Zaprojektowane w 1878 r. przez Nathaniela Barnaby'ego kanonierki kompozytowe typu "BARTENER" stanowiły kontynuację wcześniejszego typu "FORESTER". Były do swoich poprzedników bardzo podobne pod względem konstrukcji, różnił je kształt dziobu i nieco większa wyporność.
Kraj: Wielka Brytania klasa: kanonierka śrubowa (kompozytowa kanonierka śrubowa) |
Specyfikacja
Nazwa okrętu | Stocznia | Położenie stępki | Wodowanie | Ukończenie budowy | Los okrętu |
REDWING (ex. ESPOIR) | Pembroke DYd | ?.?.1879 | 25.05.1880 | ?.?.1880 | Sprzedany w 1905 r. |
GRAPPLER | Barrow DYd | ?.?.1880 | 05.10.1880 | ?.?.1881 | Sprzedany w 1907 r. |
WRANGLER | Barrow DYd | ?.?.1880 | 05.10.1880 | ?.10.1881 | Sprzedany w 1919 r. |
WASP | Barrow DYd | ?.?.1880 | 05.10.1880 | ?.12.1881 | Rozbity w 1884 r. |
BANTERER | Barrow DYd | ?.?.1880 | 02.11.1880 | ?.10.1882 | Sprzedany w 1907 r. |
ESPOIR | Barrow DYd | ?.?.1880 | 02.11.1880 | ?.01.1883 | Sprzedany w 1904 r. |
BULLFROG | Pembroke DYd | ?.?.1880 | 03.02.1881 | ?.?.1885 | Sprzedany w 1933 r. |
COCKCHAFER | Pembroke DYd | ?.?.1880 | 19.02.1881 | ?.01.1883 | Sprzedany w 1905 r. |
STARLING | Samuda DYd | ?.?.1881 | 19.04.1882 | ?.08.1882 | Sprzedany w 1905 r. |
STORK | Samuda DYd | ?.?.1881 | 18.05.1882 | ?.01.1883 | Utylizowany w 1950 r. |
RAVEN | Samuda DYd | ?.?.1881 | 18.05.1882 | ?.04.1883 | Sprzedany w 1925 r. |
Dane taktyczno-techniczne
Wymiary:
Wyporność | 465 t. |
Długość pomiędzy pionami | 38,10 m (125 ft 0 in) |
Szerokość | 7,16 m (23 ft 6 in) |
Zanurzenie | 3.05 m (10 ft 0 in) |
Napęd:
Maszyny | 2-cylindrowa maszyna parowa typu HCE; 2 kotły parowe; 1 śruba |
Ożaglowanie | typu barkentyna o nieznanej powierzchni; 3 maszty |
Moc indykowana (projektowa) | 440 ihp |
Prędkość (maszyna parowa) | 9,5 węzłów |
Prędkość (żagle) | brak danych |
Paliwo | 40 t. węgla |
Zasięg | brak danych |
Uzbrojenie:
Początkowe | 2 działa 160 mm (6,3 in) L/16 64-funtowe (64 pdr) 56 cwt MLR; 2 działa 95 mm (3,75 in) L/21 20-funtowe (20 pdr) 16 cwt Armstrong BL; 2 karabiny maszynowe (kartaczownice) |
Modernizacja | 2 działa 127 mm (5 in) L/25 40 cwt BL; 2 działa 102 mm (4 in) Vavasseur BL (?) |
Ludzie:
Załoga | 60 oficerów i marynarzy |
Projekt
Kanonierki typu "BARTENER", podobnie jak poprzednie kanonierki typu "FORESTER" zaprojektował w 1878 r. Nathaniel Barnaby, Chief Constructor Royal Navy. Zastosowano w nich konstrukcje kompozytową, żelazno - drewnianą. Te kanonierki były konstrukcyjnie bardzo podobne do poprzedniego typu, należały również według brytyjskiej nomenklatury do klasy "gunboat".
