Po pozytywnym odbiorze prototypowych niszczycieli ze stoczni Thornycroft zdecydowano o zbudowaniu kolejnych. W 1893-94 Initial Order w ramach 1893/94 Programme zawarto zamównienie na 6 kolejnych niszczycieli, z których 3 przypadły do realizacji właśnie w stoczni Thornycroft, Church Wharf, Chiswick.
Kraj: Wielka Brytania klasa: niszczyciele |
Specyfikacja
Nazwa okrętu | Stocznia | Położenie stępki | Wodowanie | Ukończenie budowy | Los okrętu |
ARDENT | Thornycroft | ?.12.1893 | 16.10.1894 | ?.04.1895 | Sprzedany w 1911 r. |
BOXER | Thornycroft | ?.03.1894 | 28.11.1894 | ?.06.1895 | Zatonął w 1918 r. |
BRUIZER (BRUISER) | Thornycroft | ?.04.1894 | 27.02.1895 | ?.06.1895 | Sprzedany w 1914 r. |
Dane taktyczno-techniczne
Wymiary:
Wyporność pełna | 301 t. (wg. wykazu Navy List ze stycznia 1905 r. wyporność pełna wynosiła 295 t.) |
Wyporność normalna | 245 t. (wg. wykazu Navy List ze stycznia 1905 r. wyporność normalna wynosiła 265 t.) |
Długość całkowita | 61,47 m (201 ft 8 in) |
Długość pomiędzy pionami | 58,12 m (190 ft 8 in) |
Długość na linii wodnej | 61,42 m (201 ft 6 in) |
Szerokość | 5,79 m (19 ft 0 in) |
Głębokość | 3,96 m (13 ft 0 in) |
Zanurzenie | 2,22 m (7 ft 3¼ in) |
Napęd:
Maszyny | Dwie 4-cylindrowe maszyny parowe typu TE; 3 kotły wodnorurkowe firmy Thornycroft; 2 śruby |
Moc indykowana | 4200 ihp |
Prędkość | 28 węzłów (projektowana 27 węzłów) |
Paliwo | 30 t. węgla (minimum) do 60 t. (maksimum) |
Zasięg | 865 mil morskich przy 11 węzłach |
Opancerzenie:
Brak |
Uzbrojenie:
Początkowe | 1 działo 76 mm (3 in) 12-funtowe (12 pdr) 12 cwt QF; 5 dział 57 mm (2,24 in) 6-funtowych (6 pdr) 8 cwt QF; 2 wyrzutnie torped 450 mm (17,72 in) |
Ludzie:
Załoga | 53 oficerów i marynarzy |
Projekt
Kolejne okręty należące do klasy niszczycieli zostały zamówione w 1893-94 Initial Order w ramach 1893/94 Programme. Zadecydowano początkowo o zamówieniu 6 jednostek, po równo rodzielonych pomiędzy stocznie Thornycroft i Yarrow. Te również, podobie jak poprzednie zaliczono 30 sierpnia 1912 r., do liczącego 42 jednostki typu "A". Zanim to nastąpiło okręty były nazywane 27-węzłowcami ("27-knotters") w odróżnieniu od 26-węzłowców ("26-knotters") do których należały niszczyciele typów "HAVOCK", "DARING" i "FERRET". Okręty typu "ARDENT" konstrukcyjnie były niemal identyczne z typem "DARING" (były nieco dłuższe), jednak zdecydowano się na zmiany w uzbrojeniu.
Konstrukcja
Kadłub
Wyporność pełna okrętów liczyła 301 t., długość całkowita 61,47 m (201 ft 8 in), długość pomiędzy pionami 58,12 m (190 ft 8 in) i długość na linii wodnej wynosiła 61,42 m (201 ft 6 in). Istnieją niewielkie rozbieżności co do wyporności normalnej i pełnej, co zostało zawarte w tabeli. Szerokość wynosiła 5,79 m (19 ft 0 in) natomiast zanurzenie 2,22 m (7 ft 3¼ in). Kadłub okrętów był wykonany ze stali. Konstrukcyjnie okręty te były bardzo podobne do prototypowego typu "DARING". Okręty miały dwa kominy, z których pierwszy był nieco szerszy, z racji tego iż odprowadzał spaliny z dwóch z trzech kotłów. Okręty miały zakryty dziób, ukształtowany na podobieństwo skorupy żółwia (ang. "turtleback"), oraz pochyłą rufę. Dziób on ułatwić omywanie kadłuba przez fale przy dużej prędkości. W prototypowych konstrukcjach na dziobie znajdowała się wyrzutnia torped, co również stanowiło charakterystyczny element wczesnych niszczycieli. W typie "ARDENT" zrezygnowano z niej, gdyż zaburzała ona przepływ wody przy wysokiej fali i powodowały zalewanie dziobowej części okrętu. W części dziobowej znajdowało się również odkryte stanowisko działa 12-funtowego, które w dużym stopniu było zintegrowane z niewielkim mostkiem (stanowiskiem dowodzenia), który w porówaniu z poprzednimi konstrukcjami nieznacznie powiększono. Ogólnie wygląd tych niszczycieli powtarzał zamiar upodobnienia budowanych niszczycieli do sylwetek budowanych ówcześnie torpedowców, co miało zmylić potencjalnego przeciwnika. Własnie dążenie do zastosowania jedynie dwóch kominów na to wskazywało, gdyż większość budowanych równolegle lub wcześniej w Thornycroft torpedowców miało również dwa kominy.
