Fregaty tego typu zostały przebudowane na fregaty śrubowe jeszcze w trakcie przebywania na pochylniach. Z czterech rozpoczętych fregat jedna - HMS "IMPÉRIEUSE" została przebudowana w nieco inny sposób niż pozostałe okręty tego typu.
Kraj: Wielka Brytania klasa: drewnianokadłubowa fregata śrubowa |
Specyfikacja
Nazwa okrętu | Stocznia dokonująca konwersji | Rozpoczęcie konwersji | Wydokowanie po konwersji | Los okrętu |
EMERALD | Deptford DYd | 29.05.1854 | 19.07.1856 | Sprzedany w 1869 r. |
MELPOMENE | Pembroke DYd | 30.06.1856 | 08.08.1857 | Sprzedany w 1875 r. |
IMMORTALITÉ (IMMORTALITE) | Pembroke DYd | 14.07.1856 | 25.10.1859 | Sprzedany w 1883 r. |
IMPÉRIEUSE (IMPERIEUSE) | patrz HMS "IMPÉRIEUSE" |
Dane taktyczno-techniczne
Wymiary (po konwersji):
Wyporność | "EMERALD": 3503 t.; "MELPOMENE": 2741 t. (minimalna); "IMMORTALITÉ": 3690 t. |
Tonaż: | projektowy: 2852 10/94 bm; rzeczywisty "EMERALD": 2913 86/94 bm; "MELPOMENE": 2860 71/94 bm; "IMMORTALITÉ": 3058 85/94 bm |
Projektowa długość na na wysokości pokładu działowego | 72,24 m (237 ft 0 in) |
Rzeczywista długość na na wysokości pokładu działowego | "EMERALD", "MELPOMENE": 72,24 m (237 ft 0 in); "IMMORTALITÉ": 76,50 m (251 ft 0 in) |
Projektowa długość stępki | 61,62 m (202 ft 2 in) |
Rzeczywista długość stępki | "EMERALD" 61,65 m (202 ft 3¼ in), "MELPOMENE": 61,61 m (202 ft 1½ in); "IMMORTALITÉ": 65,87 m (216 ft 1½ in) |
Szerokość projektowana | 15,85 m (52 ft 0 in) |
Szerokość rzeczywista | "EMERALD" 16,01 m (52 ft 6½ in), "MELPOMENE", "IMMORTALITÉ" 15,88 m (52 ft 1 in) |
Głębokość ładowni (projektowana i rzeczywista) | 5,08 m (16 ft 8 in) |
Zanurzenie projektowe - dziób | brak danych |
Zanurzenie projektowe - rufa | brak danych |
Napęd:
Maszyny | 2-cylindrowa maszyna parowa typu HSE ("EMERALD": Miller, Ravenhill & Salkeld, "MELPOMENE": John Penn & Son (maszyna typu trunk), "IMMORTALITÉ": Maudslay, Sons & Field), 1 śruba |
Ożaglowanie | Pełnorejowe o nieznanej powierzchni |
Moc indykowana | "EMERALD": 2323 ihp, "MELPOMENE": 2171 ihp; "IMMORTALITÉ": 2366 ihp |
Moc nominalna | 600 nhp |
Prędkość (maszyna parowa) | "EMERALD": 12 węzłów, "MELPOMENE": 12,4 węzła; "IMMORTALITÉ": 12,3 węzła |
Prędkość (żagle) | 10 - 12 węzłów |
Paliwo | brak danych |
Zasięg | brak danych |
Uzbrojenie:
Początkowe | 30 dział 203 mm (8 in) 65 cwt/9 ft SBML shell; 20 dział 32-funtowych (32 pdr) 56 cwt/9½ ft SBML; 1 działo 68-funtowe (68 pdr) 95 cwt/10 ft (pivot) SBML |
Modernizacja w 1868 r. | 24 działa 64-funtowe (64 cwt) RML; 4 działa 178 mm (7 in) 6½ t. 110-funtowe (110 pdr) |
Ludzie:
Załoga | 550-600 oficerów i marynarzy |
Projekt
Początkowo planowano wybudowanie czterech fregat żaglowych projektu Edye and Watts. Ich plany powstały w 1848 r. Dwie fregaty miały być zbudowane w Pembroke Dockyard, kolejne dwie w Deptford Dockyard. Pierwotnie para, która miała być budowana w Pembroke miała zostać zaprojektowana przez Read, Chatfield and Creuze, jednak 31 maja 1849 roku postanowiono że wszystkie zostaną zbudowane zgodnie z planami Edye and Watts. Wszystkie cztery fregaty w trakcie ich budowy zostały przekonwertowane na okręty z napędem parowym, jednak ostatnia z fregat, HMS "IMPÉRIEUSE" została przebudowana wg nieco innego projektu niż pozostałe trzy. Po przebudowie, HMS "IMMORTALITÉ" okazał się znakomitym żaglowcem, jednym z najszybszych w Royal Navy, osiągając pod żaglami ponad 12 węzłów.
