21-działowe (później 17-działowe) korwety śrubowe o drewnianym kadłubie typu "JASON", były nieco większe od swoich żaglowych odpowiedników i zostały zaprojektowane tak, aby uzyskiwać jak największą prędkość. Były wyposażone w otwarte baterie, teleskopowe kominy i podnoszone śruby.
Kraj: Wielka Brytania klasa: korweta śrubowa (drewnianokadłubowa korweta śrubowa) |
Specyfikacja
Nazwa okrętu | Stocznia | Położenie stępki | Wodowanie | Ukończenie budowy | Los okrętu |
JASON |
Devonport DYd | 03.06.1858 | 10.11.1859 | 08.04.1861 | Złomowany w 1877 r. |
BARROSA | Woolwich DYd | 02.08.1858 | 10.03.1860 | 15.02.1862 | Złomowany w 1877 r. |
GALATEA | Zatwierdzony do budowy 9 kwietnia 1856 r. Ukończony jako oddzielny typ okrętu | ||||
ORESTES | Sheerness DYd | 26.08.1858 | 18.08.1860 | ?.09.1862 | Złomowany w 1866 r. |
ORPHEUS | Chatham DYd | 12.05.1858 | 23.06.1860 | ?.10.1861 | Osadzony na skałach 07.02.1863 r. |
RATTLESNAKE | Chatham DYd | 09.03.1859 | 09.07.1861 | ?.08.1862 | Złomowany w 1882 r. |
WOLVERINE (WOLVERENE) |
Woolwich DYd | 10.04.1859 | 29.08.1863 | ?.04.1864 | Sprzedany w 1923 r. |
Dane taktyczno-techniczne
Wymiary:
Projekt z 1858 r.
Tonaż projektowy | 1,623 14/94 bm |
Długość całkowita | 68,58 m (225 ft 0 in) |
Długość pokładu działowego | 57,18 m (187 ft 7 in) |
Szerokość | 12,39 m (40 ft 8 in) |
Zanurzenie | 7,37 m (24 ft 2 in) |
Projekt z 1859 r.
Tonaż projektowy | 1,702 17/94 bm |
Wyporność projektowa | 2431 t. |
Długość całkowita | 68,58 m (225 ft 0 in) |
Długość pokładu działowego | 59,96 m (196 ft 8½ in) |
Szerokość | 12,39 m (40 ft 8 in) |
Zanurzenie | 7,37 m (24 ft 2 in) |
Początkowe
Wyporność | "JASON": 2468 t.; "BARROSA": 2302 t.; "ORESTES": 1720 t. (na próbach, bez masztów); "ORPHEUS": 2365 t.; "RATTLESNAKE": 2450 t.; "WOLVERINE": 2416 t. |
Tonaż | "JASON": 1711 bm; "BARROSA", "ORESTES": 1702 bm; "ORPHEUS": 1706 bm; "RATTLESNAKE": 1705 bm; "WOLVERINE": 1703 bm |
Długość | 68,58 m (225 ft) |
Szerokość | 12,39 m (40 ft 8 in) |
Zanurzenie - dziób | "JASON": 5,64 m (18 ft 6 in); "BARROSA": 5,13 m (16 ft 10 in); "ORESTES" (konstrukcyjne): 4,45 m (14 ft 7 in); "ORPHEUS": 5,49 m (18 ft 0 in); "RATTLESNAKE": 5,66 m (18 ft 7 in); "WOLVERINE": 5,46 m (17 ft 11 in) |
Zanurzenie - rufa | "JASON": 6,17 m (20 ft 3 in); "BARROSA": 6,17 m (20 ft 3 in); "ORESTES" (konstrukcyjne): 5,00 m (16 ft 5 in); "ORPHEUS": 6.02 m (19 ft 9 in); "RATTLESNAKE": 6,10 m (20 ft 0 in); "WOLVERINE": 6,20 m (20 ft 4 in) |
Napęd:
Maszyny | Dwucylindrowa maszyna parowa HSE typu Ravenhill & Salkeld ("BARROSA": James Watt; "ORESTES": Robert Napier; "ORPHEUS": Humphreys & Tennant), nieznana ilość kotłów cylindrycznych, 1 śruba |
Ożaglowanie | Pełnorejowe o nieznanej powierzchni, 3 maszty |
Moc nominalna | 400 nhp |
Moc indykowana | "JASON": 1516 ihp; "BARROSA": 1616 ihp; "ORESTES": 1522 ihp; "ORPHEUS": 1333 ihp; "RATTLESNAKE": 1628 ihp; "WOLVERINE": 1329 ihp |
Prędkość | "JASON": 12,04 węzła; "BARROSA": 11,514 węzła; "ORESTES": 12,265 węzła; "ORPHEUS": 11,155 węzła; "RATTLESNAKE": 11,664 węzła; "WOLVERINE": 11,256 węzła |
Paliwo | brak danych |
Zasięg | brak danych |
Opancerzenie:
Brak |
Uzbrojenie:
Początkowe | 20 dział 203 mm (8 in) 60 cwt (L/8 ft 10 in) SBML shell; 1 działo 178 mm (7 in) Armstronga 82 cwt 110-funtowe (110 pdr) RBL |