Konstrukcja
Kadłub
Kadłub tych okrętów był wykonany częściowo z drewna (poszycie) jaki i z żelaza (wewnętrzna struktura, kil, dziób i rufa). Wyporność wynosiła 465 t. długość pomiędzy pionami 38,10 m (125 ft 0 in), szerokość 7,16 m (23 ft 6 in), natomiast zanurzenie wynosiło. W porównaniu do poprzedniego typu "FORESTER" okręty typu "BARTENER" były niemal identyczne, jednakże zmodyfikowano kształt dziobnicy na bardziej pionowy. Kadłub był wyposażony w przedziały wodoszczelne. Ożaglowanie było typu barkentyna o nieznanej powierzchni na trzech masztach. Przy tej samej długości i szerokości zmiana dziobnicy i nieco zmodyfikowany kształt kadłuba spowodowały wzrost wyporności o kilkanaście ton oraz niewielki wzrost zanurzenia.
Uzbrojenie
Podobnie jak kanonierki typu "FORESTER" okręty uzbrojono w 2 działa 152 mm (6 in) 64-funtowe (64 pdr) 56 cwt MLR i 2 działa 95 mm (3,75 in) 20-funtowe (20 pdr) Armstrong RBL. Wszystkie działa znajdowały się na lawetach typu trawersowego. Niektóre z tych kanonierek w latach po roku 1880 poddano modernizacji uzbrojenia, takiej samej jak na kanonierkach typu "FORESTER", montując zamiast dotychczasowego uzbrojenia 2 działa 127 mm (5 in) L/25 40 cwt BL oraz 2 działa 102 mm (4 in) Vavasseur BL. Jeżeli chodzi o działa 102 mm nie ma pewności, że były to właśnie działa Vavasseur, jednakże takie modyfikacje wprowadzono w typie "FORESTER", więc jest więcej niż prawdopodobne, że tego tyu uzbrojenie zamontowano również na okrętach typu "BARTENER"
Napęd
Okręty te otrzymały 2-cylindrowe maszyny parowe typu HCE różnych firm, które zostały wyszczególnione w opisie służby poszczególnych jednostek, podobnie jak moce osiągane przez maszyny parowe podczas prób. Cylinder wysokiego ciśnienia w tych maszynach miał średnicę 71,12 cm (28 in), cylinder niskiego ciśnienia miał średnicę 121,92 cm (48 in), natomiast skok wynosił 45,72 cm (18 in). Maszyny te były niemal identyczne jak na okrętach typu "FORESTER" (przynajmniej niektórych). Moc projektową określono na 440 ihp. Zakładano osiągnięcie prędkości 9,5 węzła. Zapas paliwa, podobnie jak w kanonierkach typu "FORESTER" wynosił 40 ton węgla. Okręty były wyposażone w pomocnicze ożaglowanie typu barkentyna, na trzech masztach.
Służba
HMS Redwing
1879 | Położenie stępki okrętu w stoczni Pembroke Dockyard z numerem stoczniowym 200, jako HMS "ESPOIR". |
03.06.1879 | Zmieniono nazwę okrętu na "REDWING". |
25.05.1880 | Wodowanie okrętu. |
1880 | Ukończenie budowy i wyposażanie okrętu. Koszt okrętu wyniósł 16 400 funtów za kadłub i 5800 funtów za napęd. Okręt został wyposażony w maszynę parową firmy Maudslay, Sons & Field i na próbach osiągnął moc 440 ihp i prędkość 9,69 węzła. Po wcieleniu do służby okręt wg niektórych danych był przygotowywany do przekazania dla Coast Guard Service. |
1890 | Okręt był raportowany w Portland, jako tender dla HMS "HERCULES". |
04.04.1905 | Okręt został sprzedany w Chatham z przeznaczeniem do utylizacji. |
HMS Grappler
1880 | Położenie stępki okrętu w stoczni Barrow Iron Shipbuilding z numerem stoczniowym 69. |
05.10.1880 | Wodowanie okrętu. |
1881 | Ukończenie budowy i wyposażanie okrętu. Koszt okrętu wyniósł 15 600 funtów za kadłub i 5250 funtów za napęd. Okręt został wyposażony w maszynę parową firmy Barrow Iron Shipbuilding i na próbach osiągnął moc 440 ihp. |
