HMS "PENELOPE" był ostatnim z małych okrętów pancernych, został sklasyfikowany jako korweta pancerna. Był wyposażony w żelazny kadłub, centralną baterię i nowatorski sposób napędzania okrętu wykorzystujący dwie śruby. Został zaprojektowany przez Edwarda Reed'a oraz Nathaniela Barnaby'ego.
Kraj: Wielka Brytania klasa: korweta pancerna (okręt pancerny z baterią centralną, żelaznokadłubowa korweta pancerna) |
Specyfikacja
Nazwa okrętu | Stocznia | Położenie stępki | Wodowanie | Ukończenie budowy | Los okrętu |
PENELOPE |
Pembroke Dockyard | 04.09.1865 | 18.06.1867 | 27.06.1868 | Sprzedany na złom w 1912 r. |
Dane taktyczno-techniczne
Wymiary:
Wyporność | projektowa: 4470 t.; rzeczywista 4368 t. |
Tonaż | projektowy: 3096 bm; rzeczywisty 2997 bm |
Długość między pionami | 79,25 m (260 ft 0 in) |
Długość stępki do obliczenia tonażu | 67,56 m (221 ft 7⅝ in) |
Szerokość | 15,24 m (50 ft 0 in) |
Zanurzenie przy wyporności lekkiej - dziób | 4,80 m (15 ft 9 in) |
Zanurzenie przy wyporności lekkiej - rufa | 5,28 m (17 ft 4 in) |
Napęd:
Maszyny | dwie trzycylindrowe maszyny parowe typu Maudslay HRCR, 4 kotły, 2 śruby |
Ożaglowanie | Ożaglowanie pełnorejowe o powierzchni 1553 m² (18 250 sq ft), 3 maszty. |
Moc nominalna | 600 nhp |
Moc indykowana | 4703 ihp |
Prędkość (maszyna parowa) | 12,764 węzła |
Prędkość (żagle) | 8,5 węzła |
Paliwo | 470 t. węgla |
Zasięg | 1360 mil morskich przy prędkości |
Opancerzenie:
Pas pancerny | 152 mm (6 in) na podkładzie z 254 mm - 279 mm (10 in - 11 in) drewna |
Bateria | 152 mm (6 in) |
Przegrody | 114 mm (4½ in) |
Uzbrojenie:
Początkowe | 8 dział 203 mm (8 in)/15 (9 t.) MLR; 3 działa 127 mm (5 in) 40-funtowe (40 pdr) 35 cwt RBL; 2 działa 20-funtowe (20 pdr) 15 cwt RBL |
Modernizacja w latach 1887/88 | 8 dział 203 mm (8 in)/15 (9 t.) MLR; 4 działa QF; 2 działa 20-funtowe (20 pdr) RBL; 11 karabinów maszynowych |
Ludzie:
Załoga | 350 oficerów i marynarzy |
Projekt
HMS "PENELOPE" został zaprojektowany jako ostatni mały okręt pancerny klasyfikowany jako korweta pancerna z centralną baterią. Został zaprojektowany ze specjalnym uwzględnieniem uzyskania jak najmniejszego zanurzenia. Najprawdopodobniej podczas planowania konstrukcji wzięto pod uwagę użycie tego okrętu na Morzu Bałtyckim. Z racji zaplanowania małego zanurzenia zdecydowano się na użycie dwóch śrub. Użycie jednej mogłoby być nieefektywne z racji małego zanurzenia samej śruby. Z tych samych powodów zastosowano dwa stery i odpowiedni kształt rufy.
Konstrukcja
Kadłub
Wyporność projektowana wynosiła 4470 t., natomiast normalna 4368 t. Długość między pionami wynosiła 79,25 m (260 ft 0 in), szerokość 15,24 m (50 ft 0 in), zanurzenie przy wyporności lekkiej na dziobie 5,10 m (16 ft 9 in) i na rufie 5,28 m (17 ft 4 in). Kadłub okrętu zaprojektowano w postaci wyjątkowo pełnej co zaowocowało stosunkowo niewielkim zanurzeniem. Niestety niewielkie zanurzenie spowodowało, iż okręt był wyjątkowo trudny do prowadzenia podczas rejsu pod żaglami. Znoszenie na zawietrzną było na tyle duże, iż porównywano właściwości morskie HMS "PENELOPE" do tacy na filiżanki z herbatą. Był pierwszym okrętem w brytyjskiej marynarce wyposażonym w toalety, jak również pierwszym o takich rozmiarach, na którym znajdowały się łodzie w ilości wystarczającej dla całej załogi.