Modernizacja w 1864 r. | 16 dział 203 mm (8 in) 60 cwt (8 ft 10 in) SBML shell; 4 działa 40-funtowe (40 pdr) 26 cwt L/8 ft |
Modernizacja w 1869 r. "JASON" | 8 dział 203 mm (8 in) 60 cwt (8 ft 10 in) SBML shell; 8 dział 152 mm (6 in) 64-funtowych (64 pdr) MLR; 1 działo 178 mm (7 in) Armstronga 82 cwt 110-funtowe (110 pdr) RBL |
Modernizacja w 1869 r. "BAROSSA" i "WOLVERINE" | 17 dział 152 mm (6 in) 64-funtowych (64 pdr) MLR |
Modernizacja w 1869 r. "RATTLESNAKE" | 9 dział 152 mm (6 in) 64-funtowych (64 pdr) MLR; 8 dział 203 mm (8 in) 60 cwt (8 ft 10 in) SBML shell |
Ludzie:
Załoga | 240 (później 275) oficerów i marynarzy |
Projekt
Projekt został zaaprobowany przez Surveyor Department 10 lutego 1858 r. Pierwsze trzy ("JASON", "BARROSA" i "GALATEA") zostały zatwierdzone do budowy jeszcze w 1856 roku, jeszcze jako kolejne okręty typu "PEARL", jednak "GALATEA" został szybko przekwalifikowany na drewnianą fregate IV klasy i ukończony w ramach innego projektu. Kolejne dwa ("ORESTES" i "ORPHEUS") zostały zamówione rok później. W następstwie decyzji Baldwin Walkera z 18 grudnia 1857 r. o zwiększeniu długości wszystkich budowanych obecnie okrętów (o ile ich budowa nie była zbyt zaawansowana), 10 lutego 1858 r. projekt tych okrętów został zwiększony do 1623 t. - zanim jeszcze rozpoczęto budowę tych okrętów. Trzy następne okręty ("RATTLESNAKE", "WOLVERINE" i "NORTH STAR") zostały zamówione w 1858 r., z tym że "NORTH STAR" ostatecznie miał zostać ukończony w zmienionym projekcie. Kolejna decyzja o zwiększeniu wyporności konstrukcyjnej do 1702 t. zastała okręty już na pochylniach. Wszystkie okręty oprócz "JASON" zostały jej podporządkowane.
Konstrukcja
Kadłub
Początkowa klasyfikacja tych okrętów była określana jako "troop frigates". Okręty były wyposażone w teleskopowe kominy i podnoszone śruby, aby umożliwić sprawną żeglugę z wykorzystaniem ożaglowania.
Uzbrojenie
Okręty początkowo były wyposażone w 20 dział 203 mm (8 in) 60 cwt (L/8 ft 10 in) SBML shell i 1 działo 178 mm (7 in) Armstronga 82 cwt 110-funtowe (110 pdr) RBL. Działa 7-calowe Armstronga zostały usunięte w 1864 roku po serii incydentów z większości okrętów (pomijając HMS "JASON"). Wymieniono także cztery działa strzelające granatami na 40-funtówki. W 1869 r. nastąpiło kolejne przezbrojenie okrętów ograniczające liczbę dział do 17, jednak różne w przypadku każdej z jednostek - patrz tabela. W niektórych opracowaniach działa 8-calowe SBML są określane jako 68 pdr 65 cwt
Napęd
Okręty zostały wyposażony w maszyny parowe różnych producentów oraz nieznaną ilość kotłów cylindrycznych. Maszyny typu HSE zostały zamonowane na większości jednostek - jedynie HMS "WOLVERINE" miał maszynę parową typu HSE RCR. Były dwucylindrowe: średnica cylindrów wynosiła 1,63 m (64 in), z wyłączeniem HMS "ORESTES", którego cylindry miały średnicę 1,54 m (60¾ in). Skok cylindrów wynosił 0,91 ft (3 ft), z wyjątkiem HMS "ORPHEUS" na którym cylindry miały skok 0,81 m (2 ft 8 in). Maszyny HMS "WOLVERINE" okazały się skrajnie nieefektywne i awaryjne, zostały więc wymienione w 1876 roku przez Ravenhill na nowy typ maszyny, również o nominalnej mocy 400 nhp. Po wymianie maszyn okręt osiągnął na próbach 11,314 węzła przy mocy 1493 ihp i wyporności 2568 t.