Konstrukcja
Kadłub
Pierwotnie, jeszcze jako tradycyjne fregaty żaglowe okręty miały mieć następujące wymiary: tonaż 2146 81/94 bm, długość na na wysokości pokładu działowego 56,39 m (185 ft 0 in), długość stępki 46,38 m (152 ft 2 in), szerokość 15,85 m (52 ft 0 in), głębokość ładowni 4,78 m (15 ft 8 in). W wyniku podjęcia decyzji o przebudowie na okręty z napędem parowo-żaglowym zmianie uległy również wymiary kadłuba, który musiał zostać przedłużony o 52 stopy w celu pomieszczenia maszyn, kotłów i zasobni węglowych. HMS "EMERALD" został również poszerzony o 14 cm (5½ in). Po konwersji projektowe wymiary przyszłych fregat przedstawiały się następująco: tonaż 2852 10/94 bm, długość na na wysokości pokładu działowego 72,24 m (237 ft 0 in), długość stępki 61,62 m (202 ft 2 in), szerokość 15,85 m (52 ft 0 in), głębokość ładowni 5,08 m (16 ft 8 in). Rzeczywiste wymiary poszczególnych fregat zostały przedstawione w tabeli danych taktyczno-technicznych. Po kolejnej zmianie projektu 22 lutego 1858 r. HMS "IMMORTALITÉ" został przedłużony o kolejne 4,27 m (14 ft) i ostatecznie okazał się znakomitym żaglowcem, jednym z najszybszych w Royal Navy, osiągając pod żaglami ponad 12 węzłów.
Uzbrojenie
Pierwotnie, jako tradycyjne fregaty żaglowe okręty tego typu miały być uzbrojone w 38 dział 203 mm (8 in) 68-funtowych (68 pdr) 65 cwt shell oraz 22 działa 32-funtowe (32 pdr) 45cwt, z których 30 dział 8-calowych miało się znajdować na pokładzie bateryjnym, a reszta na dziobowym i rufowym. Po modyfikacji projektu uzbrojenie zostało zmienione na 30 dział 203 mm (8 in) 65 cwt/9 ft SBML shell, 20 dział 32-funtowych (32 pdr) 56 cwt/9½ ft SBML oraz 1 działo 68-funtowe (68 pdr) 95 cwt/10 ft (na podstawie typu pivot) SBML. Na pokładzie głównym znajdowało się 30 dział 8-calowych, natomiast reszta znajdowała się na pokładzie górnym. W latach 1862 -1863 wszystkie trzy fregaty przeszły modyfikację konfiguracji uzbrojenia, które zostało ograniczone do 35 dział. Kolejna modernizacja uzbrojenia nastąpiła w 1868 roku, gdzie wymieniono wszystkie działa na 24 działa 64-funtowe (64 cwt) RML oraz 4 działa 178 mm (7 in) 6½ t. 110-funtowe (110 pdr), z których 6 dział 64-funtowych znajdowało się na pokładzie górnym, natomiast reszta na głównym.
