasie najprawdopodobniej na pokładzie znajdowała się w celach szkoleniowych wyrzutnia torped kalibru 533 mm (21 in). |
20.05.1920 | Okręt został sprzedany z przeznaczeniem na złom. |
Znani dowódcy (przydziały)
26.10.1900 - 03.05.1901 | Lieutenant & Commander John G. de O. Coke (inwalidztwo) |
10.05.1901 - 01.12.1901 | Lieutenant & Commander Thomas Henderson |
25.02.1902 - 14.06.1902 | Lieutenant & Commander Bertram O. F. Phibbs |
06.1902 - 22.07.1902 | Lieutenant & Commander Robert W. Myburgh (na czas przejścia do Wielkiej Brytanii) |
01.04.1903 - 27.04.1904 (?) | Lieutenant & Commander Charles W. Chipp |
27.05.1905 - 13.03.1906 | Lieutenant & Commander Humphrey H. Smith |
13.03.1906 - 28.05.1906 | Lieutenant & Commander Albert M. H. Phillips |
28.05.1906 - 04.10.1906 | Lieutenant & Commander George P. Leith |
04.10.1906 - 22.03.1909 | Lieutenant & Commander William C. Castle |
03.1909 (?) - 01.02.1910 | Lieutenant & Commander Evelyn C. O. Thomson |
01.02.1910 - 27.01.1911 | Lieutenant & Commander Thomas K. Maxwell |
27.01.1911 - 21.08.1911 (?) | Lieutenant & Commander Bernard J. H. Ward |
31.10.1911 - 07.1912 | Lieutenant & Commander Montague R. Bernard |
14.01.1913 - 08.1913 | Lieutenant-Commander Leonard P. Vavasour |
19.08.1913 - 06.1914 | Lieutenant in Command Harold G. Campbell |
29.07.1914 - 01.08.1914 | Lieutenant-Commander Alan F. W. Howard (na czas testu mobilizacyjnego) |
22.08.1914 - 07.03.1915 | Lieutenant in Command Francis G. Glossop |
07.03.1915 - 09.01.1916 | Lieutenant in Command Walter C. Clark-Hall |
09.01.1916 - ? | Lieutenant-Commander R.N.R. Albert E. Woods |
09.05.1917 - 31.03.1918 | Lieutenant R.N.R. in Command Robert L. F. Hubbard |
HMS Teazer
03.02.1894 | Położenie stępki okrętu w stoczni J. Samuel White, East Cowes, Isle of Wight. |
09.02.1895 | Wodowanie okrętu. |
03.1899 | Ukończenie budowy okrętu. Koszt okrętu wyniósł 38 613 funtów. Całą służbę okręt spędził na wodach ojczystych. |
01.1900 | Okręt dołączył jako tender do szkoły torpedystów HMS "Vernon" w Chatham. |
12.02.1900 | Nastąpiła szyba zmiana i okręt przeniesiono do szkoły artylerzystów HMS "Excellent" w Portsmouth. Później w tym samym miesiącu okręt zderzył się z molo i na czas napraw został zwolniony z pełnienia funkcji tendera. Później do kwietnia 1902 r. niszczyciel służył we flotylli szkolnej w Portsmouth. |
04.1902 | Załoga z niszczyciela została przeniesiona na niszczyciel HMS "SIREN", który zajął miejsce HMS "TEAZER" w składzie Portsmouth Instructional Flotilla. Sam HMS "TEAZER" pod koniec 1902 r. został skierowany na remont i wymianę elementów kotłów. |
09.07.1912 | Okręt został sprzedany z przeznaczeniem na złom za 1820 funtów. |
Znani dowódcy (przydziały)
01.05.1899 - 1899 | Lieutenant & Commander William N. England |
11.02.1902 - 1902 | Lieutenant in Command Herbert Meade |
21.07.1903 - 18.08.1903 | Commander Murray F. Sueter (na czas manewrów) |
18.08.1903 - 04.09.1903 | Lieutenant & Commander Henry C. R. Brocklebank |
20.10.1903 - 27.10.1903 | Lieutenant & Commander Henry C. R. Brocklebank |
24.11.1903 - 15.04.1904 | Lieutenant & Commander Herbert M. Denny |
14.07.1904 - 08.1904 | Lieutenant & Commander Clement L. Long (na czas manewrów) |
01.10.1904 - 22.10.1904 | Lieutenant in Command Anselan J. B. Stirling |
12.05.1905 - 20.10.1905 | Lieutenant & Commander Edward O. Gladstone |
20.10.1905 - 10.11.1905 | Lieutenant in Command Lionel J. G. Anderson |