Służba
HMS Jason
09.04.1856 | Zatwierdzenie do budowy. |
01.04.1857 | Nadanie nazwy okrętowi. |
03.06.1858 | Rozpoczęcie budowy okrętu w stoczni Devonport Dockyard. |
10.11.1859 | Wodowanie okrętu. |
20.11.1860 | Wcielenie do służby w Devonport z przydziałem do North America and the West Indies Station. |
08.04.1861 | Ostateczne ukończenie budowy. Koszt budowy wyniósł 41 442 funty za kadłub. |
03.12.1864 | Zdjęcie ze służby w Devonport. |
07.05.1866 | Ponowne wcielenie do służby po remoncie, również z przydziałem do North America and the West Indies Station. |
1869 | Czasowe zdjęcie ze służby, przezbrojenie i remont. |
1876 | Okręt został pozbawiony maszyn. |
26.09.1877 | Okręt został zezłomowany w Devonport (najprawdopodobniej jest to data zakończenia złomowania) |
Znani dowódcy (przydziały)
20.11.1860 - 03.12.1864 | Captain Edward Pelham Brenton Von Donop |
07.05.1866 - 1869 | Captain Charles Murray Aynesley |
HMS Barrosa
09.04.1856 | Zatwierdzenie do budowy. |
01.04.1857 | Nadanie nazwy okrętowi. |
02.08.1858 | Rozpoczęcie budowy okrętu w stoczni Woolwich Dockyard. |
10.03.1860 | Wodowanie okrętu. |
15.02.1861 | Ostateczne ukończenie budowy. Koszt budowy wyniósł 42 444 funty za kadłub. |
24.09.1862 | Wcielenie okrętu do służby w Devonport z przydziałem do China Station. |
05.09.1864 - 06.09.1864 | Okręt wziął udział w bombardowaniu Simonoseki. |
30.01.1867 | Okręt po powrocie do kraju został zdjęty ze służby w Sheerness. |
09.06.1869 | Ponowne wcielenie do służby z przydziałem do Flying Squadron, a później do China Station. |
27.07.1873 | Okręt po powrocie do kraju został zdjęty ze służby w Sheerness. |
20.01.1877 | Okręt został zezłomowany w Chatham (najprawdopodobniej jest to data zakończenia złomowania). |
Znani dowódcy (przydziały)
24.09.1862 - 23.11.1864 | Captain William Montagu Dowell |
23.11.1864 - 30.01.1867 | Captain Henry Boys |
09.06.1869 - 24.11.1869 | Captain Robert Gibson |
24.11.1869 - 27.07.1873 | Captain Lewis James Moore |
HMS Orestes
01.04.1857 | Zatwierdzenie do budowy. |
26.08.1858 | Rozpoczęcie budowy okrętu w stoczni Sheerness Dockyard. |
18.08.1860 | Wodowanie okrętu. |
09.1862 | Ukończenie budowy. Dokładna data nie jest znana. |
31.08.1861 | Wcielenie okrętu do służby w Sheerness z przydziałem do służby na Przylądku Dobrej Nadziei. |
21.06.1865 | Zdjęcie okrętu ze służby w Sheerness. |
11.1866 | Ukończenie złomowania okrętu w Portsmouth. |
Znani dowódcy (przydziały)
31.08.1861 - 21.06.1865 | Captain Alan Henry Gardner |
HMS Orpheus
01.04.1857 | Zatwierdzenie do budowy. |
12.05.1858 | Rozpoczęcie budowy okrętu w stoczni Chatham Dockyard. |
23.06.1860 | Wodowanie okrętu. |
10.1861 | Ukończenie budowy. Dokładna data nie jest znana. |
25.10.1861 | Wcielenie okrętu do służby w Portsmouth z przydziałem do Australian Station. |
07.02.1863 | Okręt wszedł na skały i zatonął nieopodal Manukau Harbour, Auckland, Nowa Zelandia. W tragedii zginęło 189 z 259 marynarzy, wliczając w to dowódcę okrętu. |
Znani dowódcy (przydziały)