Napęd
Na fregatach zdecydowano się zamontować 2-cylindrowe maszyny parowe typu HSE (poziome pojedynczego rozprężania) przenoszące moc 600 nhp na jedną śrubę. Na HMS "EMERALD" maszyny wyprodukowała firma Miller, Ravenhill & Salkeld, na HMS "MELPOMENE" John Penn & Son, natomiast na HMS "IMMORTALITÉ" Maudslay, Sons & Field. Maszyny na HMS "MELPOMENE" były odmiany "trunk". Okręty ogólnie osiągały około 12-12,5 węzła przy wykorzystaniu maszyny parowej. HMS "IMMORTALITÉ" dzięki wyjątkowo dobremu projektowi i przemyślanej konstrukcji okazał się jednym z najszybszych żaglowców Royal Navy w tamtych czasach, z łatwością przekraczając 12 węzłów.
Służba
HMS Emerald
30.03.1848 | Zamówienie okrętu w stoczni Deptford Dockyard. |
04.06.1849 | Położenie stępki. |
24.05.1854 | Decyzja o zmianie konfiguracji i przeprojektowaniu okrętu na fregatę parowo - żaglową. |
29.05.1854 | Rozpoczęcie konwersji. |
19.07.1856 | Wodowanie. |
01.06.1859 | Ukończenie budowy. Koszt początkowy wyniósł 127 933 funtów w tym kadłub 69 722 funty, maszyny 33 860 funtów. |
14.05.1859 | Wcielenie okrętu do służby w Sheerness z przeznaczeniem do Channej Squadron. |
05.1860 - 10.06.1860 | Fregata znajdowała się na Bermudach. |
04.07.1860 - 22.08.1860 | Okręt znajdował się w Plymouth. |
24.08.1860 - 28.08.1860 | Okręt przetransportował oddział Royal Artillery na Wyspy Normandzkie. |
28.08.1860 | Po wyładunku żołnierzy i wyposażenia fregata w momencie rozpoczęcia rejsu weszła na mieliznę. Mimo odciążenia okrętu poprzez spuszczenie na wodę łodzi i przeniesieniu na nie części wyposażenia oraz dania "cała wstecz" okręt twardo tkwił na mieliźnie. Dopiero fala przypływu pomogła uwolnić okręt. |
29.08.1860 - 21.09.1860 | Naprawy uszkodzeń w Portsmouth. |
23.09.1860 - 24.09.1860 | Fregata eskortowała królewski jacht z członkami rodziny królewskiej, którzy udawali się do Antwerpii. |
25.09.1860 - 20.10.1860 | Okręt przebywa w Antwerpii. Podczas pobytu w porcie patrole z okrętu pomagały miejscowej policji w ewentualnych pacyfikacjach pijanych marynarzy, gdyż obawiano się skandalu. Mimo obaw obyło się bez większych ekscesów, kilku marynarzy zostało aresztowanych, a jeden o mało co nie utopił się kiedy wpadł pijany do rzeki. |
22.10.1860 - 04.11.1860 | Okręt powrócił do Portsmouth. |
05.11.1860 - 09.11.1860 | Okręt udał się do Plymouth, gdzie dołączył do eskadry dowodzonej przez Rear-Admiral Stopford. |
15.11.1860 - 10.12.1860 | Okręt przebywał w Lizbonie. |
20.12.1860 - 14.04.1861 | Okręt znajdował się w Plymouth, gdzie przechodził remont. |
15.04.1861 - 29.04.1861 | Na okręt dotarł Rear-Admiral Richard Warren, który na pokładzie fregaty miał udać się Brazyli gdzie miał objąć komendę nad Brazil Station. Okręt w tym czasie znajdował się w Spithead i szykował się do długiego rejsu. |
06.1861 - 04.07.1861 | Okręt dociera do Bahia. |
04.08.1861 | Okręt powraca do Plymouth. W porcie z pokładu schodzi Rear-Admiral Henry Keppel, który powrócił z Brazylii po zdaniu dowództwa. |