Uzbrojenie
Opancerzenie
Pas pancerny sięgał 1,68 m (5 ft 6 in.) poniżej linii wodnej. Na śródokręciu miał grubość 152 mm (6 in.), na końcach grubość zmniejszała się do 127 mm (5 in.), a poniżej linii wodnej do 102 mm (4 in.). Część bateryjna miała długość 29,26 m (96 ft). Była opancerzona pancerzem o grubości 152 mm (6 in.) i zamknięta na końcach przegrodami o grubości 114 mm (4,5 in.). Narożne wycięcia w baterii oraz nachylenie burt tuż przy samej cytadeli bateryjnej pozwalało, po przemieszczeniu dział na ostrzał w ograniczonym zakresie w kierunku dziobu i rufy.
Napęd
Służba
02.1865 | Zatwierdzenie okręty do budowy. |
04.09.1865 | Położenie stępki w stoczni Pembroke Dockyard. |
18.06.1867 | Wodowanie okrętu. |
19.12.1867 | Okręt dociera do Devonport z Pembroke, zostaje zadokowany i rozpoczęto na nim prace wyposażeniowe. |
01.02.1868 | Okręt zostaje wydokowany i udaje się do Keyham. |
13.02.1868 | Okręt rozpoczyna testy parowego zespołu napędowego w Plymouth Sound. Dzień później pod nadzorem dowodzącego Steam Reserve Captain Willes rozpoczyna próby prędkości na mili pomiarowej. W kolejnym dniu wraca do Keyham. |
16.06.1868 | Wcielenie okrętu do służby z przydziałem do Channel Fleet. |
27.06.1868 | Ukończenie okrętu. Koszt okrętu wyniósł 196 789 funty, (kadłub: 145 993 funty; maszyny: 40 855 funtów). Tego samego dnia okręt przemieścił się do Plymouth Sound, gdzie były przeprowadzane testy maszyn napędowych korwety. |
17.07.1868 | Na okręcie w Plymouth Sound podnosi swoją flagę Rear Admiral Alfred Ryder. |
30.07.1868 | Okręt udaje się do Plymouth wraz z czterema innymi okrętami Channel Fleet, później w Spithead spotykają resztę okrętów eskadry i wspólnie udają się do Portland. |
14.08.1868 | Wraz z innymi okrętami Channel Fleet okręt opuszcza Portland i udaje się na coroczny rejs szkoleniowy. |
01.09.1868 - 09.09.1868 | Eskadra cumuje w Belfaście. Dzień później przenosi się do Glasgow, gdzie pozostaje aż do 21 września. |
01.10.1868 - 15.10.1868 | Okręt bazuje w Milford Haven. Podczas tej wizyty, podobnie jak podczas poprzednich okręty były udostępnione dla zwiedzających. |
18.10.1868 - 23.10.1868 | Okręt bazuje do Plymouth. |
24.10.1868 | Krótka wizyta korwety w Portland. W porcie na pokład wchodzi Pierwszy Lord Admiralicji i zaraz po tym jak pojawił się na okręcie, korweta odpływa. Dzień później okręt wysadza Lorda na ląd w Plymouth. |
26.10.1868 - 24.11.1868 | Wizyta w doku w Plymouth, coroczny przegląd i doraźne naprawy. Dwa dni później okręt opuszcza Plymouth i udaje się do Lizbony, gdzie dociera 12 grudnia. Pozostaje tam aż do kwietnia 1869 r. wraz z innymi okrętami Channel Fleet na zimowanie. |
27.04.1869 - 06.05.1869 | Korweta wraca do Portland. Dzień po opuszczeniu Portland udaje się do Plymouth, gdzie z okrętu zostaje ściągnięta flaga admirała Rydera. Pozostaje w Plymouth do końca miesiąca. |
02.06.1869 | Okrę dociera do Spithead. Dzień później przenosi się do Sheerness, gdzie okręt zostaje poddany przygotowaniom do pełnienia służby strażniczej. |
06.1869 | Okręt rozpoczął służbę w Coast Guard w Harwich. Służba była przerywana wspólnymi ćwiczenia z Flotą Rezerwową (Reserve Fleet). |
08.1871 | Okręt przebywa w Sheerness, przechodząc w tym czasie doroczny przegląd w doku. Pod koniec sierpnia okręt opuścił dok i 31 wyruszył z portu. Dzień później zakotwiczył w Harwich, gdzie wszedł w skład sił Coastguard / Reserve Fleet pełniąc funkcję strażniczą w porcie. Dosyć często puszczał miejsce pełnienia służby by udać się na trening artyleryjski jednakże zawsze wracał przed zachodem słońca do portu. |