25.10.1861 - 07.02.1863 | Captain William Farquharson Burnett (awansowany do stopnia Commodore 21.07.1862) |
HMS Rattlesnake
27.03.1858 | Zatwierdzenie do budowy. |
09.03.1859 | Rozpoczęcie budowy okrętu w stoczni Chatham Dockyard. |
09.07.1861 | Wodowanie okrętu. |
08.1862 | Ukończenie budowy. |
20.08.1863 | Wcielenie okrętu do służby w Plymouth z przydziałem do eskadry operującej przy zachodnich brzegach Afryki. |
06.02.1866 | Okręt został zdjęty ze służby w Plymouth. |
06.09.1867 | Ponowne wcielenie do służby z przydziałem do Przylądka Dobrej Nadziei oraz do zachodnich wybrzeży Afryki. |
14.08.1873 | Okręt wziął udział w akcji bojowej pod Chamah, Zachodnia Afryka. 4 członków zalogi zginęło, sam dowódca okrętu został ranny 20 razy. |
02.10.1873 | Okręt został wycofany ze służby w Plymouth. |
03.1882 | Okręt został zezłomowany w Devonport. |
Znani dowódcy (przydziały)
20.08.1863 - 06.02.1866 | Commodore Arthur Parry Eardley-Wilmot |
06.09.1867 - 16.02.1971 | Commodore Montagu Dowell (jednocześnie C-in-C Cape of Good Hope Station) |
16.02.1871 - 02.10.1873 | Commodore John Edmund Commerell |
HMS Wolverine
27.03.1858 | Zatwierdzenie do budowy. |
10.04.1859 | Rozpoczęcie budowy okrętu w stoczni Woolwich Dockyard. |
1862 - 1863 | Budowa została zawieszona na jakiś czas. |
29.08.1863 | Wodowanie okrętu. |
04.1864 | Ukończenie budowy. |
07.05.1864 | Wcielenie okrętu do służby w Woolwich z przydziałem do eskadry North America and the West Indies Station. |
27.02.1868 | Wycofanie okrętu ze służby w Sheerness. |
25.10.1870 | Ponowne wcielenie do służby z przydziałem do East Indies Station. |
1874 | Okręt został przeniesiony do rezerwy z początkiem roku. |
1976 | Zmodernizowany pod względem napędu w 1876 r. W wyniku wymiany maszyn napędowych jego wyporność wzrosła do 2568 t. |
01.08.1876 | Ponowne wcielenie do służby z zadaniem podróży do Australii oraz przydziałem do Australia Station. |
01.07.1880 | Po wycofaniu we wcześniejszych miesiącach okrętu ze służby został on ponownie wcielony do służby w Sydney. |
16.01.1882 | Okręt został przeniesiony do New South Wales (Australia) gdzie rozpoczął pełnić rolę okrętu szkolnego. |
16.02.1882 | Wycofanie okrętu ze służby z jednoczesnym przekazaniem go rządowi Australii. |
02.1893 | Okręt został pozbawiony maszyn. |
24.08.1923 | Okręt został sprzedany. |
Znani dowódcy (przydziały)
07.05.1864 - 30.12.1865 | Captain Algernon Frederick Rous de Horsey |
30.12.1865 - 27.02.1868 | Captain Thomas Cochrane |
25.10.1870 - 1874 | Captain Henry Rushworth Wratislaw |
01.08.1876 - 14.01.1877 | Captain Lindesay Brine |
14.01.1877 - 12.09.1878 | Commodore Anthony Hiley Hoskins |
12.09.1878 - 1880 | Commodore John Crawford Wilson |
Źródła:
- Rif Winfield (2014). British Warship of the Age of Sail 1817 - 1863. Seaforth Publishing.
- Dawid Lyon, Rif Winfield (2004). The Sail & Steam Navy List. All the ships of the Royal Navy 1815 - 1889. Chatham Publishing.
- Chesneau, Roger; Kolesnik, Eugene M., eds. (1979). Conway's All the World's Fighting Ships 1860–1905. Greenwich: Conway Maritime Press.
- Wikipedia oraz inne strony internetowe.