08.10.1881 | Pierwsze wcielenie okrętu do służby w Devonport. |
18.02.1885 | Okręt po remoncie został ponownie wcielony do służby w Gibraltarze. |
04.1886 | Okręt był raportowany na Malcie. |
20.06.1886 | Okręt dotarł do portu w Port Side. |
1890 | Okręt był raportowany w Southampton Warter jako tender dla HMS "INVINCIBLE". |
1904 | Okręt został przeklasyfikowany na jednostkę do stawiania zagród sieciowych. |
14.05.1907 | Okręt został sprzedany dla King, Garston z przeznaczeniem do utylizacji. |
Znani dowódcy (przydziały)
08.10.1881 - 19.01.1884 (?) | Lieutenant & Commander Hugh G. Gough |
20.12.1883 - 20.12.1886 | Lieutenant & Commander Charles H. Cochran |
12.12.1887 - ? | Lieutenant & Commander Douglas Hamond-Graeme |
01.06.1889 - ? | Lieutenant & Commander Douglas Hamond-Graeme |
HMS Wrangler
1880 | Położenie stępki okrętu w stoczni Barrow Iron Shipbuilding z numerem stoczniowym 70. |
05.10.1880 | Wodowanie okrętu. |
10.1881 | Ukończenie budowy i wyposażanie okrętu. Koszt okrętu wyniósł 17 267 funtów za kadłub i 5460 funtów za napęd. Okręt został wyposażony w maszynę parową firmy Barrow Iron Shipbuilding i na próbach osiągnął moc 480 ihp i prędkość 9,88 węzła. |
10.10.1881 | Wcielenie okrętu do służby w Devonport. |
14.07.1885 | Okręt został wcielony ponownie do służby z przydziałem do Cape of Good Hope and West Coast of Africa Station. |
1890 | Okręt był raportowany w Devonport. |
1891 | Okręt został przekazany do Straży Przybrzeżnej. |
1903 | Okręt został przeklasyfikowany na jednostkę do stawiania zagród sieciowych z miejscem stacjonowania w Southampton. |
02.12.1919 | Okręt został sprzedany w Dover z przeznaczeniem do utylizacji. |
Znani dowódcy (przydziały)
05.01.1884 - 02.05.1885 | Lieutenant & Commander William Farr |
14.07.1885 - 26.04.1889 | Lieutenant & Commander Harry D. Law |
HMS Wasp
1880 | Położenie stępki okrętu w stoczni Barrow Iron Shipbuilding z numerem stoczniowym 71. |
05.10.1880 | Wodowanie okrętu. |
11.1881 | Ukończenie budowy i wyposażanie okrętu. Okręt został wyposażony w maszynę parową firmy Barrow Iron Shipbuilding. |
01.12.1881 | Okręt został wcielony do służby w Devonport. |
22.09.1884 |
Okręt rozbił się nieopodal latarni morskiej, u wybrzeży Tory Island, Irlandia. Płynął z Westport w hrabstwie Mayo na zachodzie Irlandii do Moville w Inishowen w hrabstwie Donegal w Ulster, aby zabrać grupę policji , komorników i urzędników sądowych, którzy mieli zostać przetransportowani na wyspę Inishtrahull przy Malin Head w celu przeprowadzenia eksmisji za nieuiszczenie czynszu. Ten sam okręt w ubiegłym roku dostarczył pilnie potrzebne materiały do sadzenia ziemniaków do tych samych wyspiarzy. Wczesnym rankiem 22 września 1884 r. okręt znajdowała się w pobliżu wyspy Tory Island. Pogoda była pochmurna, od czasu do czasu szkwały i przelotne opady deszczu. Dowódca i większość załogi odpoczywała, zaś zajmujący się nawigacją oficer był stosunkowo niezaznajomy z obszarem, na którym płynął okręt. O 3:55 jednostka osiadła na mieliźnie. Początkowe uderzenie w skały przełamało kadłub i który szybko zaczął nabierać wody. Dowódca nakazał opuszczenie łodzi, ale okręt pod wpływem fal ponownie uderzył w skały, tonąc tak szybko, że nie można było użyć łodzi W ciągu piętnastu minut kanonierka HMS "WASP" zatonęła. Sześciu członkom załogi udało się utrzymac na powierzchni przy pomocy drewnianych elementów okrętu. Morze wyrzuciło ich na brzeg i zostali znalezieni przez wyspiarzy. Reszta załogi (52 osoby) utonęła. Dla ocalałych odbył się sąd wojenny; ustalono, że przyczyną wraku był brak staranności w nawigacji okrętu, jednak wszyscy, którzy przeżyli, zostali zwolnieni uwolnieni od odpowiedzialności. |