Uzbrojenie
Okręty były uzbrojone w 1 działo 76 mm (3 in) 12-funtowe (12 pdr) 12 cwt QF, 5 dział 57 mm (2,24 in) 6-funtowych (6 pdr) 8 cwt QF oraz 2 wyrzutnie torped 450 mm (17,72 in). Działo 12-funtowe znajdowało się na odsłoniętym stanowisku w części dziobowej. Dwa stanowiska szybkostrzelnych dział 6-funtowych znajdowały się zaraz za stanowiskiem dowodzenia, dwa kolejne na burtach w rejonie śródokręcia oraz ostatnie z nich na rufie. Zarówno działo 12-funtowe jak i działa 6-funtowe były wyposażone w osłony przeciwodłamkowe, jednak mogły być one demontowane i często na zdjęciach nie są one uwidocznione. W porównaniu do typu "DARING" zwiększono o dwa liczbę dział 6-funtowych.
Dwie wyrzutnie torped znajdowały się na dwóch pojedyńczych obrotowych podstawach. Jednak z nich znajdowała się pomiędzy kominami, druga w części rufowej, tuż przed działem 6-funtowym. Wyrzutnie torped w nomenklaturze brytyjskiej określane jako 18-calowe w rzeczywistości miały 17,72 cala, co dawało w przeliczeniu 450 mm.
Napęd
Okręty zostały wyposażone w dwie maszyny parowe typu TE o czterech cylindrach. Firma Thornycroft powtórzyła schemat rozmieszczenia napędu i rodzaj maszyn parowych i kotłów zastosowany we wcześniejszym typie "DARING". Trzy kotły wodnorurkowe firmy Thornycroft zamontowano w trzech oddzielnych kotłowniach, z tym że z kotłowni nr 1 i 2 spaliny były odprowadzane przez wspólny komin, bliżej dziobu. Okręty wyposażono również w opatentowany wynalazek Thornycroft - podwójny ster. Kontraktowa prędkość miała nie być niższa niż 27 węzłów natomiast moc maszyn parowych miała osiągnąć poziom 4200 ihp. HMS "ARDENT" na próbach, które odbyły się 9 listopada 1894 r. na mili pomiarowej w Maplin Sound osiągnął 29,182 węzła. Kotły generowały parę o ciśnieniu 210 psi natomiast wały osiągnęły 407 obrotów na minutę. HMS "BOXER" odbył próby 25 stycznia 1895 r. uzyskując 29,076 na mili pomiarowej i 29,175 węzła w trakcie trzygodzinnego testu. HMS "BRUISER" odbył próby 29 marca 1895 r. osiągając 27,809 węzłana mili pomiarowej i 27,97 węzła poczas trzygodzinnego testu.