13.06.1872 | Okręt opuszcza Harwich i następnego dnia dociera do Chatham. |
14.06.1872 - 30.07.1872 | Przegląd w Chatham. Jak co roku oczyszczono kadłub i naprawiono doraźnie drobne usterki. |
02.08.1872 - 07.08.1872 | Korweta po zakończeniu remontu przeniosła się do Spithead. Dwa dni po opuszczeniu portu okręt zawinął do Portland gdzie pozostał aż do 14 sierpnia oczekując na pozostałe okrętu Reserve Fleet, z którymi miał wyruszyć na coroczne ćwiczenia. |
15.08.1872 - 01.09.1872 | Okręty wyruszyły na ćwiczenia podczas których od czasu do czasu odwiedzały porty aby uzupełnić zaopatrzenie i paliwo. M.in. odwiedziły Plymouth (15.08 - 20.08), Spithead (23/24.08), Downs (15.08) i Great Yarmouth (29.08). Ćwiczenia zakończyły się dla okrętu z datą 1 września kiedy to zawinęła do Harwich i zacumowała na swoim starym miejscu. |
13.06.1873 | Okręt opuścił Harwich. Dwa dni później dotarł do Spithead gdzie rozpoczęto przygotowania do Przeglądu Floty z okazji wizyty Szacha Persji. |
15.06.1873 - 05.07.1873 | Korweta wraz z innymi okrętami bazowała w Spithead. 23 czerwca Szach Persji dokonał przeglądu zgromadzonych okrętów. |
07.07.1873 - 30.07.1873 | Dokowanie w Chatham i coroczny przegląd. |
01.08.1873 - 11.08.1873 | Ponowna wizyta w Portland i spotkanie innych jednostek Reserve Fleet, oraz przygotowania do ćwiczeń. |
12.08.1873 - 24.08.1873 | Manewry wraz z Reserve Fleet na wodach Kanału. |
25.08.1873 - 03.09.1873 | Korweta cumuje w Bantry Bay. Dwa dni później cumuje w Plymouth. |
07.09.1873 | Okręt wraca do Harwich. |
06.1878 | Okręt był częścią Particular Service Squadron w trakcie zagrożenia wojną z Rosją. |
1882 | Okręt brał udział w bombardowaniu Aleksandrii. M.in. 9 lipca brał udział w bombardowaniu egipskich fortów w Marabout, Marsa-el-Kanat wraz z HMS "MONARCH" i HMS "INVINCIBLE". Wystrzelił 231 pocisków odnosząc jedynie niewielkie uszkodzenia. Jego niewielkie zanurzenie predysponowało go do wyznaczenia miejsc ostrzału jak najbliżej linii brzegowej. Z tej racji był znacznie bardziej narażony na ostrzał. Jednak jego uszkodzenia ograniczyły się jedynie do niewielkich uszkodzeń kadłuba i zniszczenia bezpośrednim trafieniem jednego z dział 8-calowych. |
1882 - 05.1887 | Okręt po krótkim pobycie w strefie działań wojennych wrócił do Harwich, by dalej pełnić służbę w Coast Guard. |
1887 - 23.10.1888 | Dokonano wymiany uzbrojenia. Okręt został ponownie wcielony do służby w Portsmouth. |
02.1889 | Okręt obsługi portowej w Simon's Bay na Przylądku Dobrej Nadziei. |
1891 | Okręt pełni służbę strażniczą w Simon's Bay na Przylądku Dobrej Nadziei. |
1897 | Okręt pełni służbę w charakterze hulku więziennego na Przylądku Dobrej Nadziei. |
12.07.1912 | Sprzedany na złom. |
1914 | Okręt został złomowany w Genui. |
ZNANI DOWÓDCY (PRZYDZIAŁY)
04.1868 | Captain Francis Marten, okręt flagowy Rear-Admiral Alfred Phillipps Ryder, Channel squadron | ||
1870? | Captain Matthew Connolly | ||
22.12.1871 | Captain Captain Charles Wake | ||
26.04.1878 | Captain William Samuel Brown, Coast Guard, Harwich, okręt flagowy Agustus Phillimore, Admiral Superintendent of Naval Reserves | ||
30.10.1879 | Captain William Henry Whyte, okręt flagowy Duke of Edinburgh, Admiral-Superintendent of Coastguards | ||
29.11.1883 | Captain George Robinson |
Źródła:
- Dawid Lyon, Rif Winfield (2004). The Sail & Steam Navy List. All the ships of the Royal Navy 1815 - 1889. Chatham Publishing.
- Chesneau, Roger; Kolesnik, Eugene M., eds. (1979). Conway's All the World's Fighting Ships 1860–1905. Greenwich: Conway Maritime Press.
- Wikipedia oraz inne strony internetowe.