11.1910 | Wrak okrętu został sprzedany firmie Cornish Salvage Co. i utylizowany. |
Znani dowódcy (przydziały)
01.12.1881 - ? | Lieutenant & Commander Edward J. Wingfield |
01.01.1883 - 22.09.1884 | Lieutenant & Commander John D. Nicholls (zginął wraz z okrętem) |
HMS Banterer
1880 | Położenie stępki okrętu w stoczni Barrow Iron Shipbuilding z numerem stoczniowym 72. |
02.11.1880 | Wodowanie okrętu. |
11.1881 | Ukończenie budowy i wyposażanie okrętu. Koszt okrętu wyniósł 15 600 funtów za kadłub i 5300 funtów za napęd. Okręt został wyposażony w maszynę parową firmy Barrow Iron Shipbuilding. Podczas prób maszyny osiągnęły moc 440 ihp. |
01.10.1882 | Okręt został wcielony do służby w Devonport. |
04.1886 | Okręt był raportowany w Szkocji. |
14.05.1907 | Okręt został sprzedany dla Harris, Bristol z przeznaczeniem do utylizacji. |
Znani dowódcy (przydziały)
03.11.1881 - 08.03.1882 | Lieutenant & Commander Alaric F. Grant |
30.06.1882 - ? | Lieutenant & Commander William M. Annesley |
27.09.1883 - 02.09.1885 | Lieutenant in Command Francis E. Haigh (wycofany z powodu złego stanu zdrowia) |
02.09.1885 - 28.09.1888 | Lieutenant & Commander Edward W. Hodgkinson |
28.09.1888 - 19.08.1890 | Lieutenant & Commander Horace R. Adams |
20.08.1890 - 20.08.1893 | Lieutenant in Command Hugh B. Rooper |
20.08.1893 - 03.04.1894 | Commander Arthur H. Shirley |
HMS Espoir
1880 | Położenie stępki okrętu w stoczni Barrow Iron Shipbuilding z numerem stoczniowym 73. |
02.11.1880 | Wodowanie okrętu. |
12.1881 | Ukończenie budowy i wyposażanie okrętu. Okręt został wyposażony w maszynę parową firmy Barrow Iron Shipbuilding. Podczas prób maszyny osiągnęły moc 440 ihp. |
11.01.1883 | Okręt został wcielony do służby w Devonport. |
04.1886 | Okręt był raportowany w China Station. |
27.07.1886 | Okręt został ponownie wcielony do służby po remoncie w Hongkongu. |
1890 | Okręt wrócił do Wielkiej Brytanii. |
1895 | Okręt został przebudowany na holownik. |
1903 | Okręt rozpoczął pełnienie funkcji pomocniczej jednostki portowej. |
1904 | Okręt został sprzedany z przeznaczeniem do utylizacji. |
Znani dowódcy (przydziały)
11.01.1883 - ? | Lieutenant & Commander Edward H. Gamble |
05.01.1885 - 14.12.1887 | Lieutenant & Commander Horace R. Adams |
14.12.1887 - ? | Lieutenant & Commander Reginald Y. Smith |
HMS Bullfrog
1878 | Złożenie zamówienia na okręt. |
1880 | Położenie stępki okrętu w stoczni Pembroke Dockyard z numerem stoczniowym 201. |
03.02.1881 | Wodowanie okrętu. |
1885 | Ukończenie budowy i wyposażanie okrętu. Koszt okrętu wyniósł 16 300 funtów za kadłub i 6050 funtów za napęd. Okręt został wyposażony w maszynę parową firmy Maudslay, Sons & Field. Podczas prób maszyny osiągnęły moc 420 ihp. |
04.1886 | Okręt był raportowany na Nowej Fundlandii. |
1890 | Okręt był raportowany w Hull, jako tender dla HMS "RUPERT". |