05.08.1861 - 06.10.1861 | Okręt znajdował się w Spithead. 12 sierpnia fregata eskortowała szwedzki jacht królewski na którym Król Szwecji udawał się do Osborne House. Oddano salut armatni zaś sam okręt wystąpił w gali flagowej. |
06.10.1861 | Okręt wyruszył w kierunku North America Station, na pokładzie mając kilka dodatkowych dział, dodatkowe wyposażenie oraz kilku załogantów - wszystko dla przebywających w tamtym rejonie okrętów. |
05.11.1861 | Okręt zawija do Plymouth Sound nie osiągając docelowego portu którym był Halifax. Zawrócił z drogi 22 października z powodu bardzo ciężkich warunków pogodowych. W czasie sztormu stracił m.in. trzy łodzie. Żagle zostały podarte natomiast maszyny uległy uszkodzeniu z powodu wyjątkowo obciążającej pracy. Na szczęście skończyło się bez ofiar w ludziach tylko jeden z Marine złamał nogę. |
06.11.1861 - 05.12.1861 | Naprawy na okręcie. Uzbrojenie i wyposażenie które miało być dostarczone do North America Station zostało przeładowane na inne okręty. |
09.12.1861 | Okręt opuścił port i udał się ponownie do North America Station, jednak ponownie natrafił na silny sztorm i w wyniku uszkodzenia steru po raz kolejny musiał zawrócić. |
14.12.1860 - 30.12.1860 | Naprawy uszkodzeń w Plymouth Sound. Podjęto decyzję o zaprzestaniu wysyłania okrętu w rejon Północnej Ameryki, przynajmniej na obecną chwilę. |
31.12.1861 | Po zakończeniu remontu pierwszym zadaniem była eskorta do Liverpoolu dwóch kanonierek HMS "AMELIA" i HMS "ESCORT". |
03.01.1862 - 13.01.1862 | Okręt cumował w Liverpoolu. |
01.1862 - 02.1862 | Okręt znajdował się w Milford Haven. |
08.02.1862 - 10.02.1862 | Okręt znajdował się w Plymouth Sound. |
11.02.1862 - 10.03.1862 | Fregata cumowała w Spithead. Modernizacja uzbrojenia. Zmniejszenie ilości dział do 35. Wiadomo jedynie że z okrętu zostały zdjęte stare działa 32-funtowe i zamontowane nowe 110-funtowe działa Armstronga. |
10.03.1862 - 04.1862 | Patrol w zachodniej części Kanału. |
14.04.1862 | Fregata dociera do Queenstown. |
16.04.1862 - 02.05.1862 | Okręt cumuje w Plymouth. |
03.05.1862 - 23.05.1862 | Okręt przebywa w Portland. |
27.05.1862 - 04.06.1862 | Okręt przebywa w Great Yarmouth. |
06.06.1862 - 09.06.1862 | Fregata cumuje w Downs. |
11.06.1862 - 14.06.1862 | Ponowne okręt znajduje się w Plymouth. |
16.06.1862 - 20.06.1862 | Okręt cumuje w Queenstown. |
21.06.1862 - 26.06.1862 | Okręt znajduje się w Milford Haven. |
28.06.1862 - 10.07.1862 | Okręt przebywa w Spithead. |
11.07.1862 | Okręt dociera do Plymouth, transportując personel do bazy marynarki. |
12.07.1862 - 15.07.1862 | Okręt wraca do Spithead. |
16.07.1862 | Okręt wyrusza z okrętami Channel Fleet na letni rejs po Bałtyku. |
27.07.1862 - 30.07.1862 | Fregata cumuje w Kilonii. |
08.1862 | Fregata zawija do Kopenhagi. |
09.09.1862 - 14.09.1862 | Wizyta w Oslo. |
18.09.1862 | Okręt dociera do Downs. |