Służba
HMS Ardent
12.10.1893 | Złożenie zamówienia przez Admiralicję. |
12.1893 | Położenie stępki okrętu w stoczni Thornycroft, Church Wharf, Chiswick pod numerem stoczniowym 297. |
16.10.1894 | Wodowanie okrętu. Matką chrzestną okrętu została panna C. T. Cornish, córka właściciela firmy, John'a Isaaca Thornycroft'a. |
09.11.1894 | Rozpoczęły się pierwsze próby odbiorcze na mili pomiarowej w Maplin Sound. Po próbach okręt pozostał w Portsmouth w celu zamontowania uzbrojenia. |
04.1895 | Ukończenie budowy okrętu. |
30.04.1895 | Okręt po raz pierwszy został wcielony do służby Portsmouth. Zdecydowano się wysłać niszczyciel na Morze Śródziemne. Okręt opuścił Portsmouth 14 maja 1895 r. i udał się na Maltę, po drodze na chwilę zawijając do Plymouth, gdzie dołączył do krążownika II klasy HMS "PIQUE". W drogę wyruszyły wspólnie następnego dnia. Po dotarciu na miejsce okręt pełnił funkcję tendera dla flagowego pancernika Mediterranean Station, HMS "RAMILLIES". Jednym z zadań pełnionych przez okręt było szkolenie palaczy w obsłudze nowych kotłów wodnorurkowych. |
04.1902 | Okręt wziął udział w ćwiczeniach floty na Morzu Śródziemnym. |
17.04.1906 | Okręt zderzył się na Morzu Śródziemnym z torpedowcem HMS "TB 84". W wyniku zderzenia torpedowiec zatonął. |
1911 | Okręt wrócił na wody metropolii i został przeniesiony do rezerwy. W lipcu został umieszczony na liście okrętów do zbycia. |
10.10.1911 | Okręt został sprzedany za 1400 funtów z przeznaczeniem na złom. |
Znani dowódcy (przydziały)
30.04.1895 - 01.04.1897 | Commander Godfrey H. B. Mundy |
01.04.1897 - 10.1899 | Commander E. Hyde Parker |
01.11.1899 - 20.03.1901 | Lieutenant & Commander Lawrence H. Richardson (zmarł w trakcie kadencji) |
01.04.1901 - 1902 | Lieutenant William D. Paton |
10.04.1905 - 05.06.1906 | Lieutenant & Commander Morris E. Cochrane (inwalidztwo) |
02.06.1906 (?) - 18.07.1906 | Lieutenant & Commander Nigel K. W. Barttelot (tymczasowo) |
14.07.1906 (?) - 17.09.1908 | Lieutenant & Commander Arthur M. Stancomb |
22.09.1908 - 23.09.1909 | Lieutenant & Commander Herbert M. Denny |
28.08.1909 (?) - 05.1911 | Lieutenant & Commander Berwick Curtis |
HMS Boxer
12.10.1893 | Złożenie zamówienia przez Admiralicję. |
03.1894 | Położenie stępki okrętu w stoczni Thornycroft, Church Wharf, Chiswick pod numerem stoczniowym 298. |
28.11.1894 | Wodowanie okrętu. Matką chrzestą została panna Joan Thornycroft, córka artysty Hamo Thornycroft i siostrzenica założyciela stoczni Johna Isaaca Thornycroft. |
06.1895 | Ukończenie budowy okrętu. |
05.1896 | Okręt dołączył do Mediterranean Squadron. Początkowo przeszedł serię testów malowania kamuflażowego, tak aby wybrać najefektywniejszy jego rodzaj. |
1902 | Okręt przeszedł remont układów napędowych ze szczególnym uwzględenieniem kotłów. W sierpniu okręt odwiedził Lemnos. |
12.1903 | Okręt znajdował się w rezerwie na Malcie. |
1911 | Okręt wrócił na wody ojczyste. Dołączył do 6. Destroyer Flotilla, flotylli patrolowej złożonej ze starszych niszczycieli. |
03.1913 | Okręt dołączył jako tender do ośrodka szkoleniowego "Excellent", był w tym okresie nadal w czynnej służbie, jednak na jednostce pozostała wyłącznie załoga szkieletowa. |
06.1915 | W czasie wojny okręt przywrócono do pełnej zdolności bojowej. Dołączył on do Portsmouth Local Defence Flotilla. |
08.02.1918 | Okręt zderzył się z w trakcie złej pogody ze statkiem handlowym SS "ST PATRICK" podczas rejsu przez Kanał La Manche. Niszczyciel w wyniku zderzenia zatonął pociągając ze sobą jednego członka załogi (Boy Telegraphist, Herbert Bennett). |
Znani dowódcy (przydziały)
21.01.1895 - 18.08.1896 | Commander Reginald G. O. Tupper |
18.08.1896 - 20.01.1898 | Lieutenant & Commander William S. Lambert |