1894 | Okręt był raportowany na Malcie, pełnił pomocnicze funkcje portowe. |
1905 | Okręt został przekształcony w hulk. |
08.1914 | Okręt był raportowany na Malcie. W tym samym roku rozpoczął pełnienie funkcji jednostki do stawiania portowych zagród sieciowych. |
03.1923 | Okręt został przemianowany na "EGMONT". |
01.07.1933 | Ponowna zmiana nazwy, tym razem na "ST. ANGELO". |
1933 | Okręt został sprzedany z przeznaczeniem do utylizacji. |
Znani dowódcy (przydziały)
14.03.1882 - ? | Lieutenant & Commander Frederick Papillon (nie jest to pewna informacja) |
05.01.1885 - 14.09.1888 | Lieutenant & Commander John Masterman |
01.05.1889 - 07.06.1891 (?) | Lieutenant & Commander Arthur T. Target |
22.05.1891 - 13.05.1892 | Lieutenant & Commander William C. H. Snell |
08.01.1894 - 12.07.1894 | Lieutenant & Commander Henry W. Steele |
18.07.1894 - 28.08.1894 | Lieutenant & Commander William F. Gunn (na czas manewrów) |
HMS Cockchafer
1878 | Złożenie zamówienia na okręt. |
1880 | Położenie stępki okrętu w stoczni Pembroke Dockyard z numerem stoczniowym 202. |
19.02.1881 | Wodowanie okrętu. |
01.1883 | Ukończenie budowy i wyposażanie okrętu. Koszt okrętu wyniósł 16 000 funtów za kadłub i 6000 funtów za napęd. Okręt został wyposażony w maszynę parową firmy Maudslay, Sons & Field. Podczas prób maszyny osiągnęły moc 470 ihp. |
04.1886 | Okręt był raportowany w China Station. |
28.07.1886 | Okręt został po remoncie wcielony ponownie do służby w Hongkongu. |
1890 | Okręt powrócił do Wielkiej Brytanii. |
1898 | Okręt był raportowany w Queensferry, jako tender dla HMS "RODNEY". |
26.06.1897 | Okręt wziął udział w obchodach Diamnetowego Jubileuszu w Spithead. |
06.12.1905 | Okręt został sprzedany z przeznaczeniem do utylizacji. |
Znani dowódcy (przydziały)
02.01.1883 - ? | Lieutenant & Commander Henry W. Hill |
04.07.1883 - ? | Lieutenant & Commander Robert L. Groome |
02.08.1883 - 09.08.1883 | Lieutenant in Command Vernon A. Tisdall |
14.12.1887 - 20.09.1889 | Lieutenant & Commander Everard E. Maxwell |
HMS Starling
1880 | Złożenie zamówienia na okręt. |
1881 | Położenie stępki okrętu w stoczni Samuda Brothers, Poplar. |
19.04.1882 | Wodowanie okrętu. |
08.1882 | Ukończenie budowy i wyposażanie okrętu. Koszt okrętu wyniósł 14 850 funtów za kadłub i 6250 funtów za napęd. Okręt został wyposażony w maszynę parową firmy J. & G. Rennie. Podczas prób maszyny osiągnęły moc 360 ihp oraz prędkość 9,5 węzła. |
22.08.1882 | Okręt został wcielony do służby w Sheerness z przydziałem na Morze Śródziemne. |
20.12.1888 | Wraz z HMS "RACER" okręt wziął udział w bitwie pod Gemaizah, porcie na wschodnim wybrzeżu Sudanu. Brytyjczycy tracą 12 ludzi, siły Mahdiego ok 1000. |
1893 | Okręt został przydzielony do Straży Przybrzeżnej. |
26.06.1897 | Okręt wziął udział w obchodach Diamnetowego Jubileuszu w Spithead. |
04.04.1905 | Okręt został sprzedany do wykorzystania komercyjnego i został przemianowany na "STELLA MARIS". |
Znani dowódcy (przydziały)
16.02.1883 - 31.12.1884 | Lieutenant & Commander Francis W. Sanders |
05.01.1885 - ? | Lieutenant & Commander James B. Young |
17.05.1887 - 26.03.1889 | Commander Alfred W. Paget |
09.01.1890 - ? | Lieutenant & Commander Henry B. Anson |
HMS Stork