21.09.1862 - 28.11.1862 | Fregata cumuje w Spithead. |
29.11.1862 | Okręt dociera do Plymouth. |
06.12.1862 - 08.12.1862 | Okręt przebywa w Lizbonie, do której został wysłany by dostarczyć pilne depesze. |
13.12.1862 - 18.12.1862 | Okręt cumuje w Plymouth. |
19.12.1862 - 16.02.1863 | Okręt cumuje w Spithead. |
17.02.1863 - 20.02.1863 | Okręt dokuje w Portsmouth, gdzie zamontowana zostaje eksperymentalna śruba. |
22.02.1863 - 28.02.1862 | Próby morskie nowo zamontowanej śruby. |
01.03.1863 | Okręt dołącza do reszty Channel Fleet, która oczekuje na Księżniczkę Aleksandrę. |
04.03.1863 - 08.03.1863 | Flota cumuje w Sheerness. |
09.03.1863 - 12.03.1863 | Okręt cumuje w Spithead. |
13.03.1863 | Fregata udaje się do Portsmouth. |
03.1863 - 05.1863 | W ciągu tych dwóch miesięcy na okręcie wypróbowano kilka rodzajów śrub napędowych. |
03.06.1863 - 10.07.1863 | Okręt przebywa w Spithead. |
10.07.1863 | Wraz z Channel Fleet fregata wyruszyła w letnie rejs i na manewry. |
14.07.1863 - 19.07.1863 | Okręt cumuje w Great Yarmouth. |
23.07.1863 - 27.07.1863 | Okręt cumuje w Sunderland. |
28.07.1863 - 05.08.1863 | Okręt cumuje w Leith. |
08.1863 | Fregata przebywa przez większą część miesiąca w Cromarty Firth. |
26.08.1863 - 31.08.1863 | Okręt przebywa w Lough Foyle. |
01.09.1863 - 08.09.1863 | Okręt przebywa w Greenock. |
09.09.1863 - 13.09.1863 | Okręt przebywa w Belfaście. |
14.09.1863 - 23.09.1863 | Fregata udaje się do Liverpoolu. |
24.09.1863 - 01.10.1863 | Okręt cumuje w Dublinie. |
03.10.1863 - 10.10.1863 | Okręt cumuje w Plymouth. |
11.10.1863 - 25.10.1863 | Fregata znajduje się w Spithead. |
26.10.1863 | Fregata dociera do Sheerness. |
07.11.1863 | Wycofanie okrętu ze służby w Sheerness. |
1868 | Kolejna modernizacja uzbrojenia. Zmniejszenie ilości dział do 28. |
02.12.1869 | Sprzedany do Castle i złomowany w Charlton. |
ZNANI DOWÓDCY (PRZYDZIAŁY)
14.05.1859 - 07.11.1863 | Captain Arthur Cumming |
HMS Melpomene
30.03.1848 | Zamówienie okrętu w stoczni Pembroke Dockyard. |
09.1849 | Położenie stępki. |
09.04.1856 | Decyzja o zmianie konfiguracji i przeprojektowaniu okrętu na fregatę parowo - żaglową. |
30.06.1856 | Rozpoczęcie przebudowy. |
09.08.1856 | Rozpoczęcie "przedłużania" okrętu. |
08.08.1857 | Wodowanie. |
18.06.1859 | Ukończenie budowy. Koszt początkowy wyniósł 136 213 funtów w tym kadłub 43 835 funtów jeszcze jako żaglowiec i dodatkowo 31 535 funtów w czasie konwersji, maszyny 37 617 funtów. |
02.06.1859 | Wcielenie okrętu do służby w Portsmouth z przeznaczeniem do Channel Squadron. |
08.1860 | Okręt został przeniesiony na Morze Śródziemne. |
01.1862 | Kolejna zmiana obszaru działania, tym razem okręt został skierowany w rejon North America and the West Indies Station. |
1862 - 1863 | Modernizacja uzbrojenia. Zmniejszenie ilości dział do 35. |
20.03.1863 | Okręt został wycofany ze służby w Portsmouth. |
1868 | Kolejna modernizacja uzbrojenia. Zmniejszenie ilości dział do 28. |