20.01.1898 - 27.06.1898 | Lieutenant & Commander Walter H. Cowan |
27.06.1898 - 09.1898 | Lieutenant & Commander Randal M. Lambert |
10.09.1898 - ? | Lieutenant & Commander Cecil J. Twistleton-Wykeham-Fiennes |
01.01.1900 - 01.01.1902 | Lieutenant & Commander Frederick W. Kinahan |
01.01.1902 - 01.04.1902 | Lieutenant & Commander Bertram O. F. Phibbs |
1902 | Lieutenant in Command Cecil D. S. Raikes (tymczasowo początek i koniec kadencji w 1902 r.) ? |
1902 - 1903 (?) | Lieutenant & Commander Bertram O. F. Phibbs |
06.1905 - 10.07.1907 | Lieutenant & Commander William G. A. Kennedy |
10.07.1907 - 12.01.1910 | Lieutenant-Commander Vaughan A. E. Hanning-Lee |
10.07.1907 - 10.1907 | Commander Henry F. G. Talbot (tymczasowo) |
12.01.1910 - 06.06.1911 | Lieutenant & Commander Gordon A. Coles |
24.05.1911 (?) - 01.08.1911 | Lieutenant & Commander Charles L. Fox |
31.10.1911 - 18.11.1911 (?) | Commander William L. Elder |
18.03.1912 - ? | Lieutenant & Commander George E. Casley |
11.11.1914 - 13.04.1915 | Chief Gunner in Command William B. Fuller |
13.04.1915 - 08.03.1916 | Lieutenant R.N.R. in Command Robert G. Cross |
03.08.1916 - 09.1917 | Lieutenant-Commander R.N.R. Cyril S. Durrad |
22.09.1917 - 08.02.1918 | Lieutenant R.N.R. in Command Joseph K. Chaplin (stracił okręt) |
HMS Bruizer
12.10.1893 | Złożenie zamówienia przez Admiralicję. |
04.1894 | Położenie stępki okrętu w stoczni Thornycroft, Church Wharf, Chiswick pod numerem stoczniowym 299. |
27.02.1895 | Wodowanie okrętu. Matką chrzesta została panna Kathleen Barnaby, córka konstruktora S.W. Barnaby. |
29.03.1895 | Okręt przeszedł próby morskie. |
1896 | Po wzięciu udziału w letnich manewrach okręt został przeniesiony na Morze Śródziemne. |
04.1902 | Okręt wziął udział w dużych ćwiczeniach Mediterranean Squadron. |
19.04.1907 | Niszczyciel HMS "ARIEL" uderzył w falochron w Grand Harbour, Valletta na Malcie. HMS "BRUISER" uratował ocalałych członków załogi. |
1911 | Okręt wrócił na wody ojczyste. W styczniu 1912 r. dołączył do 6. Destroyer Flotilla, flotylli patrolowej złożonej ze starszych niszczycieli. |
1913 | Okręt przeniesiono do składu 9. Submarine Flotilla w Lamlash. |
06.1895 | Ukończenie budowy okrętu. |
04.1914 | W kwietniu okręt został zdjęty z listy okrętów Royal Navy. Okręt został sprzedany dla John Cashmore Ltd z przeznaczeniem na złom. |
Znani dowódcy (przydziały)
12.12.1895 - 18.08.1896 | Lieutenant & Commander Anthony F. Gurney |
18.08.1896 - 18.08.1898 | Lieutenant & Commander Arthur Halsey |
18.08.1898 - 1900 | Lieutenant & Commander Montagu L. Hulton |
10.08.1900 - 14.06.1902 | Lieutenant & Commander R. C. Kemble Lambert |
15.10.1902 - 25.10.1902 | Lieutenant & Commander R. C. Kemble Lambert |
20.06.1903 - 06.10.1903 | Lieutenant & Commander George J. Todd |
10.04.1905 - 10.07.1905 | Lieutenant & Commander William H. H. S. Thomson |
06.10.1905 - 22.12.1905 | Lieutenant & Commander Eric W. Harbord |
22.12.1905 - 10.07.1907 | Lieutenant & Commander Lionel G. Preston |
10.07.1907 - 23.09.1909 | Lieutenant & Commander Francis A. W. Buller |
23.09.1909 - 24.05.1911 | Lieutenant & Commander Kennedy G. Darracott-Brooke |
24.05.1911 - 31.10.1911 | Lieutenant & Commander Lionel G. Dawson |
31.10.1911 - 06.01.1912 | Commander Percy G. Brown |
05.01.1912 (?) - 10.10.1912 | Commander George P. England |
10.10.1912 - 12.1913 | Lieutenant & Commander Arthur G. Tippet |
Źródła:
- Chesneau, Roger; Kolesnik, Eugene M., eds. (1979). Conway's All the World's Fighting Ships 1860–1905. Greenwich: Conway Maritime Press.
- Norman Friedman (2009). British Destroyer - From Earliest Days to the Second World War. Seaforth Publishing
- Wikipedia oraz inne strony internetowe.