1880 | Złożenie zamówienia na okręt. |
1881 | Położenie stępki okrętu w stoczni Samuda Brothers, Poplar. |
18.05.1882 | Wodowanie okrętu. |
01.1883 | Ukończenie budowy i wyposażanie okrętu. Koszt okrętu wyniósł 14 900 funtów za kadłub i 6250 funtów za napęd. Okręt został wyposażony w maszynę parową firmy J. & G. Rennie. Podczas prób maszyny osiągnęły moc 350 ihp oraz prędkość 9,5 węzła. |
02.01.1883 | Okręt został wcielony do służby w Sheerness z przeznaczeniem do służby w South-East Coast of America Station. |
1887 | Okręt został przeklasyfikowany na okręt badawczy. |
14.02.1888 | Okręt został ponownie wcielony do służby po remoncie i modernizacji. |
28.03.1893 | Jednostka została wypożyczona dla Kensington Branch, Navy League w celu trenowania młodych kandydatów na marynarzy w Hammersmith. |
1950 | Okręt został sprzedany dla Shawn of Kent, Rainham z przeznaczeniem do utylizacji. |
Znani dowódcy (przydziały)
02.01.1883 - 21.04.1887 | Commander Arthur Blennerhasset |
01.05.1889 - 05.03.1891 (?) | Commander Andrew F. Balfour |
12.02.1891 - 14.03.1894 (?) | Commander Morris H. Smyth |
01.02.1894 - 01.08.1897 (?) | Commander Cortland H. Simpson |
06.02.1897 - ? | Commander Herbert J. Gedge |
HMS Raven
1880 | Złożenie zamówienia na okręt. |
1881 | Położenie stępki okrętu w stoczni Samuda Brothers, Poplar. |
18.05.1882 | Wodowanie okrętu. |
04.1883 | Ukończenie budowy i wyposażanie okrętu. Koszt okrętu wyniósł 13 800 funtów za kadłub i 6250 funtów za napęd. Okręt został wyposażony w maszynę parową firmy J. & G. Rennie. Podczas prób maszyny osiągnęły moc 380 ihp oraz prędkość 9,5 węzła. |
26.04.1883 | Okręt został wcielony do służby po remoncie w Sheerness i skierowany do służby w Australia Station. |
04.1886 | Okręt był raportowany w Cooktown, Australia. |
10.1890 | Okręt opuścił Australia Station i udał się do Wielkiej Brytanii. Po powrocie do kraju stacjonował m.in. w Channel Islands. |
26.06.1897 | Okręt wziął udział w rewii floty z okazji Diamentowego Jubileuszu. |
26.11.1901 | Okręt został zdjęty ze słuzby czynnej. |
1904 | Okręt został przeklasyfikowany na tender dla nurków. |
03.1913 | Okręt został wypożyczony jako okręt szkolny do szkoły artylerzystów HMS "Excellent" w Portsmouth. |
13.03.1925 | Okręt został sprzedany z przeznaczeniem na utylizowanie. |
Znani dowódcy (przydziały)
26.04.1883 - 26.10.1886 (?) | Lieutenant & Commander Harry L. Ross |
27.04.1886 - 22.11.1890 | Commander Frank W. Wyley |
11.07.1893 - 27.08.1893 | Lieutenant & Commander Alexander E. Stewart (na czas manewrów) |
12.01.1895 - 02.11.1897 | Commander William H. Somerset |
02.11.1897 - 12.11.1900 | Commander Alexander Meldrum |
13.11.1900 - ? | Commander Edward J. Bain |
25.01.1907 - 28.08.1909 | Chief Gunner in Command Arthur B. Nesling |
28.08.1909 - 12.03.1910 | Gunner in Command Andrew Y. Catto |
12.03.1910 - 12.09.1911 | Gunner in Command Henry Hawkes |
01.09.1922 - 06.02.1923 | Lieutenant & Commander Benjamin Richardson |
Źródła:
- Dawid Lyon, Rif Winfield (2004). The Sail & Steam Navy List. All the ships of the Royal Navy 1815 - 1889. Chatham Publishing.
- Chesneau, Roger; Kolesnik, Eugene M., eds. (1979). Conway's All the World's Fighting Ships 1860–1905. Greenwich: Conway Maritime Press.
- Wikipedia oraz inne strony internetowe.