10.11.1905 - 02.01.1906 | Lieutenant & Commander William Cadman |
02.01.1906 - 07.04.1906 | Commander William F. Blunt |
07.04.1906 - 28.05.1906 | Lieutenant & Commander William E. Middleton |
28.05.1906 - 03.08.1906 | Lieutenant in Command George K. Chetwode |
03.08.1906 - 04.09.1906 | Gunner in Command William Cooper (tymczasowo) |
04.09.1906 - 03.1909 | Lieutenant & Commander Ernest L. Cardale |
12.03.1909 - 06.05.1910 (?) | Lieutenant & Commander Stuart D. Blair |
03.04.1910 (?) - 20.01.1911 (?) | Commander Bernard J. H. Ward |
30.03.1911 - 02.04.1912 | Lieutenant in Command Reginald H. Ransome |
HMS Wizard
03.04.1894 | Położenie stępki okrętu w stoczni J. Samuel White, East Cowes, Isle of Wight. |
26.02.1895 | Wodowanie okrętu. |
07.1899 | Ukończenie budowy okrętu. Koszt okrętu wyniósł 38 613 funtów. Całą służbę spędził na wodach ojczystych, początkowo jako tender dla HMS "Excellent", ośrodka szkoleniowego Royal Navy nieopodal Portsmouth. |
12.1901 | Na początku grudnia 1901 r. okręt doznał uszkodzeń w zderzeniu z holownikiem w Portsmouth. Na czas napraw załoga z okrętu została przeniesiona na niszczyciel HMS "HUNTER". |
13.05.1902 | Okręt został zdjęty ze służby w Portsmouth i został skierowany skierowany do remontu. |
16.08.1902 | Okręt wziął udział w Rewii Floty z okazji koronacji Króla Edwarda VII. |
04.1903 - 04.1904 | Okręt został skierowany do modernizacji i przebudowy, polegającej głównie na wzmocnieniu kadłuba. |
1910 | Okręt po raz kolejny został skierowany do suchego doku. Zmieniono na nim w dosyć znaczny sposób konfigurację napędu co zaowocowało dwukominową sylwetką i zmianą położenia jednej z wyrzutni torped. |
20.05.1920 | Okręt został sprzedany z przeznaczeniem na złom. |
Znani dowódcy (przydziały)
11.02.1902 - 13.05.1902 | Lieutenant & Commander Frederick H. Hallowes |
11.06.1902 - 01.10.1902 | Lieutenant & Commander Henry W. Osborn |
01.10.1902 - 12.10.1902 | Lieutenant & Commander Robert W. Myburgh |
08.11.1902 - 14.04.1903 | Lieutenant & Commander Robert W. Myburgh |
16.04.1904 - 10.04.1906 | Lieutenant & Commander Herbert M. Denny |
10.04.1906 - 28.05.1906 | Lieutenant in Command Anselan J. B. Stirling |
28.05.1906 - 06.1907 | Lieutenant & Commander Montague G. Philpott |
11.06.1907 - 29.09.1908 | Lieutenant & Commander Sandford G. R. Nevile |
10.1908 - 15.01.1910 | Lieutenant & Commander Charles W. E. Whish |
15.01.1910 - 1911 | Lieutenant & Commander Frederic W. Clarkson |
31.10.1911 - 07.11.1911 | Lieutenant & Commander Lionel G. Dawson |
07.11.1911 - 21.03.1912 | Lieutenant & Commander Alexander G. Fleming |
25.03.1912 - 11.11.1912 (?) | Chief Gunner in Command William R. Jowett |
11.11.1912 - 11.03.1913 | Lieutenant in Command John W. Renshaw |
11.03.1913 - 16.12.1913 | Chief Gunner in Command Frederick E. C. Hurst |
11.11.1914 - 13.04.1915 | Chief Gunner in Command Frederick E. C. Hurst |
13.04.1915 - 04.1916 | Lieutenant R.N.R. in Command Arthur H. Hignett |
06.04.1916 - 1919 (?) | Lieutenant R.N.R. in Command William A. Thompson |
Źródła:
- Chesneau, Roger; Kolesnik, Eugene M., eds. (1979). Conway's All the World's Fighting Ships 1860–1905. Greenwich: Conway Maritime Press.
- Norman Friedman (2009). British Destroyer - From Earliest Days to the Second World War. Seaforth Publishing
- Эдгар Дж.Марч. Британские эсминцы. История эволюции. 1892—1953. Часть 1. — "Галея Принт", 2012
- Wikipedia oraz inne strony internetowe.