23.01.1875 | Okręt został sprzedany do Castle i złomowany w Charlton. |
ZNANI DOWÓDCY (PRZYDZIAŁY)
02.06.1859 | Captain Charles Joseph Frederick Ewart |
HMS Immortalité
30.03.1848 | Zamówienie okrętu w stoczni Pembroke Dockyard. |
11.1849 | Położenie stępki. |
09.04.1856 | Decyzja o zmianie konfiguracji i przeprojektowaniu okrętu na fregatę parowo - żaglową. |
14.07.1856 | Rozpoczęcie konwersji. |
28.08.1856 | Rozpoczęcie "przedłużania" okrętu. |
22.02.1858 | Decyzja o nieznacznym (4,27 m (14 ft)) przedłużeniu okrętu w porównaniu do bliźniaczych jednostek. |
25.10.1859 | Wodowanie. |
07.02.1861 | Ukończenie budowy. Koszt początkowy kadłuba wyniósł 4468 funtów jeszcze jako żaglowiec i dodatkowo 39 357 funtów w czasie konwersji, maszyny 36 000 funtów. |
17.11.1860 | Okręt został wcielony do służby w Portsmouth z przeznaczeniem na Morze Śródziemne. |
08.1861 | Fregata została skierowana do North America and the West Indies Station. |
15.07.1864 | Wycofanie okrętu ze służby w Portsmouth. |
1862 - 1863 | Modernizacja uzbrojenia. Zmniejszenie ilości dział do 35. |
1868 | Kolejna modernizacja uzbrojenia. Zmniejszenie ilości dział do 28. |
01.12.1870 | Ponowne wcielenie okrętu do służby. |
1871 | Przydzielenie okrętu do Detached Squadron. |
12.10.1872 | Wycofanie okrętu ze służby w Portsmouth, następnego dnia wcielenie do służby z nowym dowódcą z przeznaczeniem ponownie do Detached Squadron. |
09.1874 - 11.05.1877 | Okręt nadal znajdował się w składzie 1875 Detached Squadron. Zespołem dowodził początkowo Rear Admiral Sir George Granville Randolph, a od 31 maja 1875 r. Rear Admiral Rowley Lambert. Razem z HMS "NARCISSUS" (flagowy) w zespole znajdowały się HMS "RALEIGH", HMS "IMMORTALITÉ", HMS "TOPAZE", HMS "NEWCASTLE" i HMS "DORIS". Zespół odwiedził najpierw Gibraltar (październik 1874 r.), póżniej m.in. Maderę (21.10), Saint Vincent - Montevideo - Wyspy Falklandzkie (30.01.1875), Przylądek Dobrej Nadziei (03.04), Saint Helena (14.04), Ascension - Saint Vincent (23.05), Gibraltar (20.06 - 15.07), Przylądek Dobrej Nadziei - Bombaj (22.10 - eskortując odwiedzającego Indie Księcia Walii), Kolombo - Trincomalee - Kalkuta - Bombaj (14.02.1876). Zespół powrócił do Plymouth 11 maja 1877 r. |
21.05.1877 | Wycofanie okrętu ze służby w Portsmouth. |
06.1883 | Sprzedany do Castle na złom. |
01.09.1883 | Rozpoczęcie złomowania. |
ZNANI DOWÓDCY (PRZYDZIAŁY)
17.11.1860 - 15.07.1864 | Captain George Hancock |
01.12.1870 - 30.10.1871 | Captain Francis William Sullivan |
30.10.1871 - 12.10.1872 | Captain William Graham |
13.10.1872 - 1874 | Captain Algernon M’Lennan Lyons |
1874 - 21.05.1877 | Captain Francis Alexander Hume |
Źródła:
- Rif Winfield (2014). British Warship of the Age of Sail 1817 - 1863. Seaforth Publishing.
- Chesneau, Roger; Kolesnik, Eugene M., eds. (1979). Conway's All the World's Fighting Ships 1860–1905. Greenwich: Conway Maritime Press.
- World Naval Ships Forum i inne strony internetowe.